Па-беларуску зараз навучаецца ўсяго 8% школьнікаў
За 10 гадоў колькасць школьнікаў, што навучаюцца па-беларуску, зменшылася на траціну.
За апошнія 10 гадоў колькасць школьнікаў, якія навучаюцца на беларускай мове, зменшылася на 34,4%, паведамляе «Позірк» са спасылкай на звесткі Нацыянальнага статыстычнага камітэта.
У 2014 годзе іх было 135.523, а да 2024 года іх колькасць скарацілася да 88.885. У той жа час колькасць вучняў, якія вучацца на рускай мове, павялічылася на 22,6%, з 808.293 да 991.274 (такім чынам, па-беларуску навучаецца 8,23% школьнікаў).
Рэгіянальная сітуацыя:
-
Брэсцкая вобласць: на беларускай мове зніжэнне на 30,7% (з 32.425 да 22.479), на рускай — павелічэнне на 17,9% (з 126.400 да 149.018);
-
Віцебская вобласць: -59,1% (з 13.112 да 5.366) і +14% (з 96.173 да 109.639);
-
Гомельская вобласць: -37,2% (з 18.567 да 11.669) і +17,7% (з 128.468 да 151.158);
-
Гродзенская вобласць: -43,2% (з 18.200 да 10.341) і +22,8% (з 89.146 да 109.509);
-
Менская вобласць: -24,4% (з 35.811 да 27.074) і +34,4% (з 104.433 да 140.372);
-
Магілёўская вобласць: -43,7% (з 13.468 да 7.588) і +13,3% (з 94.724 да 107.366);
-
Менск: +10,9% (з 3.940 да 4.368) і +32,7% (з 168.949 да 224.212).
Такім чынам, колькасць навучэнцаў, якія карыстаюцца беларускай мовай, паступова зменшваецца ў розных рэгіёнах краіны, у той час як на рускай мове навучанне павялічваецца.
Пасля сфальсіфікаваных прэзідэнцкіх выбараў 2020 года і ўзмоцненых рэпрэсій многія ініцыятывы, якія падтрымлівалі беларускую мову і культуру, былі ліквідаваны. Гэта ўключае ў сябе арганізацыі, такія як Саюз беларускіх пісьменнікаў, Беларускі ПЭН-цэнтр, Таварыства беларускай мовы імя Францішка Скарыны і многія інш.
Згодна з апошняй перапісам насельніцтва, колькасць беларусаў, якія лічаць беларускай роднай мовай, зменшылася з 85,6% у 1999 годзе да 61,2% у 2019-м. Гэта сведчыць пра ўсё большы працэс русіфікацыі ў Беларусі, які працягваецца з 2010-х гадоў.