Што рабіць, калі чалавека пакусала гадзюка?
Любую незнаёмую змяю эксперты раяць па змоўчванні лічыць ядавітай. Парады па аказанні першай дапамогі пры ўкусе гадзюкі выданню «Мінск-Навіны» пераказаў судовы эксперт Яўген Малюк.
Гадзюка. Фота: сацсеткі
Змяіны яд здольны не толькі забіваць, але і вылечваць, аднак у якасці лекаў яго выкарыстоўваюць толькі ў апрацаваным выглядзе. Напрыклад, яд кобры дапамагае здымаць боль і спазмы.
«Укус гадзюкі — яе ахоўная рэакцыя. Рэптылія наносіць удар, шырока раскрыўшы пашчу. У момант укусу атрутныя залозы вылучаюць порцыю яду, і ён праходзіць у скуру чалавека па асаблівых каналах з унутранага боку зубоў змяі.
Гэта доўжыцца не больш за секунду. На целе застаюцца дзве маленькія, амаль непрыкметныя дзірачкі-паглыбленні. Гадзюка можа кусаць да 4-5 разоў запар», — кажа Малюк.
Яд гэтай змеі даволі моцны, але не смяротны. Ён не ўтрымлівае нейратаксінаў, якія ўплываюць на галаўны мозг чалавека, аднак аказвае гемарагічнае і некратызуючае ўздзеянне.
У месцы ўкусу адбываецца разбурэнне форменных элементаў крыві. Паступова гэта дзеянне распаўсюджваецца на бліжэйшыя тканіны — літаральна на вачах расце пухліна, якая трымаецца 1,5-2 тыдні.
Часта на яд змеі арганізм рэагуе неадкладнай рэакцыяй: развіваюцца анафілактычны шок, ацёк Квінке. Вельмі небяспечна, калі гадзюка кусае чалавека ў вобласць сэрца або шыі. Калі своечасова не будзе аказана меддапамога, можна памерці ад удушша — ацёк у вобласці шыі сцісне трахею. У гэтым выпадку трэба тэрмінова звярнуцца ў лячэбную ўстанову.
Чалавеку, якога ўкусіла змяя, неабходна аказаць неадкладную дапамогу:
- абезрухоміць канечнасць пры дапамозе павязкі або лангеты;
- прадэзынфікаваць рану перакісам вадароду, хлоргексідзінам або слабым растворам марганцоўкі;
- накласці на рану павязку з чыстай тканіны або бінту, умерана сціскаючы ўсю канечнасць (палец павінен свабодна пранікаць пад яе паверхню і не ствараць для пацярпелага дыскамфорту);
- астудзіць месца ўкусу;
- для зніжэння сімптомаў інтаксікацыі пацярпелы павінен як мага больш піць;
- пры спыненні дыхання і сардэчнай дзейнасці выканаць штучнае дыханне і непрамы масаж сэрца.
Пры ўкусе змяі катэгарычна забаронена:
- разразаць месца ўкусу крыжападобна або выразаць пашкоджаны ўчастак;
- прыпальваць ранку распаленымі на агні прадметамі, вуглямі ад вогнішча або порахам;
- накладваць тугі жгут вышэй за месца ўкусу;
- прымаць алкаголь (ён запавольвае вывядзенне яду з арганізма).