Viciebsk: nivodnaja vybarčaja kamisija nie pahadziłasia adkryta ličyć hałasy
Nivodnaja ŭčastkovaja kamisija vobłaści, u jakija naziralniki kampanii «Prava vybaru-2015» pry svajoj rehistracyi padavali zvarot «Ab adkrytym i hałosnym padliku hałasoŭ», nie pahadziłasia z vykładzienymi tam prapanovami.
Voś, jak aceńvaje dadzienuju situacyju siabra abłasnoj kamisii pa vybarach Prezidenta Kastuś Smolikaŭ:
— Prapanovy, što ŭtrymlivajucca ŭ zvarocie «Ab adkrytym i hałosnym padliku hałasoŭ» ni ŭ čym nie supiarečać art.55 Vybarčaha kodeksa, ale ich treba najpierš razhladać, jak razumieńnie art.13, dzie śćviardžajecca, što vybary ŭ Respublicy Biełaruś pravodziacca adkryta i hałosna. Tamu mienavita pryncyp adkrytaści i hałosnaści ŭ pracedury padliku hałasoŭ i musić źjaŭlacca najhałoŭniejšym.
U čym, skažycie mnie, nieprymalnaść prapanovy, pry jakoj usie prysutnyja na ŭčastku siabry kamisii i naziralniki bačać kožny biuleteń, i adznaku, pastaŭlenuju nasuprać peŭnaha kandydata, a abrany siabra ŭčastkovaj kamisii ahučvaje hetyja dadzienyja ŭhołas i adkładaje biuleteń u asobny stos? Hetyja prapanovy całkam zakonnyja i adpaviadajuć vybarčamu kodeksu.
Reakcyja ŭčastkovych kamisij na zvaroty naziralnikaŭ amal identyčnaja i adroźnivajecca tolki niuansami arhumientacyjaj, formaj i terminami adkazu. Najčaściej kamisii spasyłajucca na nieadpaviednaść vykładzienych u zvarotach prapanovaŭ Vybarčamu kodeksu i pastanovie CVK ad 14 traŭnia 2015 hoda, jakaja dakładna rehłamientuje praceduru padliku hałasoŭ vybarščykaŭ.
Voś jakoj, naprykład, była reakcyja siabroŭ vybarčaha ŭčastka №34 horada Viciebska pry padačy zvarotu Źmitrom Litvinam: «Nu, chłopcy! Nu, što vy tvorycie? Vy chočacie z nami paspračacca? Jano ni nam, ni vam nie patrebna. Z hetaj prapanovaj my budziem sutki ličyć hałasy». A voś pry niepasrednym razhladzie zvarotu na pasiadžeńni vybarčaj kamisii było skazana nastupnaje: «Jość Vybarčy kodeks, u jakim napisana, jak i što my musim rabić».
A voś zvarot, padadzieny naziralnikam učastka №9 Viciebska Siarhiejem Sałodkim, i naohuł nie byŭ razhledžany na pasiadžeńni vybarčaj kamisii. U dasłanym na jahony adras piśmovym adkazie staršynia vybarčaj kamisii Taćciana Siamaška spasłałasia na častku dziasiatuju art. 55 Vybarčaha kodeksu RB, jaki nibyta patrabuje kalehijalnaha razhladu tolki skarhi i zajavy pry hałasavańni i padliku hałasoŭ.
Alaksandru Iljincu, jaki naziraje na ŭčastku №36 h. Viciebska, u piśmovym adkazie było zajaŭlena, što jahonyja «prapanovy pryniatyja da viedama», ale adznačana, što «pracedura padliku hałasoŭ na ŭčastku dla hałasavańnia ŭžo vyznačana vybarčym zakanadaŭstvam, dzie źviernuta asablivaja ŭvaha na praceduru padliku hałasoŭ».
Učastkovaja kamisija ŭčastka dla hałasavańnia №5 horada Haradka spasłałasia na toje, što «paśladoŭnaść dziejańniaŭ siabroŭ kamisii pry pryviadzieńni pracedury padliku hałasoŭ i ŭstanaŭleńni vynikaŭ hałasavańnia rehłamientujecca art.55 Vybarčaha zakanadaŭstva i pastanovaj CVK ad 14 traŭnia 2015 hoda №11. A pravy naziralnikaŭ ahavorvajucca ŭ art.13 Vybarčaha kodeksa. Tamu nijakich padstavaŭ dla pryniaćcia prapanovaŭ, uniesienych naziralnikam Leanidam Haravym niama».
Davoli nietypova pastaviłasia da zvarotu naziralnicy Taćciany Šafiravaj vybarčaja kamisija na ŭčastku №16 (Ambrasavickim) Šumilinskaha rajona. Paśla kalehijalnaha razhladu padadzienych prapanovaŭ u vusnaj formie joj było paabiacana, što pry padliku hałasoŭ jana budzie mieć mahčymaść bačyć kožny biuleteń i pastaŭleny ŭ im znak. Adnak piśmovaha padćvierdžańnia vusnym vykazvańniam zajaŭnica ad kamisii pakul tak i nie dačakałasia. Hetkija pavodziny kamisii mohuć tłumačycca tym, što ŭ jaje skład byŭ uklučany pradstaŭnik demakratyčnaj supolnaści Alaksandr Ščamloŭ.
Va ŭsioj hetaj spravie niepakojać tyja abstaviny, što nivodzin siabra vybarčych kamisij nie ŭbačyŭ racyjanalnaha ziernia i ćviarozaha padychodu da prapanavanaj naziralnikami kampanii «Prava vybaru-2015» pracedury padliku hałasoŭ, jakaja całkam adpaviadaje mižnarodnym pryncypam i daŭno stała normaj u susiednich ź Biełaruśsiu krainach.
U kampaniju pa nazirańni za vybarami «Prava vybaru-2015» uvachodziać vosiem arhanizacyj: Biełaruskaja sacyjał-demakratyčnaja partyja (Hramada), Biełaruskaja Chryścijanskaja Demakratyja, «Havary praŭdu!», «Ruch «Za Svabodu!», Partyja BNF, Biełaruskaja partyja «Zialonyja», niezaležny prafsajuz Radyjoelektronnaj pramysłovaści, arhkamitet Partyi Svabody i prahresa.
Hałoŭnaj metaj kampanii źjaŭlajecca abarona sapraŭdnaha volevyjaŭleńnia hramadzianaŭ praz praduchileńnie parušeńniaŭ zakanadaŭstva na ŭsich stadyjach vybarčaj kampanii, fiksacyju parušeńniaŭ i apieratyŭnaje reahavańnie na ich.