Izrail nie biez zadavalnieńnia naziraje za bitvaj hadziuki i žaby ŭ Siryi

Paradaksalna, ale jaŭrejskaj dziaržavie vyhadna, kab abodva baki asłabli, ale nivodzin nie pieramoh.

Pachavalnaja pracesija ŭ honar členaŭ Korpusa vartavych Isłamskaj revalucyi, zahinułych u vyniku ŭdaru pa Siryi, za jaki Iran abvinavačvaje Izrail. 5 krasavika 2024 hoda. Fota: Majid Saeedi / Getty Images

Izrail praciahvaje vykazvać zaniepakojenaść apošnimi padziejami ŭ Siryi, ale nie śpiašajecca padtrymać nastup apazicyjnych siłaŭ suprać režymu Asada. 

Jak adznačaje The Wall Street Journal, jaŭrejskaja dziaržava staić pierad vybaram: «znajomy djabał» ci isłamisckija paŭstancy?» Heta pytańnie, na jakoje niama adnaznačnaha adkazu.

U čym mahčymyja plusy dla Izraila ad režymu Asada i ŭ čym ryzyki ad prychodu da ŭłady hrupovak, što nastupajuć na jaho, — davajcie raźbiarem krok pa kroku.

Asad kantraluje situacyju ŭ Siryi: plusy i minusy

Pačniem ad minusaŭ.

• Asad byŭ i zastajecca sajuźnikam Irana — hałoŭnaha rehijanalnaha praciŭnika Izraila. Jahony kantrol nad Siryjaj aznačaje zachavańnie ŭpłyvu Irana i robić mahčymym pieradavać zbroju «Chiezbale», a heta aznačaje pramuju pahrozu dla Izraila.
• Kali Asad vyžyvie i kansaliduje svaju ŭładu, to jość ryzyka, što jon ŭmacuje adnosiny ź Iranam. Heta padarvie namahańni Izraila asłabić sietku sajuźnikaŭ i ŭzbrojenych proksi Irana.

Jość i plusy:

• Režym Asada — «viadomaja vieličynia» dla Izraila, «djabał, jakoha my viedajem». Panavańnie Asada daje pradkazalnaść, i Izrail ciaham mnohich hadoŭ navučyŭsia funkcyjanavać u susiedstvie z hetym režymam.
• Režym Asada, što praŭda, padtrymlivaŭ «Chiezbału» ŭ jaje kanflikcie ź Izrailem, ale heta była aściarožnaja i strymanaja padtrymka. Režym spryjaŭ pieradačy zbroi, ale nie pasyłaŭ vojskaŭ.
• Apošnim časam Asad sprabavaŭ naładzić adnosiny z prazachodnimi arabskimi dziaržavami. Heta davała nadzieju na pastupovaje pasłableńnie jaho sajuzu ź Iranam i padtrymki «Chiezbały».

A što, kali Asad hublaje kantrol nad Siryjaj?

U takim vypadku terytoryja Siryi, chutčej za ŭsio, stanie arenaj baraćby niekalkich razroźnienych hrupovak. Siarod ich na pieršy płan, chutčej za ŭsio, vyjdzie «Chajat Tachryr aš-Šam» (CHTŠ).

Mahčymyja plusy:

• Asłableńnie režymu Asada i frahmientacyja Siryi mohuć pazbavić Iran mocnaha sajuźnika ŭ rehijonie. Heta patencyjna asłabić upłyŭ uzbrojenych hrupovak, jakija padtrymlivajucca Iranam, takich jak «Chiezbała».
• Niestabilnaść siarod sajuźnikaŭ Asada (Iran, Rasija, «Chiezbała») moža abmiežavać ich mahčymaści dla viadzieńnia dziejańniaŭ suprać Izraila.

Było b, moža, i niadrenna, kali b nie nastupnaje:

• CHTŠ, jakaja źjaŭlajecca hałoŭnaj siłaj u ciapierašnim nastupie na pazicyi Asada, aficyjna pryznanaja terarystyčnaj arhanizacyjaj u ZŠA. Jaje ideałohija blizkaja da ideałohii «Talibana» i «Chamasa». U vypadku prychodu da ŭłady CHTŠ ni pra jakuju demakratyzacyju Siryi havorka iści nie budzie, a kraina stanie jašče bolš varožaj da Izraila i zachodniaha śvietu.
• Chaos u Siryi moža ŭzmacnić pahrozy na izrailskaj miažy. Aprača CHTŠ, roznyja inšyja isłamisckija hrupoŭki mohuć aktyvizavacca, što zrobić rehijon bolš niepradkazalnym i niebiaśpiečnym dla Izraila.
• Chutkaje nastupleńnie paŭstancaŭ moža parušyć rehijanalny paradak i ŭciahnuć inšyja krainy, uklučajučy Izrail, u kanflikt.

Z uvahi na ŭsiu hetu nieadnaznačnaść situacyi, Izrail nie schilny apładziravać apošnim pośpiecham apanientaŭ Asada. 

«Najlepšy varyjant dla Izraila ciapier — heta ŭzajemnaje asłableńnie hetych sił, a nie rašučaja pieramoha adnoj ź ich», — cytuje WSJ Charela Choreva, staršaha daśledčyka Tel-Aviŭskaha ŭniviersiteta.

Kantekst

Pratesty, jakija ŭspychnuli ŭ 2011 hodzie, pastupova pieraraśli va ŭzbrojenaje supraćstajańnie. Spačatku Izrail zajmaŭ pazicyju starońniaha naziralnika. 

Adnak zaanhažavańnie ŭ kanflikt Irana i «Chiezbały» prymusili Izrail dziejničać. Kala 2014 hoda Izrail pačaŭ apieracyi, jakija nazvaŭ «vajnoj pamiž vojnami». Jana palahała ŭ tym, kab stvarać pieraškody dla pieradačy zbroi «Chiezbale» ŭ Livan.

Apošnija hady Izrail spadziavaŭsia adciahnuć Asada ad Irana praz stymulavańnie suviaziaŭ z prazachodnimi dziaržavami Piersidskaha zaliva. Paŭtornaje pryniaćcie Siryi ŭ Lihu arabskich dziaržaŭ razhladałasia jak častka hetych namahańniaŭ, ale apošnija padziei pastavili ich pad pytańnie.

Kamientary da artykuła