
У пасольстве Украіны ў Беларусі 27 лістапада адбыўся круглы стол «Мітрапаліт Андрэй Шаптыцкі (1865—1944) у гісторыі Украіны ды Беларусі».


Як быў звязаны украінскі рэлігійны і палітычны лідар, прадстаяцель украінскай грэка-каталіцкай царквы мітрапаліт Шаптыцкі з Беларуссю? Якой была ягоная роля ў аднаўленні грэка-каталіцкай царквы ў Беларусі? Як захоўваецца і развіваецца духоўная спадчына уніяцкай царквы ў Беларусі сёння? Пра гэта гаварылі ўдзельнікі круглага стала, мадэратарам якога выступіла доктар філасофіі, доктар сакральнай тэалогіі Ірына Дубянецкая.
Удзельнікі круглага стала (злева направа): Яўген Усошын, Зміцер Чарнель, Іван Данілаў, Алесь Суша, Анатоль Сідарэвіч, Дзяніс Лісейчыкаў, Ірына Дубянецкая. Фота Вольгі Кляшчук, БелаПАН
Да прысутных звярнуўся Часовы павераны ў справах Украіны ў Беларусі Валеры Джыгун.

Часовы павераны ў справах Украіны ў Беларусі спадар Валеры Джыгун. Фота Вольгі Кляшчук, БелаПАН
Гісторык і палітолаг Анатоль Сідарэвіч свой даклад «Мітрапаліт Шаптыцкі і беларускі нацыянальны рух» прысвяціў супрацоўніцтву мітрапаліта з братамі Іванам і Антонам Луцкевічамі. Не ўсе ведаюць, што мітрапаліт інкогніта наведваў Беларусь, шукаючы спосабаў адраджэння тут уніяцкай царквы.
Намеснік дырэктара Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі, прэзідэнт Міжнароднай асацыяцыі беларусістаў, кандыдат культуралогіі Алесь Суша распавёў пра ролю мітрапаліта ў збіранні і захаванні культурнай спадчыны Беларусі. Навуковец паказаў фотаздымкі экспанатаў і каталожных картак былога беларускага аддзела ў Львоўскім музеі Шаптыцкага. Ён прапанаваў наладзіць больш цесныя кантакты паміж музейнымі і кніжнымі зборамі Беларусі і Украіны, арганізаваць у Беларусі выставу выданняў Скарыны, якія захоўваюцца ва Украіне.









Адна з цікавостак — «Гісторыя Жыровіцкага абраза», 1622 г. Адна частка гэтага рукапісу захоўваецца ў Бібліятэцы Расійскай акадэміі навук (БРАН), а другая — у Львове.





Намеснік дырэктара Нацыянальнага гістарычнага архіва Беларусі, кандыдат гістарычных навук Дзяніс Лісейчыкаў прадставіў дакументальную спадчыну ўніяцкай царквы ў фондах Нацыянальнага гістарычнага архіва Беларусі, паказаў фотаздымкі архіўных дакументаў, якія ўяўляюць рарытэтную каштоўнасць для Украіны.




Малюнак м. Макараў Кіеўскага ваяводства 1640-я гг. Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі. Фота Дзяніса Лісейчыкава.

Пра ролю мітрапаліта Андрэя Шаптыцкага ў аднаўленні грэка-каталіцкай царквы і яе сучасны стан на Беларусі распавялі протапрэсвітар, дэкан Цэнтральна-Заходняга дэканату Беларускай грэка-каталіцкай царквы, магістр багаслоўя Яўген Усошын і іераманах-рэдэмптарыст, магістр багаслоўя Зміцер Чарнель.
Асабістымі ўражаннямі часоў свайго дзяцінства і партызанскага юнацтва падзяліўся Іван Данілаў, доктар медыцынскіх навук, пісьменік, публіцыст. Ён выступіў з прамовай «Лёсы уніяцкіх святароў у Заходняй Беларусі пад час прыходу савецкай улады ў 1939 годзе. Вачыма відавочцы». Данілаў вырас у вёсцы Драгічынскага раёна, дзе да 1939 года была ўніяцкая царква.
У рамках дыскусіі старшыня рэспубліканскага аб'яднання ўкраінцаў «Ватра» Віктар Гутоўскі заклікаў да аб'ектыўнай усебаковай ацэнкі асобы і дзейнасці мітрапаліта Андрэя Шаптыцкага.
Каментары