Jak biełarusy čytali i vymaŭlali carkoŭnasłavianskija słovy ŭ XVIII stahodździ? Jość mahčymaść heta vyśvietlić

• Nu-nu

  16.07.2025

  adkazać

  Padabajecca5 Nie padabajecca9

  Niama absalutna nijakaje sensacyi ŭ tym, što starasłavianskuju paŭsiul čytali pa-svojmu. Dastatkova pahladzieć na polskija tvory pravasłaŭnych i ŭnijackich palemistaŭ XVII stahodździa i ŭbačyć, jak jany pieradavali specyfičnuju carkoŭnuju leksyku. Dastatkova pahladzieć na dakumenty XVIII stahodździa, jak tam sprabavali heta tranślitaravać. Dy možna narešcie prosta zajści na Vikipedyju i pahladzieć pra rumynski izvod, serbski i ŭsio takoje – kožny narod maje svaju tradycyju čytańnia miortvaj movy. Bo jana miortvaja i aktualnaj vymovy nia maje. Adkryvalnik. Hańba.
  
  [Zredahavana]
• Linhvij

  16.07.2025

  adkazać

  Padabajecca11 Nie padabajecca0

  Nu-nu , "Bo jana miortvaja i aktualnaj vymovy nia maje. Adkryvalnik. Hańba."
  
  Nie zhodzien. Biełaruskaja mova zachoŭvaje amal što ŭsie charakterystki starasłavianskaj fanietyki. Prosta hladzieć treba na mieńšyja starejšyja (navat choć i reliktavyja) dyjalekty, a nie na bolšaść.
  
  A voś admaŭlać biełaruskaj movie ŭ suviazi sa staražytnaściu - voś dzie hańba! Usiu starasłavianskaść maskalu addali.
• Lićvin

  16.07.2025

  adkazać

  Padabajecca2 Nie padabajecca22

  A nam jakaja sprava da hetaj muci? Čužaja mova, čužaja relihija, čužyja imiony, a my naščadki staražytnaj bałckaj Litvy.
• Prosta žychar

  16.07.2025

  adkazać

  Padabajecca8 Nie padabajecca0

  Lićvin, jak raz nam jość sprava. Tak skłałasia, što praz zasille rasiejskaj impierskaj i ssraŭskaj ułady, i, adpaviedna, ich ideałahičnych ustanovak u histaryčnaj navucy, utvaryŭsia kansensus ab fanietyčnaj blizkaści ŭsich staražytnasłavianskich moŭ (uklučna ź lićvinskaj/starabiełaruskaj/staraukrainskaj) da sučasnaj rasiejskaj. Mienavita takija publikacyi, jak u hetym artykule, padymajuć pytańnie ab niasłušnaści hetaha kansensusu.
• Imia

  17.07.2025

  adkazać

  Padabajecca1 Nie padabajecca3

  Prosta žychar, Jakim čynam padymajuć?
• Linhvij

  16.07.2025

  adkazać

  Padabajecca8 Nie padabajecca0

  Tut važna padkreślić:
  1. Heta vymaŭleńnie ŭ vakolicach Mienska, u inšych rehijonach było b inakš.
  2. Słovy "otec, tebe" heta naŭraćci "otec, tebie" chutčej za ŭsie prosta "otiec, tiebie". Bo fanietyčny pierachod "d́/ť" u zvyšmiakkuju formu "dź, ć" nie zaŭsiedy zaŭvažny, biełarusy sami nie zaŭvažajuć što dziekajuć i ciekajuć. + jość dyjalekty dzie hetaja źjava amal nie vyražana
  3. Dyftonh "ѣ" moža i sprościŭsia da "i" mienavita ŭ dyjalekcie hetaha aŭtara, ale ž jon vymaŭlajecca pa staražytnamu jak "ije" i da sich por u paŭdnievych dyjalektach. Abo alternatyŭna jak "iei", "iej". Biełaruskaja mova vidać adzinaja jakaja jaho zachavała.
  4. Zaŭvažcie adsutnaść takoha paŭsiamiesnaha akańnia jak u sučasnaj normie: Hospodi, twoieho, błaho (nie hospAdi, tvAjeho, błahA). (Što łahična dla paŭdnievamienskaj dyjalektyki)
  5. "što «h» zaŭsiody frykatyŭny". Frykatyvizacyja hetaha huka sapraŭdy vielmi staražytnaja źjava (pryčym ahulnalinhvistyčnaja a nie tolki słavianskaja), jašče Karski pra toje pisaŭ. Ale jość źviestki pra vykarystańnie reliktavaha vostraha G ci to papieramienna G/H va ŭschodnich kryvičaŭ u 19-20 st. To bo čarhavańnie G/H z pastupovym źmiaščeńniem u polš "papularny ŭ tyja časy" frykatyŭny H adbyvałasia ciaham tysiačahodździa ci nie bolš.
• Nu voś i ŭsie ..

  16.07.2025

  adkazać

  Padabajecca12 Nie padabajecca2

  Hańba-nie-hańba-čužajamova... Heta čaścinka našaj historyi. Padabajecca heta kamuści ci nie. Pamiataju jak babula, hady 80ia, rahačoŭščyna, vymaŭlała imiony adnaviaskoŭcaŭ: Jaŭchim, Chviedar, Pilip, Maćviej Prakop....
• U čym siensacyja?

  17.07.2025

  adkazać

  Padabajecca5 Nie padabajecca0

  A što ŭžo niechta napisaŭ historyju biełaruskaj łacinki?