Меркаванні1616

Саўка: рашэньне дэпутатаў зробіць «тарашкевіцы» рэкляму

І ў выніку да забароненых сымбаляў — бел‑чырвона‑белага сьцягу і «Пагоні» — далучыцца яшчэ адзін забаронены сымбаль — «тарашкевіца».

24 кастрычніка палата прадстаўнікоў у першым чытаньні прыняла законапраект «Аб правілах беларускай артаграфіі і пунктуацыі». Якія зьмены ў беларускую мову нясе гэты закон? Ці можа ён дапамагчы ўзьняць статус беларускай мовы ў якасьці дзяржаўнай? На гэтыя ды іншыя тэмы мы гутарым зь філёлягам Зьмітром Саўкам.

«Гэты закон стане дзейсным сродкам спыненьня практыкі непрадуманага і, па сутнасьці, супрацьзаконнага ўжываньня ў пэрыёдыцы так званай «тарашкевіцы», — гэтак заявіў міністар адукацыі Беларусі Аляксандар Радзькоў, прадстаўляючы ў Палаце прадстаўнікоў законапраект. Зьміцер, ці ня тут галоўная мэта прыняцьця закону «Аб правілах беларускай артаграфіі і пунктуацыі»?

Саўка: «Я ўпэўнены, што пачаткова так не задумвалася. У пачатку 90‑х мелася на мэце ўнесьці нейкія выпраўленьні. Пазьней са зьменай улады прыярытэты зьмяніліся, і істотна зьмянілася напаўненьне. Як бачым, ім цяпер галоўнай стала палітычная кампанэнта».

«Ужо некалькі месяцаў на старонках газэты «Наша Ніва» ідзе ажыўленая дыскусія пра тое, што трэба прыходзіць да адзінага правапісу — і тым, хто карыстаецца афіцыйным правапісам, і тым, хто карыстаецца «тарашкевіцай». Ваша думка на гэты конт?»

Саўка: «Па‑першае, я сам прафэсійна карыстаюся беларускай мовай і ў залежнасьці ад акалічнасьцяў, карыстаюся то адны, то іншым стандартам. Мяркую, гэтак робяць большасьць людзей, для якіх беларуская мова — штодзённасьць, яны так ці іначай ідуць на кампрамісы. Што да такога рэзкага, адназначна палітычнага рашэньня Палаты прадстаўнікоў, то яно толькі зробіць «тарашкевіцы» рэкляму. І ў выніку да забароненых сымбаляў — бел‑чырвона‑белага сьцягу і «Пагоні» — далучыцца яшчэ адзін забаронены сымбаль — «тарашкевіца».

«Ці ёсьць нейкае рацыянальнае зерне ў гэтым праекце?»

Саўка: «Там ёсьць рацыянальныя моманты. Гэта спрашчэньне правапісу «ў» і пашырэньне яканьня на лічэбнікі. «Ў» будзе пісацца ва ўсіх выпадках пасьля галосных, калі яно не пад націскам і ня ёсьць вялікай літарай. Словы «дзевяты», «дзесяты» перастануць быць выключэньнем, бо будуць пісацца «дзявяты», дзясяты». Плюс моцна лібэралізуюцца прынцыпы пераносу. Аднак усе гэтыя прапановы ўтрымліваліся яшчэ ў прапановах правапіснай камісіі ТБМ — гэта не заслуга сёньняшніх «нармалізатараў». Шкада, што дэпутаты былі настолькі самаўпэўненыя, што прыслухаліся да парадаў ТБМ і не пагадзіліся правесьці парлямэнцкія слуханьні».

Гутарыў Віталь Цыганкоў, Radio Free Europe / Radio Liberty

Каментары16

Цяпер чытаюць

Учора Мінск зноў затапіла. Чаму сталіца не гатовая да дажджоў?4

Учора Мінск зноў затапіла. Чаму сталіца не гатовая да дажджоў?

Усе навіны →
Усе навіны

«Заказаў больш, чым машын на лініі». Кіраўнік «А1 таксі» — пра цэны і беларускую мову ў дадатку2

Як самыя небяспечныя наркакартэлі свету захопліваюць Еўропу10

Багацце Ілана Маска за адзін дзень скарацілася на $34 млрд пасля сваркі з Трампам4

Намесніца рэдактара «Мінск-Навін» расказала, як змянілася яе жыццё пасля шлюбу з мусульманінам з Сірыі15

У Кіеве пад расійскім ударам загінулі трое ратавальнікаў

«Гісторыя не выклікае даверу». Польшча перадала Літве справу аб міжнароднай абароне беларускі, якая часта ездзіла ў камандзіроўкі7

«Я ведаю, што на гэтай вайне я здохну. Але хачу стварыць нармальны штуршок руху»: выйшла другая частка фільма «Волат. Жыццё на нулі»9

У Казахстане патлумачылі загадкавыя агні ноччу над краінай

Ціханоўская пра высылку з Беларусі ў жніўні 2020: Мне далі на зборы 20 хвілін43

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Учора Мінск зноў затапіла. Чаму сталіца не гатовая да дажджоў?4

Учора Мінск зноў затапіла. Чаму сталіца не гатовая да дажджоў?

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць