Культура77

Выйшаў канкарданс беларускай мовы ХІХ стагоддзя

У канцы 2015 года ў выдавецтве «Беларуская навука» выйшаў дыск, якога ўжо даўно чакалі тыя, каго цікавяць беларуская мова і літаратура ХІХ стагоддзя.

«Канкарданс беларускай мовы ХІХ ст.», створаны ў Інстытуце мовазнаўства Акадэміі навук (аўтар-складальнік Н.М. Сянкевіч), уяўляе сабой комплекс слоўнікаў, складзеных на аснове поўнага корпуса тэкстаў беларускай літаратуры гэтага перыяду. Корпус уключае практычна ўсе творы мастацкай літаратуры, напісаныя ў ХІХ ст. на беларускай мове, якія захаваліся да нашага часу. Пераважная большасць тэкстаў з’яўляюцца аўтэнтычнымі, і, што асабліва каштоўна, яны пададзеныя ў канкардансе ў амаль нязменным выглядзе: транслітарацыя з лацінскага алфавіта на кірылічны і мінімальнае рэдагаванне тэкстаў не закранулі характэрных асаблівасцяў мовы іх аўтараў.

Комплекс слоўнікаў, складзеных на аснове тэкстаў, уключае ўласна канкарданс (даведнік, у якім кожнае словаўжыванне тэксту суправаджаецца тэкставай ілюстрацыяй і звесткамі пра яго частату і месцазнаходжанне), паказальнік слоў, 6 частотных слоўнікаў і адваротны слоўнік. Акрамя слоўнікаў і тэкстаў твораў, «Канкарданс беларускай мовы ХІХ ст.» змяшчае два розных па змесце і па форме падачы матэрыялу спісы тэкстаў, якія уяўляюць сабой сістэматызаваны бібліяграфічны даведнік беларускамоўнай мастацкай літаратуры гэтага перыяду.

Агульны канкарданс дапоўнены некалькімі аўтарскімі канкардансамі: В. Дуніна-Марцінкевіча, А. Ельскага, К. Каганца і К. Каліноўскага.

Ва ўводзінах да канкарданса аўтары даюць вычарпальную інфармацыю аб корпусе тэкстаў і слоўніках, прапаноўваюць аптымальны спосаб карыстання даведнікам.

«Канкарданс беларускай мовы ХІХ ст.» з’яўляецца ўнікальным праектам, які ўпершыню ажыццёўлены ў беларускай лексікаграфіі. Спецыялісты ў розных галінах мовазнаўства атрымалі вельмі зручны даведнік, які забяспечыць іх рознабаковай, даступнай і, галоўнае, аб’ектыўнай інфармацыяй аб беларускай літаратурнай мове на этапе яе станаўлення, які з-за адсутнасці дастатковага фактычнага матэрыяла застаецца адным з найменш даследаваных перыядаў у гісторыі беларускай мовы.

Не менш карысным будзе канкарданс для літаратуразнаўцаў, а таксама для шырокага кола чытачоў, якія атрымалі доступ да багатай скарбніцы твораў беларускай мастацкай літаратуры ХІХ стагоддзя.

Каментары7

Цяпер чытаюць

Затрымалі аднаго з удзельнікаў ювелірнага брэнда Belaruskicry Ягора Бужылава. Прапагандысты паказалі яго1

Затрымалі аднаго з удзельнікаў ювелірнага брэнда Belaruskicry Ягора Бужылава. Прапагандысты паказалі яго

Усе навіны →
Усе навіны

Ці перагорнем старонку 2020-га? Бугай мае на ўвазе адно, а Лукашэнка — зусім іншае18

Хлопец вярнуўся з Польшчы ў Гродна праз камісію па вяртанні — крыміналку пакуль не спынілі17

Ініцыятыва Maldzis выкупіла «Вялікае мастацтва артылерыі» Казіміра Семяновіча8

Настаўнікам у школах забаранілі карыстацца мабільнымі тэлефонамі падчас урокаў3

«Ультраэкзотыка для самотнага турыста». Ці зацікавіць Іран беларусаў і ці паедуць турысты з Ірана ў Беларусь1

Паглядзіце, якія рэчы стварылі беларускія дызайнеркі, натхняючыся Палессем і пераасэнсоўваючы асабісты боль5

Сярожамі і Валодзямі цяпер называюць зрэдзьчас5

У ЗША бяздомны мужчына забіў 23-гадовую ўкраінскую мастачку і мадэль5

Археолагі пастарылі Менск на 70 гадоў4

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Затрымалі аднаго з удзельнікаў ювелірнага брэнда Belaruskicry Ягора Бужылава. Прапагандысты паказалі яго1

Затрымалі аднаго з удзельнікаў ювелірнага брэнда Belaruskicry Ягора Бужылава. Прапагандысты паказалі яго

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць