«Padychod taki — patryjatyzm». Čym padčas vybaraŭ zajmajucca nastaŭniki, miedyki i advakaty

U Biełarusi pačałosia daterminovaje hałasavańnie na vybarach prezidenta. Dziaržaŭnyja vydańni poŭnyja spravazdač pra natoŭpy i čerhi ludziej na ŭčastkach. Jak i ŭ minułyja kampanii, da arhanizacyi vybaraŭ i kalavybarčych mierapryjemstvaŭ šyroka pryciahvajuć supracoŭnikaŭ biudžetnaj śfiery. «Radyjo Svaboda» pahavaryła ź niekatorymi ź ich pra asablivaści kampanii 2025 hoda.

Alina (imiony ŭsich surazmoŭcaŭ źmienienyja dziela ich biaśpieki — RS) pracuje ŭ śfiery dadatkovaj adukacyi školnikaŭ. Pakolki vybarčy ŭčastak arhanizavany ŭ jaje ŭstanovie, Alinie razam ź dziećmi daručyli, jak kaža sama žančyna, «stvarać atmaśfieru śviata». Heta značyć, padrychtavać muzyčnaje supravadžeńnie na ŭčastku.

Alina raskazvaje: asablivaść sioletnich vybaraŭ u tym, što padčas hałasavańnia dazvolili śpiavać tolki patryjatyčnyja pieśni. Repiertuar pavinien być vyvierany i ŭzhodnieny z kiraŭnictvam ustanovy adukacyi.

«Raniej my taksama vystupali na ŭčastku dla hałasavańnia, i ŭsiudy na ŭčastkach hučała muzyka. Ale tady heta mahli być i častuški, i ŭklučany mahnitafon, naprykład, ź Vierkaj Siardziučkaj — aby muzyka była viasiołaja. Ciapier ža padychod taki — patryjatyzm. I kab nie było «nikakoj inostranŝiny». U internecie chapaje tak zvanych biełaruskich patryjatyčnych piesień, u asnoŭnym aŭtarstva Hanny Siałuk, niaviestki Łukašenki. Ci hurt «Aŭra», ci Viktoryja Aleška. Vybirajem niešta takoje», — raskazvaje Alina.

Inšaja surazmoŭca, Maryja, pracuje ŭ adnoj ź biełaruskich siarednich škoł. Jana śćviardžaje, što kiraŭnictva škoły davała nastaŭnikam na podpis «papierku», dzie piedahohi abaviazvalisia hałasavać za Łukašenku.

«Jak i na etapie zboru podpisaŭ za kandydataŭ, nichto našaj dumki nie pytaŭsia, prosta stavili pierad faktam — padpisacca, i ŭsio. A nichto i nie źbiraŭsia vykazvacca ci spračacca. Moŭčki pastavili podpisy, i ŭsio na hetym», — raspaviadaje nastaŭnica.

Pavodle jaje słoŭ, u kalektyvie nichto nie razmaŭlaje pra palityku.

Rusłan pracuje ŭ śfiery miedycyny ŭ adnym sa špitalaŭ. Kaža, što jahonym kaleham kiraŭnictva «rekamiendavała» hałasavać daterminova. I abaviazała dać pra heta spravazdaču.

«Jany nie zahadali, skazali: «My vam rekamiendujem». Ale pry hetym treba dać spravazdaču — paradoks niejki. Nibyta dobraachvotna, ale abaviazkova», — dadaŭ Rusłan.

Anton pracuje jurystam. Jak jon vykazaŭsia ŭ razmovie sa «Radyjo Svaboda», asablivaść hetych vybaraŭ u tym, što nikoha nie pakinuli pa-za ŭvahaj. Aktyŭna ŭdzielničać u vybarach musiać amal usie biełarusy.

«Naprykład, znajomych advakataŭ abaviazali siadzieć na vybarčych učastkach i tłumačyć ludziam vybarčaje zakanadaŭstva, kali chto zachoča takoha tłumačeńnia. Miedyki na ŭčastkach buduć mierać cisk, piedahohi ź dziećmi — śpiavać, handal — pradavać pradukty, i hetak dalej», — raskazvaje surazmoŭca.

Pavodle jaho słoŭ, advakataŭ «uciahnuli ŭ palityku» jašče ŭ śniežni 2024 hoda, kali była abvieščanaja data vybaraŭ.

«Pa-pieršaje, treba było pastavić podpis za «taho samaha kandydata» i dać spravazdaču, što pastavili — im navat skinuli admysłovyja błanki. Potym zahadali schadzić u pracoŭnyja kalektyvy i pravieści hutarki na temu vybaraŭ, zrabić fota i taksama dać spravazdaču», — kaža Anton.

Kamientary da artykuła