Što pra staŭleńnie da Kaściuški ŭ Biełarusi napisała «Ńju-Jork tajms»
Tadevuš Kaściuška — nie biełaruski hieroj. Hetyja vykazvańni člena-karespandenta Akademii navuk Biełarusi Alaksandra Kavaleni vyklikali burnyja dyskusii.
Prykładna miesiac tamu staŭleńniu da Kaściuški ŭ Biełarusi ceły artykuł pryśviaciła ŭpłyvovaje amierykanskaje vydańnie «Ńju-Jork tajms». Žurnalisty pryjechali na radzimu Kaściuški, u Kosava, i pahavaryli ź ludźmi.
Iryna Siemianiuk, namieśnica dyrektara muzieja Kaściuški ŭ Mieračoŭščynie, raskazała, što ŭ 2018 hodzie muziej naviedali 35 tysiač čałaviek. «Jon amierykanski nacyjanalny hieroj i polski nacyjanalny hieroj, ale jon taksama naš hieroj», — kaža Siemianiuk.
Amierykanskaje vydańnie adznačaje, što z rekanstrukcyjaj siadziby Kaściuški Biełarusi dapamoh Dziarždepartamient ZŠA, jaki dvojčy vydzialaŭ srodki na budoŭlu i ramont strachi, ahułam 40 tysiač dalaraŭ. U toj ža čas, adznačaje vydańnie, na pomnik Kaściušku hrošy sabrali biełarusy kraŭdfandynham. A voś piedantyčnuju restaŭracyju pałaca Pusłoŭskich na hary pobač finansuje biełaruskaja dziaržava. «Ńju-Jork tajms» nazyvaje pałac «dyjamientam nieahatyčnaj architektury». Ź dziaržaŭnych srodkaŭ apłačvajuć i zarobki rabotnikam siadziby-muzieja.
Žurnalisty «Ńju-Jork tajms» pabyvali i ŭ samim Kosavie, pahavaryli ź ludźmi. Kiraŭnik harvykankama adznačyŭ, što dziakujučy Kaściušku ŭ haradok pryjazdžajuć turysty i pakidajuć hrošy. Biełaruś, piša vydańnie, pryvablivaje «zapaviednaj pryrodaj, čystym pavietram i niezvyčajna čystymi vulicami». «Kiraŭnik harvykankama, jak i ŭsie biełaruskija čynoŭniki, asabliva hanarycca čyścinioj krainy, jakaja rezka kantrastuje z brudam i biesparadkam u mnohich haradkach i vioskach susiedniaj Rasii», — piša «Ńju-Jork tajms».
Dla Rasii Kaściuška zaŭsiody byŭ čužy, bo jon zmahaŭsia suprać caryzmu i impieryi. Pakul Biełaruś była pad Rasijaj, pra vialikaha syna hetaj ziamli nie asabliva ŭzhadvali, zatoje masava ŭšanoŭvali rasijskich vojenačalnikaŭ i hierojaŭ, u tym liku Suvorava, jaki z Kaściuškam vajavaŭ. Ale pačynajučy z 1990-ch situacyja pačała mianiacca. Pra toje, jak u Biełarusi viartajuć pamiać pra znakamitaha ziemlaka, amierykanskim žurnalistam raskazaŭ Leanid Nieściarčuk, kiraŭnik Fondu Kaściuški i były kiraŭnik adździeła kultury Bresckaha abłvykankama.
«Zapoźnieny kaściuškaŭski entuzijazm biełarusaŭ razdražniaje niekatorych ludziej u susiedniaj Polščy, jakija razhladajuć jaho jak polski nacyjanalny skarb» i nie chočuć addavać Kaściušku biełarusam, — piša «Ńju-Jork tajms» i cytuje polskaha piensijaniera, jaki naviedvaŭ muziej. Dla hetaha palaka — Kaściuška jość dokaz taho, što heta niekali była polskaja ziamla.
Kali b amierykanskija žurnalisty pryjechali ŭ Biełaruś paśla zajavaŭ Kavaleni i historykaŭ Akademii navuk, to jany b mahli napisać, što pretenzii na Kaściušku ci da Kaściuški majuć nie tolki palaki.
Maksim Znak naviedaŭ śpiektakl «Zekamieron», pastaŭleny pa jahonaj knizie, napisanaj u SIZA4
Kamientary