Siarhiej Astraviec piša na svaim błohu pra dzień zaščytnaha koleru.
Žanhliravańnie limonkami, akrabatyka z kałachami, što bolš mnie zapomniłasia ad śviatočnaha dnia? Dziciačy sad u kamuflažy na scenie? Ci dziaŭčaty ŭ kamuflažnych stanikach i trusach, jakija vykonvali pieśniu dziasantnikaŭ?
Specnaz, jaki zamiest niebarakaŭ‑žabaŭ (abaviazkova žyvych, jak viadoma!) hłynaŭ ci kalmary ci sieladcy (ja zadaloka siadzieŭ)? Zima! Treskat jakojści hipsakardonnaj cehły, vidavočna hałovy aščadžali dla rašučaj bitvy z NATO?!
Nia viedaju, nia viedaju. Heta była navat nia zajzdraść, prysmak jaje na vusnach adno. Ja taksama chaču ŭ biełych štanach: tak‑tak, kali na scenie abjaviŭsia manumentalny ceły pałkoŭnik z akselbantami i barytonam raspavioŭ pad muzyku pra ahoń, jaki bjecca ŭ ciopłaj piačurcy. Jakaja słužba! Salistam z pałkoŭnickimi naplečnikami! Miljony dva atrymlivaje, mabyć. I paru razoŭ za hod na scenie pa‑paradnamu pafarsić ź mikrafonam u ruce. Mabyć suviazi maje čałaviek i žančynam padabajecca, samo saboj. Słužba‑miod, słovam.
Tak, žaby śpiać uzimku, šukaj ich! Chiba hadavalnik jaki isnuje pry specnazie. Ale havorać, nia viedaju, ci napraŭdu tak było, ale žaby adpomścili adnojčy: začapilisia kipciurami ŭ hłonaŭcy, i cehła zastałasia biez užytku… Słava hierojam, słovam. Albo, jak niekali my zavučvali ŭ škole — biazumstvu chrabrych piajom my pieśni. Limonki‑to ŭ ich tam vučebnyja, choć tut dadumalisia nie zuchavać zališnie. Jak na mianie, pakińcie žaby ŭ spakoju! Chaj jany na pakazalnych vystupach zahłynajuć lepiej łancuhi sasisak, prykładam, nia mienš vidoviščna atrymajecca. Tolki chaj biaruć u kałhasnaj kramie abuchaŭskaj, ličacca ŭ haradziencaŭ za najlepšyja. Chacia, jak na mianie, sapsavalisia taksama apošnim časam.
Darujcie, zabyŭsia, byŭ jašče vystup, jak naležyć, pra mižnarodnaje stanovišča, samo saboj, i pra ŭnutranyja resursy našyja. Mižnarodnaje, jasna, nie abradavała, ja prypluščyŭ vočy i ŭbačyŭ toje, ab čym bajaŭ aratar z epaletami: adusiul na nas lezuć da zuboŭ uzbrojenyja łyčy, słovam, nie raźniavolišsia, na mirnyja rejki nijak nie pierastaviš koły. Ale zatoje ŭ nas usio svajo. Pryceł da strelby prymacavali ŭłasnaj vytvorčaści, štoś jašče kudyś prytarnavali, porachu narabili (ź lontrasty ci z saletry), kaša ŭ nas svaja narešcie hrečnaja, kali my słužyli, praparščyki krali, deficytam była ź pieršaha šerahu. Patronnuju fabryku pierabudavali z zavodu supraćpiachotnych minaŭ, jakimi zatavarylisia. Aproč taho, jabłyni i hrušy abaraniajuć super‑kaciušy, nieba na krepkim zamku, hranica — jak zaŭždy. Lotčyki‑piloty, bomby‑samaloty, usio ŭ ažury. Karaciej, supakoiŭ, ale zahadaŭ trymać porach suchim.
Što jašče paradavała? Pieršym dziełam samaloty, nu a dzievuški patom —sastareła. Ciapier u nas i samaloty, i dzievuški ŭ šerahach. I armija papryhažeła z tvaru i siłuetam, i žłukcić stała mienš, bo dla dzievušak sarakahradusnaja nie na pieršym miescy… Ściahoŭ pabolšała na scenie ŭ hanarovaj varty. I heny, z pramianiami, avija, i marski, i kazaki baradatyja z butaforskimi medalkami ad atamana sa svaimi kavaleryjskimi charuhvami prysutničali, i baciuški, kudy ž biaz ich siońnia? I navat śviatočnaja prezentacyja pieršaha partyzanskaha atradu adbyłasia. Što praŭda, rasčaravali vajaki. Publika čakała (nia dumaju, što tolki ja adzin naiŭny) dziedaŭ Tałašoŭ z dubaltoŭkami z hranatami na pasie, sa šmajsierami, z manlichierami, chaj navat u łapciach, kab pa‑narodnamu. Ale ž partyzanami akazalisia šeryja rezervisty ŭ kierzačach, abłavuškach i fufajkach biez pahonaŭ.
Pošuki identyčnaści praciahvajucca, pačakajem nastupnaha śviata. Nibyta i mulaje im dumka, što partyzanka — najlepšaje vyjście dla našaha kavałka ad saŭarmii, zabiaśpiečvaje nacyjanalny kalaryt siaki‑taki (i biaz rycaraŭ tady možna abyścisia), ale ž uhłybkach dušy jany ŭsio roŭna bajacca partyzanaŭ, słovy «rejkavaja vajna» režuć słych. Kolki ni hłynaj žaby, kolki cehły nia truščy hałovami, partyzan jon zastaniecca partyzanam u lesie, i jaho henymi spektaklami dla damačak nie napužaješ. Tamu ŭsia hetaja samadziejnaść vyhladaje žałasna, ściah «partyzanski» z askomnym arnamentam, ź biarozkaj dy sasionkaj.
Kamientary