Здароўе

«Экалагічна чыстыя» саломінкі ўтрымліваюць патэнцыйна таксічныя хімічныя рэчывы, якія ўяўляюць пагрозу для людзей і дзікай прыроды

Саломінкі для напояў, зробленыя з такіх матэрыялаў, як папера і бамбук, часта пазіцыянуюцца як больш экалагічныя, чым іх пластыкавыя аналагі. Аднак новае даследаванне паказала, што не ўсё так проста.

Фота: gettyimages

Поліфторалкільныя і перфторалкільнымі рэчывы (PFAS) шырока вядомыя як «вечныя хімікаты». Гэта вялікая група з больш як 4000 сінтэтычных хімічных рэчываў, якія выкарыстоўваюцца ў шырокім дыяпазоне прадуктаў дзякуючы сваім вода– і тлушчаадпорным уласцівасцям. Іх можна знайсці ў вялізнай колькасці паўсядзённых прадметаў, такіх як, напрыклад, антыпрыгарныя патэльні ці ўпакоўкі фастфуду.

PFAS можа затрымлівацца ў навакольным асяроддзі на працягу тысяч гадоў, і ўздзеянне пэўных узроўняў PFAS звязана з жахлівым уздзеяннем на здароўе як у людзей, так і ў жывёл.

Даследчыкі з Бельгіі прааналізавалі наяўныя ў продажы саломінкі для піцця розных тыпаў і зафіксавалі канцэнтрацыі PFAS у 39 асобных марках. PFAS былі знойдзены амаль ва ўсіх правераных папяровых і бамбукавых саломінках. Яны гэтак жа былі выяўленыя і ў пластыкавых і шкляных саломінках, але з меншай частатой.

Перфторактанавая кіслата была найбольш распаўсюджаным з выяўленых PFAS. Вытворчасць гэтага рэчыва забаронена ў Еўрапейскім Саюзе з 2020 года з меркаванняў бяспекі, аднак яго можна знайсці ў старых або перапрацаваных спажывецкіх таварах і ў навакольным асяроддзі.

Прысутнасць PFAS у саломінцы расліннага паходжання можа, прынамсі часткова, быць звязана з выкарыстаннем у іх вытворчасці раслін, што раслі на глебе, забруджанай PFAS, а таксама выкарыстаннем перапрацаванай паперы, якая змяшчае PFAS.

Ці варта хвалявацца?

Людзі могуць непасрэдна падвяргацца ўздзеянню PFAS у саломінках, калі яны трапляюць у напоі падчас ужывання. Выкінутая або перапрацаваная саломінка таксама можа прывесці да ўскоснага ўздзеяння праз забруджанне глебы, вады, раслін і іншых спажывецкіх прадуктаў, вырабленых з дапамогай перапрацаваных матэрыялаў.

Фота: vecteezy

Гэта насцярожвае. Уздзеянне PFAS стварае значную небяспеку для здароўя людзей, дзікай прыроды і навакольнага асяроддзя. Даследаванні паказваюць, што цяжарныя жанчыны, якія падвяргаюцца ўздзеянню гэтых рэчываў, могуць адчуваць зніжэнне фертыльнасці і павышэнне крывянога ціску. Нованароджаныя дзеці могуць сутыкнуцца з такімі наступствамі развіцця, як нізкая вага пры нараджэнні, ранняе палавое паспяванне і павышаная рызыка некаторых відаў раку.

Уздзеянне PFAS парушае здольнасць імуннай сістэмы змагацца з інфекцыямі. Так, у 2020 годзе даследаванні ў Даніі паказалі, што сур'ёзнасць інфекцый COVID, здаецца, пагаршаецца ўздзеяннем некаторых PFAS. Уздзеянне PFAS таксама было звязана са зніжэннем рэпрадуктыўнай здольнасці ў птушак, а таксама з развіццём пухлін і парушэннем імуннай функцыі і функцыі нырак у іншых відаў жывёл.

The Conversation распавядае, што даследаванне на рацэ Кейп Фір (Cape Fear) у Паўночнай Караліне ў 2022 годзе паказала, што ўсе 75 пратэставаных амерыканскіх алігатараў (ахоўны від у ЗША) мелі PFAS у сываратцы крыві, што было звязана з парушэннем імунных функцый і захворваннямі аўтаімуннага тыпу.

Гэтыя хімічныя рэчывы цяпер настолькі шырока распаўсюджаны ў навакольным асяроддзі, што людзям і дзікай прыродзе практычна немагчыма пазбегнуць іх уздзеяння. Уздзеянне PFAS можа адбывацца рознымі спосабамі, у тым ліку праз удыханне забруджанага паветра, ужыванне забруджанай ежы і вады, і нават праз кантакт скуры з пылам і часціцамі рэчыва.

Выкарыстанне саломінак з нержавеючай сталі можа забяспечыць пэўную абарону ад дадатковага ўздзеяння «вечных хімікатаў»: бельгійскае даследаванне не зафіксавала PFAS у гэтым тыпе саломінак. Але важна адзначыць, што хоць саломінкі з нержавеючай сталі і могуць паменшыць уздзеянне PFAS, яны ўсё роўна могуць падвяргаць людзей уздзеянню іншых шкодных рэчываў, такіх як цяжкія металы. Некаторыя з гэтых металаў, у тым ліку хром і нікель, звязаныя з сур'ёзнымі праблемамі са здароўем, якія ўплываюць на сэрца, лёгкія, стрававальную сістэму, ныркі і печань.

Мабыць, лепшае, што мы можам зрабіць на дадзены момант, — гэта ўвогуле адмовіцца ад выкарыстання саломінак. Здаецца, гэта не так цяжка.

Каментары

Цяпер чытаюць

Новым спікерам Каардынацыйнай рады, хутчэй за ўсё, стане Арцём Брухан6

Новым спікерам Каардынацыйнай рады, хутчэй за ўсё, стане Арцём Брухан

Усе навіны →
Усе навіны

Скандальны мінскі рэстаран змяніў назву, але ўласнікі брэнда ўсё роўна незадаволеныя

Беларус некалькі разоў паспяхова прыязджаў з Польшчы на радзіму. А ў апошні раз не змог выехаць праз палітычную крыміналку25

Беларускіх школьнікаў будуць вучыць кіраваць дронамі13

Беларускія ўлады летась даслалі запыт на выдаленне 50 відэа з YouTube. Ім адмовілі3

Джулі Дэвіс, якую некалі прызначалі паслом ЗША ў Беларусі, узначаліць дыпмісію ў Кіеве

Топ-3 карумпаваныя прэзідэнты Усходняй Еўропы — новы фэйк 1

«Мы зрабілі больш за любую іншую дзяржаву». Трамп абвясціў 8 мая Днём Перамогі ў ЗША30

Мінчанка папрасіла Кухарава памяняць ёй кватэру праз інфрагук ад суседскага камп'ютара3

Гігін атакуе Эйдэльман за лекцыю пра БНР: Пустое месца, поўны чайнік39

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Новым спікерам Каардынацыйнай рады, хутчэй за ўсё, стане Арцём Брухан6

Новым спікерам Каардынацыйнай рады, хутчэй за ўсё, стане Арцём Брухан

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць