«U ŠIZA heta praktyčna niemahčyma». Što byłyja viaźni dumajuć pra viersiju ab samahubstvie Andreja Padniabiennaha
Maci zahinułaha palitviaźnia Andreja Padniabiennaha kaža, što jaje syna znajšli paviešanym u štrafnym izalatary mahiloŭskaj kałonii. Byłyja palitviaźni raskazali «Svabodzie», nakolki mahčyma paviesicca ŭ hetaj kamiery.
Ab tym, što palitźniavoleny Andrej Padniabienny zahinuŭ za kratami, paviedamiła jaho maci Valancina. Pavodle žančyny, miortvaje cieła jaje syna znajšli paviešanym u ŠYZA mahiloŭskaj kalonii № 15, dzie toj adbyvaŭ pryznačanyja jamu bolš čym 16-hadovy termin, 3 vieraśnia. Na momant paviedamleńnia Andreja Padniabiennaha ŭžo pachavali, pra aficyjnaje raśśledavańnie pryčynaŭ jaho śmierci ničoha nieviadoma, biełaruskija pravaachoŭniki pra śmierć Padniabiennaha nie paviedamlali. «Svaboda» paprasiła byłych źniavolenych biełaruskich kalonij parazvažać ab tym, ci mahčymaje samahubstva va ŭmovach ŠYZA.
Nahlad 24/7
Siarhiej były viazień, siadzieŭ u mahiloŭskaj kalonii (imia źmienienaje dziela biaśpieki surazmoŭcy. — RS). Jon raskazaŭ «Svabodzie», što ŭ kožnaj kamery štrafnoha izalatara i pakoi kamernaha typu tam staić videanazirańnie.
«Navat kali za pultam nikoha niama, u ich viadziecca zapis. Kali čałaviek schilny da suicydu, jany, moža być, jaho pilnujuć. Ale ŭsio adno jany nia mohuć pilnavać 24/7», — kaža surazmoŭca.
Siarhiej dadaje, što kala samych dźviarej i krataŭ kamery jość umoŭna ślapaja zona, jakaja nie prahladajecca praź videakameru. I adznačaje, što pakul jon znachodziŭsia ŭ PK № 15, adzin čałaviek uskryŭ sabie žyły, a druhi zrabiŭ sprobu paviesicca znachodziačysia ŭ štrafnym izalatary. Ci jany vyžyli, surazmoŭca nia viedaje.
Były viazień tłumačyć, što ŭ ŠYZA ŭ źniavolenaha vobmal rečaŭ.
«Navat pojas nielha brać. Ty tudy prychodziš, na tabie zastajucca tvaje majtki, škarpetki i majka. Robu — štany i kurtku — tabie vydajuć. Ručnik u nas byŭ, papiera dla prybiralni. Bializny (paścielnaj) niama, na doškach śpiš… Matuzkoŭ ci čahości dadatkovaha tam niama, i tabie nichto tudy nie pieradaść», — kamentuje Siarhiej umovy ŭ ŠYZA mahiloŭskaj kalonii.
Jon dadaje, što rankam i ŭviečary ŭ ŠYZA prachodzić abchod i pieratrus, šukajuć zabaronienyja rečy siarod hetaha nievialikaha nabora. Z čaho možna zrabić piatlu ŭ štrafnym izalatary, jon nia viedaje. Ale dapuskaje, što heta mahčyma. Kali b heta atrymałasia, miarkuje, zamacavać jaje možna na kratach kala ŭvachodu.
«Kali jany (supracoŭniki kalonii — RS) «dapamohuć», heta chutčej adbudziecca. Kali heta ź ich boku, to jany ŭ hety čas mohuć vyklučyć kamery i zrabić toje, što im zaŭhodna. Mohuć nie vyklučać kamery, ale prosta heta nikudy nie trapić… Jany bieśśmiarotnyja», — kaža Siarhiej pra supracoŭnikaŭ kalonii.
Jon miarkuje, što navat paśla śmierci Vitolda Ašurka ŭ škłoŭskaj kalonii, staŭleńnie da palitviaźniaŭ nia stała bolš aściarožnym i miakkim.
«Kali b hetaha presinhu nie było, takich vypadkaŭ nie było b, kab ludzi kančali samahubstvam», — miarkuje surazmoŭca.
Jon adznačaje, što kali viazień znachodzicca nie ŭ ŠYZA, šancaŭ učynić suicyd u jaho bolš.
«Cudoŭnaje miesca pramzona. Tam varyjantaŭ dla tych, chto vyrašyŭ skončyć žyćcio samahubstvam, niamierana. Chacia ŭ kožnym cechu visić pa 2-3 videakamery, u kožnaj jość ślapyja zony… Kali ŭ čałavieka jość žadańnie, dla jaho vykanańnia jon znojdzie miesca… Tam jość žaleza, dreva, miaški, aluminievy drot», — kaža były źniavoleny pra toje, što padčas pracy ŭ kalonii na pramzonie lahčej znajści i miesca, i čas, i pryłady dla suicydu.
«U ŠYZA zabirajuć i matuzki, kab nie paviesiŭsia, i ramiani»
Pravaabaronca, były palitźniavoleny Leanid Sudalenka, jaki adbyvaŭ pakarańnie ŭ viciebskaj kalonii, raskazaŭ «Svabodzie», što tam, kali viaźnia nakiroŭvajuć u štrafny izalatar, u jaho zabirajuć amal usie rečy, u tym liku asabistuju bializnu. Pakidajuć zubnuju ščotku, zubnuju pastu, adzin rułon tualetnaj papiery, vydajuć robu z chałodnaha materyjała, jaki nahadvaje škłovałakno. Jon miarkuje, što tam niemahčyma paviesicca.
«U ŠYZA zabirajuć i matuzki, kab nie paviesiŭsia, i ramiani, i ŭsio astatniaje. A ŭ «lahiery» (na terytoryi kalonii pa-za ŠYZA. — RS) ty z remieniem, z matuzkami, u ciabie jość mahčymaść adyści, pabyć adnamu, ty možaš adyści za roh na «promcy» (u pramysłovaj zonie)… Kali ŭsie lahuć spać, ty možaš u sušyłku pajści», — razvažaje surazmoŭca pra varyjanty miescaŭ dla samahubstva ŭ kalonii.
Były palitviazień adznačaje, što da čałavieka ŭ ŠYZA 3-4 razy na dzień zachodzić supracoŭnik kalonii, praviaraje jaho. Kožnyja 15 chvilin pradolny zaziraje ŭ vočka kamery. Kaža, što viaźniu čuvać hety huk, kali adkryvajecca vočka. Akramia taho 24/7 za štrafnym izalataram sočać praź videakaery.
Sudalenka padkreśliŭ, što varta šukać pryčynu, čamu viazień moža ŭčynić suicyd u źniavoleńni.
«My havorym pra maładoha čałavieka, jaki siadzić pa palityčnym artykule, jakoha dziaržava nazvała «terarystam», dała jamu amal 17 hadoŭ turmy. Stvaryli dla jaho ŭmovy. Pišuć, što jaho źbivaŭ asabista načalnik kalonii. Treba pravieści śledztva, ale ŭ siońniašnich umovach śledztva niemahčyma pravieści, kab nazvać persanalna vinavatych. Tamu vinavaty režym, vinavaty Łukašenka, jaki stvaryŭ «biełaruskija HUŁAHi», dzie ludzi pamiž žyćciom i pazbaŭleńniem voli abirajuć śmierć», — razvažaje jon pra sytuacyju Andreja Padniabiennaha.
«Praściej kroŭ puścić»
Były palitviazień, jaki siadzieŭ u škłoŭskaj kalonii, ananimna raskazaŭ «Svabodzie», što prosta na terytoryi kalonii, na jahonuju dumku, chapaje mahčymaściaŭ dla suicydu.
«A ŭ ŠYZA praktyčna niemahčyma. Tam ža pastajanny kantrol: videakamery, kožnyja 15 chvilin u vočka zazirajuć. Dy i niama na čym, chiba na štanach. Dvojčy na dzień «šmony» razam z pravierkaj, u Škłovie dakładna ničoha nie schavaješ. Praściej kroŭ puścić ab žalezny rukamyjnik, ale nie paviesicca», — kaža jon.
Surazmoŭca źviarnuŭ uvahu na toje, što viazień tearetyčna moža znachodzicca ŭ ŠYZA nie adzin u kamery. Tady jaho patencyjna mohuć zabić inšyja źniavolenyja, kali prykładam, pamiž imi byŭ kanflikt. Na jahonuju dumku, supracoŭniki kalonii naŭrad ci stanuć zabirać žyćcio ŭ viaźnia sami, bo bajacca nastupstvaŭ paśla hibieli Vitolda Ašurka, jaki zahinuŭ pry niavyśvietlenych abstavinach nibyta ŭ ŠYZA škłoŭskaj kalonii.
Jašče adzin palitviazień, jaki vyzvaliŭsia z babrujskaj kalonii, karotka prakamentavaŭ «Svabodzie», što jon nia bačyć mahčymaści paviesicca ŭ štrafnym izalatary. Ale, pavodle jaho, heta mahčyma na terytoryi pramysłovaj zony, kali viazień pracuje, dzie jość ślapyja ad videakamer učastki.
Što viadoma pra Andreja Padniabiennaha?
36-hadovy Andrej Padniabienny pamior u kalonii sielota 3 vieraśnia, jaho znajšli paviešanym u štrafnym izalatary, paviedamiła jahonaja maci ŭ sacyjalnych sietkach. Pavodle infarmacyi «Svabody», pryčynaj stała ŭdušša, zahinułaha ŭžo pachavali. Aficyjnyja krynicy śmierć Andreja Padniabiennaha nie paćviardžali.
Padniabiennaha asudzili na 16 hadoŭ i 8 miesiacaŭ pazbaŭleńnia voli pavodle palityčnych spravaŭ. Pakarańnie mužčyna adbyvaŭ u mahiloŭskaj kalonii № 15.
Jak piša «Viasna», Andrej Padniabienny navučaŭsia ŭ Homielskim dziaržaŭnym universytecie transpartu. Paśla pieravioŭsia ŭ Charkaŭski aŭtadarožny. Pracavaŭ jak IP, mieŭ dazvoł na roźničny handal tavarami. Pracavaŭ taksama ŭ handli aŭtazapčastkami, na kursach kiravańnia.
Andrej pakinuŭ žonku i małych dačok.
Jon pačaŭ udzielničać u hramadzkim žyćci z 2019 hoda, vystupaŭ suprać ščylnaj zabudovy ŭ svaim rajonie: źbiraŭ podpisy pad kalektyŭnym zvarotam žycharoŭ suprać uščylnieńnia i drukavaŭ ulotki.
Na vybarach 2020 hoda Andrej byŭ naziralnikam. Jaho aburyli falsyfikacyi, jon pisaŭ skarhi na načalnika kamisii ŭ prakuraturu. Udzielničaŭ u akcyjach pratestu. Na adnoj ź ich byŭ na mašynie: za heta byŭ aštrafavany i pazbaŭleny pravoŭ.
Andrej vioŭ zdarovy ład žycca: nie kuryŭ i nia piŭ. Siabra raspaviadaŭ homielskaj «Viaśnie» pra chłopca:
«Dla jaho nie pustyja słovy — prystojnaść, salidarnaść, padtrymka. Heta byŭ jaho vybar, idejny pratest. Nakipieła, nabaleła, mabyć jon nie bačyŭ inšaha vyjścia, kali naziraŭ usiu tuju niespraviadlivaść, jakaja ciapier vakoł nas. Sacyjalna adkazny čałaviek. U jaho raniej anijakich prablem z zakonam nie było, tolki štrafy za parušeńnie PDD chiba. Jon zajmaŭsia hramadzkaj dziejnaściu i navat paciarpieŭ za heta ad siłavikoŭ».
Ciapier čytajuć
Rasijskija i łukašenkaŭskija śpiecsłužby na fonie zalotu dronaŭ u Polšču praviali infaataku. Jaje zładžanaść daje padstavy dumać, što zalot byŭ spłanavany1616
Kamientary