Nie źniščajcie ŭ čałavieku čałaviečaje: adkryty list u Hienprakuraturu palitviaźnia Źmitra Daškieviča

«Nichto nie pavinien padviarhacca katavańniam, žorstkamu, biesčałaviečnamu ci takomu abychodžańniu ci pakarańniu, jakoje prynižaje jaho hodnaść»,

— havorycca ŭ hałoŭnym zakonie našaj krainy (artykuł 25 Kanstytucyi). Znachodziačysia ŭ miescach pazbaŭleńnia voli, čałaviek, zdavałasia b, musić zachavać hetaje kanstytucyjnaje prava. U dadatak da ŭsiaho i Kodeks śviedčyć: «Asudžanyja nie pavinny padviarhacca žorstkamu, biesčałaviečnamu ci takomu abychodžańniu, jakoje prynižaje ich hodnaść» (artykuł 10 Kryminalna-vykanaŭčaha kodeksa).

Adnak, na žal, cytaty hetyja ŭ bolšaści vypadkaŭ zastajucca tolki pryhožymi słovami, vielmi dalokimi ad rečaisnaści. I na voli treba štodnia zmahacca za prava ludźmi zvacca, a pra biełaruskija turmy/zony i havaryć nie vypadaje — heta miescy, dzie cynična i paśladoŭna źniščajecca ŭ čałavieku ŭsio čałaviečaje, hvałtam maralnym (jaki navat strašniej za fizičny) vybivajecca apošniaja ludskaść.

Pryviadu tolki adzin prykład tolki adnoj z ustanoŭ h.zv. «vychavaŭčaj» sistemy RB — turmy № 2 h. Viciebska.

Turma № 2, padajecca zvonku davoli ŭparadkavanaj i vychałaščanaj ustanovaj: kafiel paŭsiul, škłopakiety i santechnika novaja. Ale kali ŭličyć niekatoryja niuansy, dyk lepš by ŭžo i biez kafli i sa staroj santechnikaj. Niuans asnoŭny, chto b moh padumać, u łyžcy. Mieć łyžku asobie pad vartaju ŭ T2 kateharyčna zabaroniena. U čym tut łohika, ja nijak nie moh daŭmiecca padčas svajho znachodžańnia ŭ hetaj dzivosnaj ustanovie.

Na moj piśmovy zvarot na imia načalnika turmy z prośbaj dazvolić mnie mieć łyžku administracyja admoviła, patłumačyŭšy heta tym, što ŭ kamiery ja nie maju mažlivaści naležnym čynam jaje apracavać (pamyć to bok). Ale ž «tłumačeńnie» takoje nie vytrymlivaje nijakaj krytyki, bo administracyja ž vydaje kožnamu ŭ kamieru aluminijevy kubak i patrabuje ad viaźniaŭ utrymlivać jaho nie prosta ŭ čystym stanie, a ŭ bliskučym. I, treba zaznačyć, viaźni ŭtrymlivajuć — hadzinu-dźvie na dzień, jak vučyć administracyja, šarujuć jaho hazietami (u karcar nichto nie žadaje). Aproč taho, padčas praviadzieńnia abiedu druhuju stravu vydajuć u toj ža posud, u jaki davali pieršuju, — u aluminievuju talerku, jakuju dziela druhoha pavinny vymyvać sami aryštanty. Vychodzić, kubak i talerku administracyja myć vymušaje, a łyžku nie dazvalaje mieć u kamiery pa toj pryčynie, što jaje niama jak pamyć. Nadzvyčaj łahičnaja, abhruntavanaja i zakonnaja sistema atrymlivajecca ŭ vyniku.

Pavodle hetaj sistemy čałaviek pry žadańni zavaryć kavu ci raźmiašać u harbacie cukar vymušany rabić heta futlaram ad zubnoj ščotki ci ciubikam z-pad zubnoj pasty.

Ci nie dzikunstva?! Ci ŭvohule realna takoje vydumać?! Ja ŭžo maŭču pra toje, što z kubkaŭ hetych (jakija i kubkami nazvać jazyk ledź pavaročvajecca: zečka — takuju nazvu atrymaŭ dadzieny posud ad ZK) niemažliva nijakim čynam pić niešta haračaje — abłaziać vusny: dziuralaluminij zaŭsiody haračejšy za samu stravu ŭ im. Ja i pra toje maŭču, što ŭ zečcy hetaj, kaniešnie, niama vuška nijakaha, i tamu treba zakručvać hazietki vakoł jaje i ŭ hetkich uchvatkach nasić kipień ad razietki, jakaja la padłohi pobač ź dźviaryma, na stoł. Ja maŭču pra toje, što, kali ŭ nieabiedzienny čas i kašu jakuju zavaryć žadaje niaščasny aryštant, jon taksama robić heta ŭ zečcy (kali łyžka zabaroniena, dyk talerka — tym bolej!) i jeści kašu hetuju pavinien — pravilna! — futlaram ad zubnoj ščotki ci ciubikam z-pad zubnoj pasty (nu, heta ŭžo na lubiciela).

Dyk ci možna taki stan rečaŭ nazvać adpaviadajučym čałaviečaj hodnaści? Uva što pieraŭtvaraje MUS RB čałavieka ŭ turmach?

Pieradusim ža jašče nie budziem zabyvać, što ŭ SIZA znachodziacca de-jure ludzi nievinavatyja, i navat u našaj krainie niekatoryja ŭmudrajucca-taki svaju nievinavataść dakazać. Ale navat kali i vinavaty čałaviek u niejkim złačynstvie, dyk u jakim kodeksie prapisana čynić hvałt nad asobaj?! Jakim zakonam zabaroniena karystacca łyžkaj? Jaki narmatyŭna-pravavy akt zahadvaje zavarvać kašu tolki ŭ aluminijevaj zečcy i spažyvać jaje tolki futlaram ad zubnoj ščotki?!

Čamu b nie dazvolić mieć čałavieku, kali jon jašče čałaviek, a nie žyvioła biazmoŭnaja, talerku, narmalny kubak płastmasavy dy z ručkaju, u rešcie rešt — łyžku?!

Niaŭžo heta pahoršyć kryminahiennuju abstanoŭku ŭ śledčym izalatary? Niaŭžo bunt padymiecca? Niaŭžo pachiśniecca h.z. praces «pieravychavańnia»? Dy nie, nie da pieravychavańnia asoby imkniecca turma biełaruskaja i zona. Turma biełaruskaja i zona čamuści majuć inšuju pieršasnuju zadaču: usialak prynizić, maralna rastaptać asobu, prymusić čałavieka zabyć pra toje, što jon čałaviek — vobraz i padabienstva Božaje. Zrešty, kali ŭličyć, što turma — heta mini-kopija dziaržavy našaj, dyk usio stanovicca zrazumieła. Ale ci nie dumajecie vy, panovie, što dasiahajecie tolki advarotnaha vyniku? Ci nie ŭśviedamlajecie vy, što hetkimi ździekami tolki azłablajecie ludziej? Niaŭžo jašče nie razumiejecie vy, što rana ci pozna, ale ž apošnija stanucca pieršymi, a pieršyja — apošnimi? Što ŭ pierakładzie na našu rečaisnaść aznačaje: rana ci pozna tyja, chto siońnia jeść futlarami ad zubnych ščotak, zaŭtra buduć jeści łyžkami, a tyja, chto siońnia jeść łyžkami, zaŭtra buduć jeści futlarami ad zubnych ščotak. Što vy budziecie rabić tady, patrycyi, moža, zapatrabujecie łyžku? Moža, ale nie viedaju tolki, ci daduć vam? Ja z-za strachu pierad Sudom Vyšejšym daŭ by. Ale tyja, kaho vy tak doŭha i metanakiravana pieravychoŭvajecie, mohuć i nie dać. A moža być, vy sami nadzialili ich na toje maralnym pravam?

***

Nahadajem, što ŭčora stała viadoma, što lidar mižnarodnaj arhanizacyi «Małady front» (Čechija) Źmicier Daškievič pradoŭžyć adbyvać pakarańnie ŭ krytaj turmie. Takoje rašeńnie pryniaŭ 30 kastryčnika mazyrski sud na vyjaznym pasiadžeńni ŭ papraŭčaj kałonii № 20 Mazara (Homielskaja vobłaść), dzie da siońniašniaha dnia ŭtrymlivaŭsia apazicyjny palityk.

U jakuju z turmaŭ budzie etapavany Daškievič, pakul nie viadoma. Pavodle słoŭ Pałažanki, heta moža być abo žodzinskaja, abo hrodzienskaja turma, dzie jon budzie znachodzicca da kanca terminu (kaniec žniŭnia 2013 hoda). Krytaja turma, rastłumačyła Anastasija, praduhledžvaje bolš žorstkija praviły ŭtrymańnia.

Źmicier Daškievič i aktyvist «Maładoha frontu» Eduard Łobaŭ byli zatrymany napiaredadni apošnich vybaraŭ prezidenta, 18 śniežnia 2010 hoda, pa abvinavačańni ŭ źbivańni dvuch mužčyn. Pradstaŭniki apazicyi i pravaabaroncy rascanili ich aryšt jak previentyŭnuju mieru pa «začystcy» hramadstva pierad vybarami. U sakaviku 2011 hoda sud pryhavaryŭ Daškieviča da dvuch hadoŭ pazbaŭleńnia voli ŭ kałonii ahulnaha režymu. Mižnarodnyja pravaabarončyja arhanizacyi pryznali Źmitra Daškieviča palityčnym viaźniem. M

Spačatku Daškievič adbyvaŭ pakarańnie ŭ Horkach (Mahiloŭskaja vobłaść), zatym jaho pieraviali ŭ Hłybokaje (Viciebskaja vobłaść). 28 žniŭnia Hłybocki rajonny sud na zakrytym vyjaznym pasiadžeńni ŭ kałonii pryznaŭ Daškieviča vinavatym u złosnym niepadparadkavańni patrabavańniam administracyi PK i pryhavaryŭ jaho da hoda pazbaŭleńnia voli. U termin pakarańnia ŭklučany čatyry miesiacy, jakija apazicyjanieru zastavałasia adbyć u kałonii pa pieršaj kryminalnaj spravie.

U mazyrskuju kałoniju palitźniavoleny pastupiŭ 19 vieraśnia, a 21-ha — abviaściŭ haładoŭku ŭ suviazi z «niečałaviečymi pavodzinami administracyi kałonii, u tym liku jaje načalnika Juryja Zbaroŭskaha». Paśla pieravodu 4 kastryčnika ŭ pamiaškańnie kamiernaha typu Daškievič spyniŭ haładoŭku, rastłumačyŭšy heta tym, što staŭleńnie administracyi kałonii da jaho «kardynalna źmianiłasia ŭ lepšy bok».

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0