Mackievičy
Z historyi rodu, raskazanaj u dakumentach
PAD POLSKAJ AKUPACYJAJ
Samy adlehły ŭ časie dakument, jaki znachodzicca ŭ našym rasparadžeńni i datyčyć historyi biełaruskaha rodu Mackievičaŭ, paznačany 1926 hodam. Heta pozva №4326 upravy Kryvickaj hminy Vialejskaha starostva, dasłanaja ŭ viosku Rakuci rodnym pamierłaha Michała Mackieviča, jakaja ŭ adpaviednaści z pastanovaj Vialejskaj skarbavaj upravy zaprašaje najbližejšaha kreŭnaha źjavicca 18 listapada 1926 hodu a 9-j hadzinie ranicy ŭ budynak upravy dziela vyrašeńnia spravy pa spadčynie. Pad dakumentam staić podpis vojta hminy.
U spravie №2471k za 1928 hod pozva ad 30 lutaha 1929 h. zaprašaje JANA (IVANA) MACKIEVIČA źjavicca ŭ budynak suda m.Kryvičy 22 sakavika 1929 hodu. Podpisy sakratara suda i voznaha (kurjera). Na advarocie pozvy — vytrymki z administracyjnaha statutu tahačasnaj Polščy.
Nastupnyja sudovyja pozvy — na 20 śniežnia 1929 hodu. Na 8-ha krasavika 1930-ha. Na 8 kastryčnika 1930-ha.
Pozva №1815 ad 14 žniŭnia 1934 hodu, dasłanaja z upravy Kryvickaj hminy, paviedamlaje ADAMU MACKIEVIČU, što jon, zhodna pastanovy pra darožnuju pavinnaść u 1934 hodzie, abaviazany 29 žniŭnia hetaha ž hodu a siomaj hadzinie ranicy pryhnać try konnyja padvody na hminnuju darohu «Kryvičy — Dubanosy», što kala v.Zadubieńnie. U vypadku nievykanańnia zahadu jaho čakaje štraf.
Šarvarka (ad niam. Scharwerk) — hramadzkija ramontna-budaŭničyja raboty, pra jakija idzie havorka ŭ poźvie ad 14 žniŭnia 1934 hodu, — praktykavalisia jašče ŭ časy VKŁ i Rečy Paspalitaj. Raźlikovy rachunak №732 ad 14.05.1934 hodu śviedčyć, što na budaŭnictva daroh miascovyja žychary, jakija brali ŭdzieł u šarvaračnych rabotach, pavinny byli: pastaŭlać kamień, žvir albo piasok, fašyny; ryć katłavany, prydarožnyja irvy; prafilavać kalaju, vykładać adchony dzirvanom; rabić padsypku. 14 traŭnia 1934 hodu IVAN MACKIEVIČ vykanaŭ šarvaračnych rabot na 4 złotyja.
Jan Mackievič, syn Adama Mackieviča, pavinien byŭ źjavicca ŭ Kryvicki haradzki sud 13 vieraśnia 1935 hodu, 13 listapada 1935 hodu i 17 studzienia 1936 hodu. Pozva №4013 ad 30.10.1936 h. zaprašała bratoŭ Jana i Jazepa Mackievičaŭ naviedać Kryvickuju hminu 2 listapada 1936 h. i pahražaje ŭ vypadku nieźjaŭleńnia ŭžyvańniem karnych srodkaŭ.
Nastupnyja pozvy ŭ Kryvicki haradzki sud:
JAZEPU i ADAMU MACKIEVIČAM — na 22 śniežnia 1936 hodu;
ZABEŁI MACKIEVIČ, dačcy ADAMA MACKIEVIČA — na 10 studzienia 1939 hodu;
ZABEŁI MACKIEVIČ — na 17 lutaha 1939 hodu;
ZABEŁI MACKIEVIČ — na 27 sakavika 1939 hodu.
PAŚLA VAJNY
Dakumentaŭ, jakija śviedčyli b pra adnosiny rodu Mackievičaŭ ź niamieckaj akupacyjnaj uładaj, my nia majem. Mahčyma, što ich i nie było. Zatoje jość šmatlikija kvitki j abaviazalnictvy pavajennaha času. Pieršy taki dakument — pryjomna-raźlikovaja kvitancyja №930344 na pryniatyja masła, śmietankovy syrec, sałašpik, aviečy j śviny łoj, masła aviečaje i kazinaje. Pa abaviazacielstvie №12320 ad 19 krasavika 1950 hodu MACKIEVIČ ZABELA IVANAŬNA zdała savieckaj akupacyjnaj uładzie ŭ asobie SSSR 600 hramaŭ masła pa canie 4 rub. 50 kap. za kilahram i atrymała 2 rubli 70 kapiejek.
IV kvartał 1953 h. Sšytak pa biełaruskaj litaratury vučanicy 7 «B» klasy Kryvickaj škoły MACKIEVIČ JEVY. Na pieršaj staroncy naklejeny partrecik Janki Kupały, vyrazany z chrestamatyi, nižej — «Składany płan paemy Tarasa Šaŭčenki «Tarasova dola». Papraŭki nastaŭnika adsutničajuć.
Sačynieńnie «Rola biełaruskich partyzan u hady Vialikaj Ajčynnaj vajny». Biełaruska JEVA MACKIEVIČ piša: «Tavaryš Stalin byŭ upeŭnieny, što BIEŁARUSKI narod pieramoža voraha». Nastaŭnik padkreślivaje čyrvonym atramantam słova «biełaruski» j źvierchu piša: «soviecki».
«I voś BIEŁARUSKI narod pieramoh voraha», — zaviaršaje svajo sačynieńnie biełaruskaja dziaŭčyna. Hetym razam nastaŭnik słova «biełaruski» tolki padkreślivaje. I stavić adznaku «4».
Hod 1954-y. Rukoju STANISŁAVY MACKIEVIČ napisany čarnavik abjavy, u jakoj paviedamlajecca, što «Siońnia, 12 krasavika, u 5 hadzin 40 minut viečara adbudziecca KOMSAMOLSKI schod». Tema schodu: «1) Ab vučobie i pavodzinach KOMSAMOLCAŬ». Podpis u dužkach: «Kamitet KOMSAMOLCAŬ».
Hod 1956-y. Abaviazacielstva №8723 na pastaŭku dziaržavie miasa, małaka, jajek, voŭny, skuraŭ i bulby. Pastaŭščyk: MACKIEVIČ IVAN ADAMAVIČ, žychar vioski Rakuci Puzyreŭskaha sielsavietu Kryvickaha rajonu Maładačanskaj vobłaści (kałhas imia Puškina).
Nieabchodna zdać: MIASA u (žyvoj vazie) — 30 kilahramaŭ. U tym liku pa terminach:
— z 1 studzienia pa 31 sakavika (1956 h.) — 8 kh;
— z 1 krasavika pa 30 červienia — 9 kh;
— z 1 lipienia pa 30 vieraśnia — 4 kh;
— z 1 kastryčnika pa 1 śniežnia — 9 kh.
Miasa pavinna być zdadziena na pryjomny punkt «Zahotskot» u v.Słabodka.
Na Kryvicki małakazavod pavinna być zdadziena 150 litraŭ MAŁAKA bazisnaj tłustaści.
Raźmierkavańnie zdačy małaka pa terminach (u litrach): studzień — 3, luty — 6, sakavik — 6, krasavik — 18, travień — 18, červień — 24, lipień — 24, žnivień — 18, vierasień — 18, kastryčnik — 9, listapad — 6.
JAJEK pa ŭstalavanaj normie nieabchodna zdać 50 štuk. Pa miesiacach (u štukach): studzień, luty i sakavik — 5, krasavik — 8, travień — 15, červień i lipień — 12, žnivień i vierasień —7, kasryčnik, listapad i śniežań — 3.
VOŬNY AVIEČAJ nieabchodna zdać na bližejšy punkt «Zahotživsyŕjo» 540 hramaŭ (270 hr. da 15 lipienia i 270 hr. da 15 listapada 1956 h.).
ŚVINYCh SKURAŬ nie nižej druhoha hatunku ad čatyroch kh i vyšej nieabchodna zdać 1 (adnu) štuku.
BULBY ź ziamielnaha nadziełu pamieram 53 sotki, pry normie 1 sotka — 4 kh, nieabchodna zdać na Budsłaŭski śpirtzavod 212 kilahramaŭ. U tym liku ŭ žniŭni — 10, u vieraśni — 84, u kastryčniku — 118.
«Za nievypołnienije obiazatielstva v ukazannyje sroki Vy niesietie ustanovlennuju zakonom otvietstviennosť», — nie zabyvalisia papiaredžvać ułady. Farmalna skarhi na niapravilny zbor pastavak možna było padavać na jmia ŭpaŭnavažanaha Ministerstva narychtovak SSSR u dziesiacidzionny termin z dnia ŭručeńnia abaviazacielstva. Rašeńnie rajonnaha ŭpaŭnavažanaha Ministerstva narychtovak hramadzianin moh abskardzić u rajvykankam i taksama na praciahu dziesiaci dzion z dnia ŭručeńnia rašeńnia. Rajvykankam, kali znachodziŭ skarhu abhruntavanaj, svajo rašeńnie ŭnosiŭ na zaćviardžeńnie ŭpaŭnavažanaha Ministerstva narychtovak SSSR pa vobłaści, krai ci respublicy, rašeńnie jakoha było kančatkovym.
Hod 1956-y. Pryjomna-raźlikovaja kvitancyja №07653 za 26 lutaha pa abaviazacielstvie №8723. Pryniata ad Mackieviča Ivana 4 kilahramy sała śvinoha koštam 9 rubloŭ 36 kapiejek u zalik śvinych skuraŭ (8 kh za 1953 i 8 kh za 1954 h.).
Kvitancyja №498163 na pastaŭku dziaržavie jajek (ad 10 traŭnia 1956 h.). Zdatčyk: Ivan Mackievič. Zdaŭ 11 (adzinaccać) štuk pa canie 20 kapiejek za 1 (adnu) štuku. Usiaho: 2 rubli 20 kapiejek.
Kvitancyja №231873 na pastaŭku dziaržavie jajek (ad 10 traŭnia 1956 h.). Zdatčyk I.Mackievič. Zdaŭ 26 štuk jajek kurynych pa canie 15 kapiejek za 1 (adnu) štuku. Usiaho atrymana: 3 rubli 90 kapiejek.
Zalikovaja kvitancyja ad 3 žniŭnia 1956 h. śviedčyć, što Ivan Mackievič zdaŭ 18 kilahramaŭ jałavičyny ŭ zalik śvinych skuraŭ (8 kh za 1953 h. i 8 kh za 1954-y).
SIOŃNIA
Siońnia na chutary Mackievičaŭ užo nichto nie žyvie. Razvalvajecca staraja chata, dahnivajuć pad chataj kałody-pčalniki, zroblenyja, napeŭna, u pačatku 20-ha stahodździa. Dva asiraciełyja vulli stajać u ździčełym sadzie... Ludzi, jakija tut niekali žyli, biełarusy Mackievičy, byli haspadarami hruntoŭnymi ŭžo choć by tamu, što trymali pčołaŭ. A pčalar, jak viadoma, istota stabilnaja, nie jakoje-niebudź pierakaci-pole, asoba, možna skazać, mistyčnaja...
... Siońnia chutar staŭ maŭzalejem. Navokał inšaje žyćcio, žyćcio, u jakim užo novyja pakaleńni biełarusaŭ atrymlivajuć pozvy ŭ sudy, spłačvajuć štrafy, pracujuć na hramdazkich rabotach... A ŭ lesie kala nievialičkaj vioski Rakuci Miadzielskaha rajonu Mienskaj vobłaści małady viaskoviec švedzkaj bienzapiłoj siarod biełaha dnia ŭ niadzielu valić les na drovy. Mahčyma, heta jahony bravarok staić u maładym lasku kala samaj čyhunki. Tam užo ŭsio padrychtavana, i chutka pojdzie piaršak. Praŭda, chaciełasia b miodu, jaki daje siły, a nie adbiraje.
POSTFAKTUM
Hety materyjał aviaruju:
— Michału Mackieviču;
— Adamu Mackieviču, synu Michała;
— Ivanu i Jazepu Mackievičam, synam Adama;
— Zabeli Mackievič;
— Jevie i Stanisłavie Mackievič...
Niachaj fakty jašče raz nahadajuć pra našaje jus retorsionis*.
Słavamir Adamovič
Žnivień 1998 hodu
*jus retorsionis — prava adpłaty.
Kamientary