Меркаванні4747

Асаблівасьці нацыянальнага самапрыніжэньня

Уявіце, каб ваш ізраільскі сябра прывез вам у падарунак бутэлечку гарэлкі «Жыд». Ці польскі таварыш падараваў пляшку «Пшэка»… Піша Сяргей Дубавец.

Тое, што ў Беларусі адзінай дзяржаўнай мовай de facto зьяўляецца русский язык, ні для каго не сакрэт. Спрэчкі могуць ісьці толькі вакол характару гэтай зьявы — наколькі яна прыродная і наколькі рукатворная, ці «зьверху» гэта робіцца ці «зьнізу».

Пры ўсім жаданьні глядзець «Панораму» або чытаць галоўную газэту кіраўніка краіны па‑беларуску, зрабіць гэта немагчыма. Па‑беларуску не parle беларускі, нібыта, parlement. Ну і каб новая школа была беларускай, бацькі‑беларусы павінны доўга даказваць у пісьмовай форме і без асаблівай надзеі на вынік, што гэта сапраўды патрэбна ім усім, інакш «по умолчанию» адкрываецца руская школа.

Нягледзячы на Закон аб мовах з яго «дзяржаўнай беларускай», любы чыноўнік любога ўзроўню на ваш беларускамоўны зварот у ста выпадках са ста дасьць свой рускамоўны адказ.

Таму, што б вы ні казалі пра жаданьне народа, яно тут ні пры чым. Мы маем справу зь дзяржаўнай і цалкам аўтарытарнай палітыкай. І з тымі, хто з усіх сіл імкнецца плысьці ў фарватары гэтай палітыкі. На першым месцы тут — бізнэс.

Гэта толькі магутныя замежныя кампаніі, накшталт Samsung, могуць дазволіць сабе рэкляму па‑беларуску, бо ў іх іншая палітыка, нацэленая на разнастайнасьць, а не на ўніфікацыю. Што да нашых, то яны ўгодліва выпускаюць «савушкин продукт» — з маркіроўкамі па‑саратаўску ці па‑тамбоўску, але ніяк не па‑тутэйшаму. (Па‑беларуску прадукт мусіў быць Саўкаў ці, калі той Саўка так ужо абмаскаліўся — Савушкаў.)

Вытворцы, натуральна, апраўдваюцца тым, што прадукт разьлічаны на «нашу Рашу», таму гэта як бы маскіроўка, каб дарагія мае масквічы не западозрылі ніякіх «нацыянальных падтэкстаў». Скажаце, неспартыўна? Так, і найперш — у дачыненьні да саміх сябе. Як у той бэтэшнай «Панораме» — «Главные новости. На первом» — бессаромны плагіят з расейскага ОРТ. Дарагім маім масквічам, вядома, гэта ўсё да лямпачкі. Бо гэта асаблівасьці нашага з вамі нацыянальнага самапрыніжэньня. А паколькі ў гэтым самапрыніжэньні выразна прысутнічае нотка гадзенькай асалоды, дык кваліфікаваць яго трэба як псыхічную балячку, як мазахізм.

Хвароба заразная і вельмі хутка ахоплівае ўсе «сягменты рынку». Ня ведаю, ці зьяўляецца гэта прычынай таго, што рэалізацыя айчынных тавараў у параўнаньні з імпартам у нас з году ў год падае, але і сам сябе не лічу настолькі хворым, каб, да прыкладу, едучы да сяброў за мяжу, набываць сувэнірную пляшку гарэлкі «Бульбаш». Рэч у тым, што мае замежныя сябры асаблівасьцям нашага нацыянальнага мазахізму не падвержаныя, і ўспрынялі б такі падарунак неадэкватна. Уявіце, каб ваш ізраільскі сябра прывез вам у падарунак бутэлечку гарэлкі «Жыд». Ці польскі таварыш падараваў пляшку «Пшэка». Ці ўкраінец, замест «Хортыцы» — «Хахла». Ці каб дарагія масквічы пачаставалі халодненькім «Маскалём»…

У выніку, каб не выглядаць, мякка кажучы, хворым на галаву, я набываю «Бальзам белорусский». Праўда, і тут ня ўсё чыста. Ведаю, зноў давядзецца тлумачыць, што этыкетка напісана не па‑беларуску, і адказваць на роспыты — чаму?

Сяргей Дубавец, naviny.by

Каментары47

Цяпер чытаюць

«Губазікаўцы схіляюць Калеснікаву да высылкі, але яна не хоча»1

«Губазікаўцы схіляюць Калеснікаву да высылкі, але яна не хоча»

Усе навіны →
Усе навіны

Кібератака паралізавала працу аэрапортаў па ўсёй Еўропе2

У Траецкім прадмесці Мінска прадаецца кватэра плошчай 118 квадратаў1

Як склалася ў эміграцыі жыццё 22‑гадовай «тэрарысткі» Дануты Перадні, якую вызвалілі па памілаванні6

Саудаўская Аравія ў рамках абароннага саюза з Пакістанам можа атрымаць доступ да ядзернай зброі

Моніка Белучы і Цім Бёртан разарвалі адносіны1

Каскадзёры скакалі з самага высокага будынка Мінска2

Чмякаюць, сёрбаюць і ліжуць пальцы: хто з беларусаў падняўся на мукбангу10

Трамп хоча спыніць вайну ва Украіне з дапамогай Кітая4

На Netflix выйшаў другі сезон польскага серыяла пра шляхту «1670». Гэтая сатыра вам спадабаецца8

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Губазікаўцы схіляюць Калеснікаву да высылкі, але яна не хоча»1

«Губазікаўцы схіляюць Калеснікаву да высылкі, але яна не хоча»

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць