Усяго патроху11

Пайшоў з жыцця выбітны глыбоцкі краязнаўца Язэп Бунто

Сумная вестка прыйшла з Валагодчыны — на 91-м годзе жыцця памёр Іосіф Уладзіміравіч Бунто (Бунта). Вядомы глыбоцкі краязнаўца, юрыст, гісторык.

Аўтар сотняў артыкулаў у энцыклапедычных зборніках: БелСЭ, «Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Віцебская вобласць», кніг «Памяць» Глыбоцкага, Мёрскага і Браслаўскага раёнаў удзельнік шматлікіх гісторыка-краязнаўчых канферэнцый у Глыбокім, Браславе, Мёрах, адзін з першых стваральнікаў Глыбоцкага краязнаўчага музея, аўтар шматлікіх артыкулаў на гісторыка-краязнаўчую тэматыку ў розных газетах Віцебскай вобласці, вязень ГУЛАГа.

З 30.10.1951 па 10.08.1955 — быў у зняволенні. Па яго словах — па ілжывым даносе, нібыта за анекдоты пра Сталіна. Рэабілітаваны 8.08.1962 г.

Язэп Бунто штораз ездзіў у Маскву, Ленінград, Вільню, Мінск, працаваў у архівах. Добра валодаў польскай мовай, перакладаў шматлікія дакументы на беларускую мову. Яго асноўны прынцып — ёсць дакумент, ёсць гісторыя. Так з’явіліся гісторыі вёсак і мястэчак у энцыклапедыях, якія цяпер «перакачавалі» ў Вікіпедыі.

Ён напісаў унікальныя матэрыялы аб паўстаннях 1831 і 1863 гг на Глыбоччыне. Таму сёння мы ведаем імёны паўстанцаў, іх дзеі, і іх лёс. У абодвух выпадках на допыты паўстанцаў у Глыбокім прыязджаў сам генерал М. Мураўёў. А ў 1863-м у вёсках ля Глыбокага раздавалі «Мужыцкую праўду» Каліноўскага. Дзякуючы Язэпу Бунто, мы, проста, ведаем гісторыю нашага краю!

Да пенсіі працаваў юрыстам, напрыклад, юрыстам райпа. Быў слынны тым, што не прайграў ніводнага суда.

Як краязнаўца старэйшага веку быў папулярны ў краязнаўцаў малодшага пакалення, асабліва ў калекцыянераў і шукальнікаў скарбаў, якія ў яго кансультаваліся, ды паказвалі яму свае знаходкі.

«Вы ж, мальцы, ходзіце, шукаеце… Убачылі незвычайны пагорак, з равамі, тэрасамі — капніце на ўзбочыне. Знайшлі кераміку? Гарадзішча! Можна і археолагаў запрашаць».

Так было знойдзена няўлічанае гарадзішча, амаль у межах Глыбокага. А ўжо колькі ўсяго на Глыбоччыне! Самі мальцы потым працавалі валанцёрамі на раскопках…

Спадара Бунто я часта сустракаў па дарозе да крамы, побач яго дома. Ён звычайна вымаў з паштовай скрыні цэлую кіпу газэт. «Народная Воля» і «Советская Белоруссия»…

— Хачу ведаць два пункты гледжання.

Месяц таму я яшчэ бачыў Іосіфа Уладзіміравіча… Скардзіўся — цяжка хадзіць, ледзьве рухаюся.

Паўтара года таму памерла жонка. Заставаўся з малодшай дачкой, якой самой патрэбны быў догляд. Хацеў падыйсці, дапамагчы — паваліўся. Пералом шыйкі сцягна. Для людзей сталага веку — прысуд. Старэйшая дачка з вялікімі цяжкасцямі транспартавала да сябе на Валагодчыну.

Памёр… Такі лёс — напісаць гісторыю Глыбоччыны, Браслаўшчыны, Мёршчыны, сотні артыкулаў для энцыклапедый, а памерці і быць пахаваным на чужыне.

Свае зборы ён не паспеў перадаць у Глыбоцкі архіў, бо не збіраўся яшчэ паміраць …

Каментары1

Цяпер чытаюць

Беларусам, якія прыедуць у Расію, будуць на першыя суткі адключаць інтэрнэт6

Беларусам, якія прыедуць у Расію, будуць на першыя суткі адключаць інтэрнэт

Усе навіны →
Усе навіны

Каля 200 турыстаў апынуліся ў пастцы снежнай буры на Эверэсце

Вацлаў Гавэл таксама адмовіўся выйсці з турмы пры ўмове выезду за мяжу. Але ён быў зусім непадобны да лідараў беларускай апазіцыі17

Сёння пачынаецца абвяшчэнне нобелеўскіх прэмій2

Навуковец: Людзі могуць жыць не даўжэй за 120‑150 гадоў. А азэмпік патэнцыйна карысны супраць старэння6

«Жыццёвы цыкл штурмавіка — 12 дзён». Z-блогер шчыра прызнаўся, чаму не падпісвае кантракт з Мінабароны25

Фёдар Паўлючэнка: У чым не мае рацыі Юлія Міцкевіч? Турма што, робіць кагосьці лепшым? Прыгажэйшым? Багацейшым?24

Польшча замарожвае тэрміны разгляду спраў па міжнароднай абароне да сакавіка 2026 года9

Просты трук, як выбраць шкарпэткі патрэбнага памеру5

Пад Кіевам «мабілізавалі» ката. Вайсковец хацеў падарыць дзіцяці ката з прытулку, але забраў на вуліцы чужога3

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Беларусам, якія прыедуць у Расію, будуць на першыя суткі адключаць інтэрнэт6

Беларусам, якія прыедуць у Расію, будуць на першыя суткі адключаць інтэрнэт

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць