Мова1515

Чарльз, Карл, Караль? Як называць новага брытанскага манарха па-беларуску

Мовазнаўца Вінцук Вячорка адказвае ў фэйсбуку.

Новы кароль Брытаніі Карл ІІІ

«Імёны святых і манархаў (у прасторы хрысціянскай культуры), як правіла, у кожнай мове ўжываюцца ў сваёй нацыянальнай форме. Святы Юры, папа Францішак.

Імя германскага паходжання Karl / Carl беларуская мова засвойвала ў розных варыянтах, самы стары — Кароль (ад імя Карла Вялікага — Charlemagne, якое ў славянскіх мовах стала агульным назоўнікам для манарха ўвогуле: král, król, кароль…). Адсюль прозвішчы Каралевіч, Каралёў. І літоўцы ад нас узялі Karolis. Пазней гэтая ж форма была паўторна ўзятая з польскай мовы з польскім жа націскам: Караль.

Але прыходзіла гэтае імя і ў нязменнай форме Карл, адсюль прозвішчы Карловіч, Карлюк. Іншыя нацыянальныя варыянты — Карусь, Карук — утвараліся суфіксальна ўжо на беларускай глебе ад любой з вышэй названых.

Калі выбіраць форму для манарха, трэба зважаць на спалучальнасць. Кароль Кароль ІІІ, дый кароль Караль ІІІ гучыць складана. Карусь ІІІ занадта ўжо свойскі. Пры наяўнасці выбару форма Карл аптымальная», — мяркуе выдатны мовазнаўца.

Каментары15

  • Кашмар
    09.09.2022
    Мне зусiм не падабаецца традыцыя адаптавать iмёны i геаграфiчныя назвы з iншых моў. Мы абураемся з "Белоруссии" (i маем рацыю!), дык чаму мы павiнны рабiць тое самае з запазычаннямi з iншых моў?
    Таму - кароль Чарльз III.
  • Юрась Братчык
    09.09.2022
    Дзякуй, Вінцук Вячорка.
    Рэдка хто можа так пераканаўча давесці, які варыянт найлепшы.
    Бо Вячорка на сённяшні дзень і ёсць найлепшы мовазнаўца з усіх варыянтаў.
  • Карл III
    09.09.2022
    Зовите меня просто - Ваше Высочество!)

Цяпер чытаюць

Жонка Арцёма, які эміграваў у Іспанію з сям’ёй і застаўся там адзін, адказала, чаму ў Баранавічах лепш, чым у Барселоне16

Жонка Арцёма, які эміграваў у Іспанію з сям’ёй і застаўся там адзін, адказала, чаму ў Баранавічах лепш, чым у Барселоне

Усе навіны →
Усе навіны

«З адзіным надпісам: Franciscus». Ватыкан апублікаваў завяшчанне памерлага Папы2

Трамп паабяцаў раскрыць дэталі «мірнага пагаднення» паміж Расіяй і Украінай на працягу трох дзён9

Сотні рублёў, каб эфектна даведацца пол будучага дзіцяці: беларусы робяць усё больш маштабныя гендар-паці22

Назвалі афіцыйную прычыну смерці Папы Францішка1

«Мяне грохнуць на другі дзень». Прапагандыстка Сіманьян расказала, як хацела ехаць ваяваць — а пасля перадумала7

Лукашэнка абвінаваціў у праблемах на «Амкадоры» ягонага былога ўладальніка5

Сцяпан Пуціла: Здаецца, Пратасевіч робіць нават крыху больш, чым ад яго патрабавалася9

Пад Жодзінам будуюць прыёмнік для фекалій з Мінска. Мясцовыя супраць, але пратэставаць ім не даюць10

«Далей будзе засуха». На Палессі перасыхаюць балоты, і гэта можа мець кепскія наступствы2

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Жонка Арцёма, які эміграваў у Іспанію з сям’ёй і застаўся там адзін, адказала, чаму ў Баранавічах лепш, чым у Барселоне16

Жонка Арцёма, які эміграваў у Іспанію з сям’ёй і застаўся там адзін, адказала, чаму ў Баранавічах лепш, чым у Барселоне

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць