Грамадства2828

Аляксандар Лукашанец: «Ня ведаю, ці забароняць «тарашкевіцу»...

Каб высьветліць усе пытаньні адносна ўдасканаленьня беларускага правапісу, «Наша Ніва» зьвярнуліся да дырэктара інстытуту мовазнаўства імя Якуба Коласа Аляксандра Лукашанца. «Слова «прэзыдэнт» будзе пісацца зь вялікай літары», -- пацьвердзіў ён.

«Наша Ніва»: Дык што нас усё ж чакае – рэформа правапісу ці нешта іншае?

Аляксандар Лукашанец

«НН»: Беларусь ужо пятнаццаць гадоў незалежная дзяржава, зьмены ў правапісе адбываюцца толькі цяпер. Чаму?

Аляксандар Лукашанец

«НН»: Чаму падрыхтоўкай зьменаў займаецца Міністэрства адукацыі, а не інстытут мовазнаўства?

Аляксандар Лукашанец

«НН»: Ці будуць зьмены ў правапісе вынесеныя на абмеркаваньне шырокай грамадзкасьці?

АЛ: Іх ужо неаднаразова абмяркоўвалі. Яшчэ абмеркаваньні могуць толькі пагоршыць варыянт, які ўжо існуе, абмяркоўваць можна бясконца. Мы дасылалі варыянты на абмеркаваньне ва ўсе установы адукацыі.

«НН»: Ці будзе які-небудзь падручнік з усімі зьменамі правапісу?

Аляксандар Лукашанец

«НН»: Ці замінае існаваньне ў беларускай мовы двух правапісаў?

АЛ: Лічу, што замінае. Патрэбная стабільнасьць правапісных нормаў мовы, разнабой перашкаджае працэсу навучаньня беларускай мове ў школе і выкарыстаньню яе ў розных сфэрах камунікацыі. Толькі строгае адзінства правапісных нормаў можа забясьпечыць беларускай мове выкарыстаньне ў тых ці іншых сфэрах жыцьця. Калі будзе існаваць такі разнабой, то гэта можа паставіць пад пагрозу выжываньне беларускай мовы. Пісьмовая мова павінна быць адзінай і аднастайнай.

«НН»: А як вы адносіцеся да сынтэзу двух правапісаў, які выкарыстоўвае на сваіх старонках часопіс «Дзеяслоў»?

Аляксандар Лукашанец

«НН»: Дарэчы, як правільна пісаць «наркамаўкай» «лідэр», як напісана ў падручніках, ці «лідар», як піша «Звязда»?

АЛ: Не ўжывайце, калі ласка, гэтае слова «наркамаўка», я не прымаю яго, як і «тарашкевіца». На сёньняшні дзень правільна пісаць «лідэр», але прапануем у гэтым варыянце правапісу пісаць «лідар». У гэтым і праяўляецца разнабой, які мы мусім ліквідаваць. Таксама пашыраецца ўжываньне літары «ў» у словах іншамоўнага паходжаньня. Ва ўласных імёнах вялікая літара «Ў» ужывацца ня будзе. Будуць вельмі спрошчаны правілы пераносу. Слова «прэзыдэнт» будзе пісацца зь вялікай літары.

«НН»: А што рабіць, што пісаць у такіх выпадках школьніку, які піша цэнтралізаванае тэставаньне на роднай мове?

Аляксандар Лукашанец

«НН»: Дык ці змогуць выходзіць газэты, часопісы ці кнігі на клясычным правапісе?

АЛ: Я не магу гэтага знаць. Калі б гэта залежала ад мяне, то я б забараніў ужываньне такога правапісу, аднак, што будзе, я ня ведаю.

«НН»: Аляксандар Аляксандравіч, кажуць, што цяпер па-беларуску трэба будзе абавязкова пісаць імя Мікалай, а не Мікола, гэтак сама і з астатнімі беларускімі імёнамі.

Аляксандар Лукашанец

Фота на першай старонцы Андруся Шпакава

Фота Андрэя Лянкевіча

Каментары28

Цяпер чытаюць

Жанчыну-пульманолага з 30-гадовым стажам адправілі ў калонію па трох палітычных артыкулах5

Жанчыну-пульманолага з 30-гадовым стажам адправілі ў калонію па трох палітычных артыкулах

Усе навіны →
Усе навіны

У Закарпацці падлеткі 13, 14, 16 і 17 гадоў згвалтавалі 46-гадовую жанчыну3

Палітвязню з Маладзечна, у якога няма адной нагі, прысудзілі 4 гады калоніі1

Блогер-канспіролаг Вірус спыняе сваю дзейнасць, бо ніхто яму не данаціў13

«Прагноз кіроўцы — 15—16 гадзін на мяжы». Пасажыры аўтобусаў, што едуць у Літву, скардзяцца на незвычайна доўгае чаканне1

«Нават дарослыя хацелі далучыцца». Як беларусы ў эміграцыі арганізавалі летнік для дзяцей у Белавежскай пушчы

Застаўся без парэчак. Уладальнік гадавальніка пад Мінскам — пра тое, як надвор’е паўплывала на працу1

Топ-менеджарка Astronomer, якая абдымалася з CEO кампаніі на канцэрце Coldplay, таксама звольнілася4

У Віцебску абрынуліся сем гаспадарчых пабудоў з-за падмывання грунту

Смерць удовам. Археолаг расказаў пра знаходку, якая сведчыць пра жудасны звычай першых славян на Беларусі33

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Жанчыну-пульманолага з 30-гадовым стажам адправілі ў калонію па трох палітычных артыкулах5

Жанчыну-пульманолага з 30-гадовым стажам адправілі ў калонію па трох палітычных артыкулах

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць