Меркаванні33

Дабрабыт і СМІ ўсё вырашаць? Спрэчная думка Нормана Дэвіса

Па беларускіх рэсурсах разляцеліся цытаты з аптымістычнага інтэрв’ю брытанскага гісторыка Нормана Дэвіса для Onet.pl пра Расію, якую той назваў «калекай з ядзернай зброяй». Таксама Дэвіс прадказаў бунт у Калініградскай вобласці. Цікава, чаму, задаецца пытаннем Алесь Кіркевіч на Budzma.org.

Norman Devis
Прафесар Норман Дэвіс. Фота: wiadomosci.onet.pl

Норман Дэвіс — паважаны брытанскі гісторык з вялізным спісам публікацый па-ангельску і па-польску. Як казалі ў часы Халоднай вайны — «спец па Усходняй Еўропе». Дэвіс на мяжы 1960-1970-х планаваў вучыцца ў Mаскве, але не атрымаў візы. Таму — абраў Кракаў і польскую тэматыку. Магчыма, калі б з вучобы ў Маскве нешта выйшла, то і высновы ў інтэрв’ю былі б іншыя…

«На фоне Эйфелевой башни с тобою селфи зае***м»

Вось цытата прафесара:

«На мой погляд, у Калінінградзе адбудзецца бунт супраць Расіі. Мясцовыя жыхары стаміліся ад цяперашняй сітуацыі. Яны знаходзяцца ў асяроддзі краін з нашмат лепшым узроўнем жыцця». 

Але якія высновы робіць чалавек, што бачыць побач лепшы ўзровень жыцця? Расіянін у перадваенныя часы мог аб’ездзіць увесь свет. Не толькі калінінградзец. Ды не толькі аб’ездзіць. Пажыць, набыць нерухомасць, уладкаваць дзяцей на вучобу. Ці — самому стаць уласнікам, скажам, нямецкага пашпарта.

Для гэтага не трэба было быць Салаўёвым ці менеджарам «Газпрама». Гэта не прывілей для абраных, а звыклая рэч: «На фоне Эйфелевой башни с тобою селфи зае***м». Або возьмем расіян Латвіі. Дык ім наогул не трэба было нікуды ехаць: вакол Еўропа, калі ласка!

А што ў выніку? Калоны аўтамабіляў з Z-сімволікай у Нямеччыне на падтрымку расійскай агрэсіі. Пра расійскамоўную меншасць у Латвіі, Літве, Эстоніі, мабыць, не трэба тлумачыць — там свая атмасфера. Паводзіны расійскіх турыстаў у Іспаніі, Швейцарыі, Францыі даўно сталі анекдотамі.

Prarasijskaja akcyja ŭ Hanoviery
Прарасійская акцыя ў Гановеры. Фота: dw.com

Прыгожае жыццё і дабрабыт побач, канешне, выклікаюць эмоцыі. Але якія? Зайздрасць, злосць, прагу «рэваншу». Блізкасць цывілізацыі не робіць варвара цывілізаваным. Гэта правакуе жаданне забраць ці знішчыць, калі не можаш вывезці з сабой: «Не доставайся же ты никому!»

Адзін зусім немалады чалавек, які заспеў Кёнігсберг у руінах у 1945-м, распавядаў, што нормай для савецкага жаўнера быў не толькі рабунак, але і знішчэнне. Абсалютна беспадстаўнае. Дамоў, мэблі, прадметаў побыту. Напрыклад, пусціць аўтаматную чаргу па буфеце з посудам у пустой кватэры. Чаму? «Потому что!..» Бо ўнутранае адчуванне сваёй іншасці — нясцерпнае.

«Ложь», «Фейк», «Не все так однозначно»

А вось яшчэ адна цытата прафесара Дэвіса — пра ролю СМІ:

«Жыхары Калінінграда значна лепш інфармаваныя пра тое, што адбываецца ў свеце, у параўнанні з расіянамі, якія жывуць дзесьці ў глыбінцы Сібіры. У Калінінградзе людзі бачаць, што адбываецца ў суседняй Літве, як жывуць у Польшчы».

Зноў жа, ці гэтая інфармаванасць вырашае? Узгадайце Расію 1990-х ці нават у раннія пуцінскія гады. Не было СМІ, якія пісалі праўду пра Чачню? Былі. Не было гораў інфармацыі пра папярэднія 70 год камунізму? Колькі хочаш. Ніхто не казаў у эфірах пра захоп НТВ і згортванне дэмакратыі?.. Крычалі ж!

Як аказалася, гэта «опіум для нікога». Бо не СМІ вызначаюць хаду думак і спосаб жыцця чалавека. А спосаб жыцця вызначае, якія СМІ ён чытае. Глядзіце, якая штука: кожны дарослы чалавек ужо мае пазіцыю па ключавых пытаннях. А інфармацыйныя патокі мы абіраем штодня толькі для таго, каб яшчэ раз пацвердзіць ужо наяўную ў галаве карціну свету.

Чытаем не для таго, каб адкрыць Амерыку, а па інерцыі. Каб накарміць адпаведныя долі мозгу. Інфармацыя — гэта базавы рацыён, з якім ты даўным-даўно звыкся.

Вось сітуацыя. Прыходзіш стомлены з працы, а табе замест пельменяў на талерцы падаюць цыкадаў у кісла-салодкім соусе. Ты будзеш гэта есці?.. Канешне, не. Таму на любую навіну, якая не ўкладаецца ў тваю карціну свету, можна сказаць: «Фейк», «Не все так однозначно», «Истина посередине». А раніцай — зноў на працу.

«Вдруг эти фашисты еще чо-нибудь заныкали?..»

У Калінінградзе мне пашчасціла пабываць усяго адзін раз. Школьнікам. У сярэдзіне нулявых. Мяне ўразіла атмасфера жыцця на руінах вялікай цывілізацыі.

Znak
Дарожны паказальнік на Калінінград. Фота: Paulius Peleckis / Getty Images

Кажуць, у некаторых раёнах на Рэйне сваёй новай керамікі не выраблялі ажно да VII-VIII стагоддзяў н. э. Бо — карысталіся старой, рымскай. Вось нешта падобнае і там, у Калінінградзе: дамы, інфраструктура, прадметы побыту — усё ад папярэднікаў, якія «загадкава зніклі».

Ну і вечны пошук па падвалах, на паддашках, пад падлогай: «Вдруг эти фашисты еще чо-нибудь заныкали?..» Калі ўсё будзе знойдзена і выкарыстана — можна рухацца далей. Як у пустыні. Ад калодзежа да калодзежа.

Вось гэтага цывілізацыйнага моманту, на маю думку, шаноўны Норман Дэвіс так і не зразумеў. Магчыма таму, што шмат год займаўся ўсё ж польскай, а не расійскай гісторыяй. А гэта — зусім розныя сусветы.

Каментары3

  • апошні інспэктар
    29.12.2024
    памятаю сваю паездку ў калінінград празь літву. зь літоўскага боку ўсё ахайнае, стылёвае, паўсюль нейкія рэстаранчыкі, гатэльчыкі... як уязджаеш на расейскую тэрыторыю, адразу пачынаецца знаёмы дэпрэсьняк. не магу сказаць, што сьвінства, але туга а занядбанасьць дакладна.
  • Рижский кот
    29.12.2024
    Полностью согласен с автором. Свинья всегда найдет себе грязь, точно как и русские найдут оправдание своей ущербности в имперскости, даже выехав в эмиграцию в ЕС или США. Эта их скрепа и имперская ментальность формировалась столетиями. Поэтому сомнительно утверждать что имперцы вдруг начнут бунтовать против своего царя. Посмотрите опросы, какой процент населения в Калининграде поддерживает Путина и войну, там стабильно 70-75%.
    Тоже помню свой визит в Калининград, символом которого является советский недострой в самом центре города на месте старого города и крепости, который уничтожили коммунисты. Потом хотели там построить очередную панельку, но союз канул, а при Ельцине-путине занимались чем угодно, войнами, воровством миллиардов, но только не городами. Желаю чтобы после распада России, Кенигсберг опять вернулся в Германию. Немцы бы уже давно все там восстановили и крепость, и уникальные фортификации и каналы, и дома с улочками.
  • , Gorliwy Litwin
    29.12.2024
    Усё слушна тут Кіркевіч напісаў .Але тое самае , ну хіба што з нейкім паніжаючым каэфіцыентам, можна і пра Белую Русь і яе тыповых жыхароў сказаць. Таму то яна і застаецца часткай Рускага Свету, як і Калінінград, Прыднястроўе і ДаМбас.

Цяпер чытаюць

Круты прызнаўся Лукашэнку, што акупнасць Беларусьфільма — 3%1

Круты прызнаўся Лукашэнку, што акупнасць Беларусьфільма — 3%

Усе навіны →
Усе навіны

За здымкі на вакзале ў віцебскім СІЗА трымаюць аршанца Яўгена Бодрыкава2

«Праца цяжкая, але плён натхняе». Сёлетні клубнічны сезон працягнецца даўжэй, чым звычайна

На Зямлі ёсць нябачная мяжа, якую жывёлы не перасякаюць. Вось чаму2

Wildberries назвала «скалананнем паветра» чуткі пра запуск ёй таксі1

Незвычайна: пчолы пакрылі «хусткай» скульптуру Багародзіцы ў Дзятлаве ФОТА9

У Наваполацку РПЦ адкрые спецыяльны храм для дзяцей3

У Беларусі ўводзяць новыя валютныя абмежаванні2

Пашынян заклікаў пазбавіць пасады Каталікоса ўсіх армян, бо ў таго знайшлося дзіця2

Насцю Рыбку прымусілі выбачацца за ролік у інстаграме. Падпісчыц раззлавала яе відэа з Пуціным13

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Круты прызнаўся Лукашэнку, што акупнасць Беларусьфільма — 3%1

Круты прызнаўся Лукашэнку, што акупнасць Беларусьфільма — 3%

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць