Сёння ў вёсцы Ручыца Вілейскага раёна адкрыецца адна з адноўленых капліц сядзібы «Ганута». Але спецыялісты адзначаюць, што аднаўленне вельмі грубае і скажае гістарычны выгляд помніка барока.
Аб’ект аднаўляла Рэспубліканскае грамадскае аб’яднанне рэстаўратараў па праекце «Белжылпраекта» да 260‑годдзя з дня нараджэння Міхала Клеафаса Агінскага.
Дзве барочныя капліцы на тэрыторыі сядзібы Агінскіх «Ганута», якія калісьці змяшчалі скульптуры святых пад сваімі барочнымі купаламі, як і іншыя збудаванні сядзібы, былі ўзведзеныя яшчэ ў 1765 годзе італьянскім архітэктарам Абрахамам Гену, які таксама стварыў Лявонпальскую сядзібу.
Ад былой сядзібы Агінскіх амаль нічога не засталося, няма скульптур у капліцах, а самі яны трапілі ў аварыйны стан. Мясцовыя актывісты дарэмна папярэджвалі пра небяспеку разбурэння — чыноўнікі не рэагавалі. Толькі пасля таго, як у кастрычніку 2020 года адна з капліц абвалілася, улады звярнулі ўвагу на праблему.
Але аднаўленне пачалося толькі ў 2024 годзе за сродкі Рэспубліканскага грамадскага аб’яднання рэстаўратараў. Пакуль аднавілі толькі лепш захаваную капліцу. Праўда, вынік адрозніваецца не толькі ад гістарычных выяў, але і ад праекта.
Тэлегам-канал «Спадчына» звярнуў увагу на тое, што для афіцыйнага помніка архітэктуры дэталіроўка зроблена вельмі груба і не адпавядае прынцыпам навуковай рэстаўрацыі.
Аўтары канала асабліва крытыкуюць форму барочнага шлема, якая істотна адрозніваецца ад гістарычнай: змяніліся прапорцыі, знікла характэрная пукатасць, з’явіліся элементы, якіх ніколі не было, але зніклі тыя, што мусілі быць.
Крытыка датычыць і карнізаў: замест складаных ордарных профіляў зрабілі некалькі грубых «прыступак», якія не паўтараюць выступы вуглавых пілястраў, як гэта прынята ў барока.
Пры гэтым захаваліся не толькі гістарычныя здымкі, але і другая, ідэнтычная капліца, на якую можна было б арыентавацца пры аднаўленні, але гэтай магчымасцю не скарысталіся.
Падобныя праблемы ўжо ўзнікалі на іншых капліцах, якія не мелі ахоўнага статусу, аднак у выпадку з «Ганутаю» гаворка ідзе пра гісторыка-культурную каштоўнасць.
Аўтары канала адзначаюць, што хаця адноўленая капліца цяпер не разваліцца, няякасная рэстаўрацыя горшая за шчырую руіну, бо беларускай практыцы невядомыя выпадкі, калі б няўдалыя аднаўленні выпраўляліся пазней.
У сядзібе Агінскіх аднаўляюць дзве барочныя капліцы
Архітэктар назваў тое, што зрабілі ў Нясвіжы, «карным упарадкаваннем»
«Усё — хлусня і маніпуляцыі». Спецыялісты рэзка адказалі на істэрыю вакол рэканструкцыі Чырвонага касцёла
Рэканструкцыя Любчанскага замка актывізавалася, а ўваход у яго зрабілі платным
Ціханоўскі патлумачыў, чаму ён так паводзіў сябе ў Нью-Ёрку124
Каментары