Kultura66

Biełaruskija vielikodnyja tradycyi

Jajki-krašanki, pirahi-paski, supolny śviatočny abied — karani tradycyj chavajucca ŭ lehiendach.

Easter cake
Vielikodny piroh. Fota: Pixabay

U minułuju niadzielu, 9 krasavika, Vialikdzień śviatkavali kataliki, u tym liku biełaruskija ŭnijaty, a taksama pratestanty i častka pravasłaŭnych. U pravasłaŭnych Ruskaj pravasłaŭnaj carkvy, Pravasłaŭnaj carkvy Ukrainy i ŭkrainskich unijataŭ Vialikdzień buduć śviatkavać u hetu niadzielu, 16 krasavika.

Na śviata ci na samym jaho pačatku ludzi nieśli aśviačać u carkvu samyja vielikodnyja skaromnyja stravy: pirahi, miasa, sała, syr, a taksama sol i ŭ pieršuju čarhu, viadoma, jajki, pafarbavanyja ŭ cybulniku ci kary drevaŭ, što nadavała im čyrvony koler (byli i «pisanki» — jajki, razmalavanyja roznymi ŭzorami). Staryja raili jajka pierad aśviačeńniem abłupić, kab śviataść lepš «prajšła ŭ jaho».

Subota — vialikaja, čyrvonaja, apošni dzień pierad Vialikadniem. U subotu farbujuć jajki, piakuć pirahi. U chramach śvienciać pafarbavanyja jajki, pirahi i inšuju ježu. Mnohija nie śpiać usiu noč: iduć u carkvu ci kaścioł na ŭsianočnuju.

U pieršy vielikodny dzień nie palać u piečy. Stoł zaściłajuć bialutkim abrusam. Na stoł staviać «aśviačonaje» — jajki, sol, pirahi, viandlinu. «Razhaŭlacca» pačynajuć sa śvianconaha jajka: jaho dzielać pa kavałku na ŭsiu siamju.

Stoł, za jakim źbirajecca ŭsia siamja, ščodra nakryty raznastajnymi stravami.

Pierad pačatkam śniadańnia čytaŭsia ŭryvak sa Śviatoha Piśma, potym usie razam čytali malitvy «Ojča naš» i «Słava Ajcu», paśla čaho jeli aśviačonaje jajka.

Chryščonym dzieciam chryščonyja baćki na Vialikdzień dorać «vałačobnyja» haścincy.

Charakternaja admietnaść mienavita biełaruskaha falkłoru — vałačobnyja pieśni. Zvyčaj abychodzić dvary na Vialikdzień maje vielmi staražytnyja karani. Ličyli, što abychod dvaroŭ vałačobnikami — chłapčukami i dziaŭčatkami — prynosić supolnaści jednaść, a ź joj — i ŭdaču. Padychodziačy pad akno, vałačobniki śpiavali pieśni, u jakich uschvalali haspadara, haspadyniu, ich synoŭ i dačok. Haspadary, da jakich prychodzili vałačobniki, ščodra dzialilisia ź imi roznymi prysmakami.

Na Vialikdzień asablivym čynam nazirali za soncam,

bo ličyłasia, što ŭ im možna ŭbačyć uvaskresłaha Chrysta. Ludzi kazali taksama, što sonca ŭ hety dzień «skača z radaści».

Samaja lubimaja hulnia na Vialikdzień — bitki.

Stukalisia śviatočnymi jajkami, i pieramožcam akazvaŭsia toj, u kaho jano zastavałasia cełaje («macak»). Niekatoryja ščaśliŭcy vyjhravali ažno poŭnuju šapku čyrvonych jajek. Znachodzilisia i žartaŭniki, jakija zamiest jajek padstaŭlali pafarbavany kamień kruhłaj formy i takim viasiołym padmanam zdabyvali pieramohu.

Čytajcie jašče:

Jak farbavać vielikodnyja jajki: vialiki hajd

Da vielikodnaha stała. Robim paschu: 4 recepty, jakija abaviazkova atrymajucca

Čamu katoliki i pravasłaŭnyja śviatkujuć Vialikdzień u rozny čas. I roźnica moža składać navat miesiac?

Biblija na biełaruskaj movie: ciažkaści pierakładu

Kamientary6

  • saŭka
    08.04.2023
    Sapraŭdy ŭvaskros! - tak adkazvajuć
    a Hryška sam z saboj pachrystosavaŭsia atrymlivajecca što
    biedny Hryška... samotny
    Hryška , boha niama
  • Hryška
    08.04.2023
    saŭka, Hryška nie samotny. Maju siamju j siabry. Ale Saŭka, na svaich pasadach zdajecca, nie zadavoleny žyćciom. Toje, što vy nia vierycie ŭ Boha, nie aznačaje, što Boha nie isnuje. Saŭka nie ŭsio viedaje.
  • saŭka
    08.04.2023
    a moža saŭka viedaje bolš za Hryšku)
    dla vas t.zv. viera, jak samazaspakajeńnie - heta zrazumieła. ale lepš by vy ŭ takim vypadku vieryli ŭ našych bahoŭ, a nie habrejskaha
    kali tolki vy biełarus kaniečnie)

Ciapier čytajuć

Chto taja Alina, ź jakoj Łukašenka tancavaŭ hetym razam na navahodnim bali18

Chto taja Alina, ź jakoj Łukašenka tancavaŭ hetym razam na navahodnim bali

Usie naviny →
Usie naviny

Žychar Babrujska ŭ pryvatnaj pierapiscy z byłoj žonkaj abraziŭ jaje. Jaho aštrafavali4

Kiroŭca trapiŭ u DTZ na chutkaści 3 km/h. U jaho zabrali pravy na paŭhoda i aštrafavali na 10 bazavych3

U Polščy raście kolkaść admoŭ biełarusam u vydačy prajaznoha dakumienta. U čym pryčyna?7

U Minsku pradajuć kvateru byłoha pijanista «Pieśniaroŭ». Interjery ŭražvajuć FOTY5

Dačka biełaruskaj baskietbalistki trapiła na kulinarnaje šou ŭ Italii

U Maskvie zahinuli dvoje palicejskich: nieviadomy kinuŭ vybuchoŭku ŭ ich mašynu1

Jarasłaŭ Ramančuk daje prahnoz, kali skončycca vajna. I raskazvaje, čym ciapier zajmajecca i jak jaho šakavali zajavy Babaryki13

Najomnika što byŭ va ŭkrainskim pałonie, viarnuli ŭ Rasiju, a zatym asudzili ŭ Biełarusi nie mienš čym na 10 hadoŭ8

Ekanomika ZŠA demanstruje samy vysoki rost za apošnija dva hady11

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Chto taja Alina, ź jakoj Łukašenka tancavaŭ hetym razam na navahodnim bali18

Chto taja Alina, ź jakoj Łukašenka tancavaŭ hetym razam na navahodnim bali

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić