Navahodni videazvarot da nacyi piśmieńnika i historyka Uładzimiera Arłova

Darahija siabry!

Spadziajusia, što vy čujecie mianie ŭ maim rodnym Połacku i ŭ stalicy,u Brasłavie i Turavie, u Bieraści i Mahilovie, u Vilni, Prazie, Talinie, Łondanie, Ńju-Jorku — paŭsiul, dzie žyvuć biełarusy, a značyć, žyvie Biełaruś.

Siońnia chočacca havaryć najpierš pra tyja dni pražytaha nami hoda, jakija — kali zhadać słovy paeta — my adznačym u pamiaci śvietłymi kamieńčykami.

Radasnaja viestka prylacieła ŭ 2015-m sa Stakholma, dzie Nobieleŭski kamitet uhanaravaŭ Śviatłanu Aleksijevič samaj vysokaj litaraturnaj premijaj. Liču, što heta ŭznaharoda i ŭsioj našaj kultury. Vieru, što napieradzie ŭ Biełarusi novyja Nobieleŭskija premii.

Niejmavierna žyvy ŭ pamiaci i toj dzień, kali my sustrakali Mikołu Statkieviča, Ihara Alinieviča, Jaŭhiena Vaśkoviča dy inšych palitviaźniaŭ, jakija narešcie ŭdychnuli volnaha pavietra.

U praminułym hodzie biełarusy znoŭ i znoŭ zajaŭlali pra žadańnie žyć nie ŭ vielizarnym, niepradkazalnym i ahresiŭnym «russkom mirie», a — u svaim rodnym biełaruskim śviecie.

Prajšli pratesty suproć płanaŭ stvareńnia rasiejskaj avijabazy.

U Miensku adbyłasia mižnarodnaja akademičnaja kanfierencyja, pryśviečanaja radzimie našych prodkaŭ — Vialikamu Kniastvu Litoŭskamu. Novyja kamiani z bareljefami hierojaŭ i mahutnymi miemaryjalnymi miačami paŭstali na miescach razhromu maskoŭskich zachopnikaŭ u siaredzinie ChVII stahodździa pad Pałonkaj i Kušlikami. Pośpiech napatkaŭ vialikuju vydavieckuju sieryja «Maja biełaruskaja kniha». Zahavaryli pa-biełarusku, dajučy prykład palitykam, našy znakamityja spartoŭcy…

Adnak chiba dastatkova ŭsiaho hetaha biez paśladoŭnaj palityki dziaržavy?

Ułada abviaściła 2016-ty hodam kultury. Chočacca spadziavacca, što — biełaruskaj. Što ŭkaz nie źviadziecca da paradnych uračystaściaŭ i ŭznaharodžańnia ordenam Francyska Skaryny zajezdžych hastraloraŭ, jakija nikoli pra Skarynu i nie čuli.

U 2016-m spaŭniajecca čverć stahodździa našaj niezaležnaści. Kali jana naradžałasia, ja napisaŭ ese «Niezaležnaść — heta…», dzie adlustravalisia našy tahačasnyja mary pra suvierennuju Biełaruś. Niejkija ź ich ździejśnilisia. Dziakujučy niezaležnaści, biełaruskija chłopcy bolš nie hinuć za čužyja intaresy dzie-niebudź u Siryi abo na Kaŭkazie.

Ale majo ese pra niezaležnaść za 25 hadoŭ tak i nie straciła aktualnaści…

A ciapier dazvolcie raskazać vam adnu kaladnuju historyju. Niejak na pačatku tych samych 90-ch ja pajechaŭ da svajakoŭ u viosku. Paśla viečarovaha aŭtobusa zastavałasia pierajści pa lodzie Dniapro, ale razhulałasia takaja zavieja, što nie było ničoha vidać i za dva kroki. I tut ubačyŭ ja napieradzie ŭtorknutuju ŭ śnieh jalinku. Dajšoŭ da jaje i ŭhledzieŭ druhuju, potym treciuju… Tak ad jalinki da jalinki i pierabraŭsia na toj bok. Nahaściavaŭšysia ŭ babulinaj chacie, viartaŭsia dadomu ŭ jasny soniečny dzień. Ubačyŭ zdalok znajomyja jalinki, stupiŭ na lod i adčuŭ, jak na hałavie zavarušylisia vałasy. Jalinki paznačali zusim nie ściežku, a — niezamierzłyja pałonki. Tolki dziva ŭratavała mianie ŭ toj zaviejny viečar.

Dyk voś, časta ŭjaŭlajecca, što naša kraina ŭžo šmat hadoŭ ruchajecca mienavita tak — ad pałonki da pałonki. Biełaruś ryzykuje pravalicca ŭ impierski biazdonny vir, ź jakoha ŭžo nie budzie viartańnia, i tolki niejkaje dziva baronić nas.

Davajcie ž u novym hodzie spadziavacca nie na dziva, a na samich siabie! Davajcie macavać padmurak i ścieny našaha biełaruskaha domu! Zadumajciesia, što zmožacie zrabić dla hetaha vy sami.

Miru i niezaležnaści vam, darahija siabry!

I — jak kazała maja niezabyŭnaja babula — daj Boža, kab usio było hoža!

Z Novym hodam!

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0