«Janota ja kupiła, ciapier na jaho nie chapaje času». U internecie pradajuć dzikich žyvioł. Ci heta lehalna?
Uładalnica centra dapamohi dzikim žyviołam «Siryn» Iryna Trajanoŭskaja źviarnuła ŭvahu, što na biełaruskich anłajn-barachołkach siarod techniki i vopratki možna znajści abjavy ab prodažy dzikich žyvioł.
«Kolki kožny hod dzikich žyvioł pradajecca na «Kufary» i raźjazdžajecca pa kvaterach i pryvatnych rukach. I kolki ich potym akazvajecca ŭ lepšym vypadku ŭ zaaparkach, a ŭ horšym — prosta na vulicy», — zaŭvažaje Iryna.
«Naša Niva» źviazałasia z haspadarami dzikich lis, janotaŭ i vaŭkoŭ, kab daviedacca, nakolki lehalna jany ŭtrymlivajuć svaich «hadavancaŭ» i adkul naohuł u ich hetyja žyvioły.
Tielefanujem Śviatłanie z Bresta, jana pradaje janota za 600 rubloŭ.
«Hetaha janota ja kupiła, ciapier na jaho nie chapaje času. Bolš adkazvać vam nie budu, da pabačeńnia».
Nastupny — Siarhiej ź Minsku. Jon pradaje dzikuju lisu za 650 rubloŭ:
— Pradaju, tamu što ŭ nas fierma, i naša lisa pryciahnuła hetaje lisiania. My b mahli jaho ci pakinuć hinuć, ci zabrać da siabie. Ale sprava ŭ tym, što jon jakraz źbieh try dni tamu — treba abjavu prybirać.
— A žyvioła była zarehistravanaja ŭ Minpryrody, ci jość damova kupli-prodažu?
— Ničoha takoha niama, nidzie žyviołu nie rehistravaŭ.
Siarhiej z Łahojska pradaje na «Kufary» vaŭčaniat i kaža, što maje na heta prava. Košt adnaho vaŭka ŭ mužčyny — 100 dalaraŭ, z 10 rubloŭ pačynajecca torh:
«U mianie jość dazvoł na ŭtrymańnie i raźviadzieńnie vaŭkoŭ. Bolš ja vam ničoha nie skažu».
Alesia z Babrujska pradaje janota-pałaskuna za 500 rubloŭ:
«Heta žyvioły, jakija trymajucca ŭ zaaparku, u nas ich 4 štuki źjaviłasia — dla nas takaja kolkaść zanadta vialikaja. Usie dakumienty na ich jość, jak i dazvoły na žyviołu. Damova kupli-prodažu budzie. Kali prymajem žyviołu, jaje ahladaje vieterynar: na paškodžańni, šałudy, błochi».
«Minpryrody słaba pravodzić manitorynh i kantrol dadzienaha «biznesu»
Dyrektarka centra pa achovie žyvioł «Animaleks» Nastaśsia Žaŭryd kaža, što na dzikich žyvioł dakładna pavinna być rehistracyja ad Minpryrody.
«Hetaja rehistracyja zabiaśpiečvaje ŭlik takich žyvioł i kantrol nad umovami ich ŭtrymańnia. Biez vykanańnia ŭmovaŭ Minpryrody nie vydaje paśviedčańnie ab rehistracyi.
Ale ŭsia prablema ŭ tym, što Minpryrody słaba pravodzić manitorynh i kantrol hetaha «biznesu». «Pradprymalniki» nie saromiejucca ŭ adkrytuju publikavać padobnyja abjavy ab prodažy.
Kali ž taki prodaž ažyćciaŭlajecca sistemna, to-bok kali čałaviek pradavaŭ žyviołu dva i bolš razoŭ, to heta ŭžo pradprymalnickaja dziejnaść, jakaja praduhledžvaje rehistracyju ŭ jakaści indyvidualnaha pradprymalnika.
Dla prodažu dzikich žyvioł patrebnaja damova kupli-prodažu, a taksama paśviedčańnie ab rehistracyi žyvioły ad Minpryrody, dzie ŭkazvajucca padstavy nabyćcia (hruba kažučy, adkul uziałasia žyvioła pieršapačatkova). Prosta padabrać žyviołu i potym jaje pradać — heta brakańjerstva.
U asnoŭnym u nas takich žyvioł zavoziać nielehalna z Rasii. Zavozić dzikich žyvioł biez adpaviednych dakumientaŭ u Biełaruś zabaroniena».
A što na heta kažuć u Minpryrody?
«Kali žyvioła znachodzicca ŭ vašym rasparadžeńni, to nichto nie zabaraniaje vam pradavać abo abmieńvać jaho, — tłumačyć «Našaj Nivie» kansultant adździeła bijałahičnaj raznastajnaści Taćciana Žalaznova. — Ale pavodle zakona «Ab žyviolnym śviecie» dzikich žyviołaŭ, jakija ŭklučany ŭ Čyrvonuju knihu Biełarusi ci traplajuć pad dziejańnie Kanviencyi CITES, albo dzikich žyviołaŭ, dla kanfiskacyi z pryrody jakich patrabujecca atrymlivać dazvoł, treba abaviazkova rehistravać u Minpryrody.
Dla rehistracyi nieabchodna prynieści zajavu i dakumienty, jakija paćviardžajuć zakonnaść vałodańnia žyviołaj. Kali čałaviek nabyvaje žyviołu na terytoryi Biełarusi, jon pavinien patrabavać z pradaŭca kopiju paśviedčańnia ab rehistracyi žyvioły. Tolki paśla rehistracyi jon maje prava ździajśniać z žyviołami niejkija dziejańni.
Uhody ź niezarehistravanymi žyviołami zabaraniajucca i źjaŭlajucca niesapraŭdnymi. Da adkaznaści pryciahnuć jak pradaŭca, tak i pakupnika. Adkaznaść — štraf da 10 bazavych vieličyń dla fizičnaj asoby i da 100 bazavych vieličyń dla jurydyčnaj.
Kali dzikuju žyviołu nabyvajuć za miažoj, i jana traplaje pad dziejańnie Kanviencyi CITES, to dadatkova treba pradjavić siertyfikat ab pieramiaščeńni praź dziaržaŭnuju miažu. Kali takoha dakumienta niama, žyviołu mohuć kanfiskavać.
Kali da nas prychodziać za rehistracyjaj dzikaj žyvioły, my praviarajem umovy jaje ŭtrymańnia — nieabchodnaja płošča, tempieratura, vilhotnaść, aśvietlenaść».
— Ci adsočvaje Ministerstva nielehalny prodaž dzikich žyvioł?
— My vydatna razumiejem hetuju prablemu. Prablema baraćby ź internet-handlem dzikimi žyviołami isnuje va ŭsim śviecie. My pracujem nad hetym pytańniem sumiesna z MUS. Ale pramanitoryć usie handlovyja placoŭki i daviedacca, dzie handal lehalny, a dzie nie, dosyć składana. U sistemie našaha Minpryrody, moža, try čałavieki hetym zajmajecca.
Asnoŭnaja adkaznaść usio ž lažyć na tym, chto kuplaje dzikuju žyviołu. Popyt naradžaje prapanovu. Pakupnik pavinien pravieryć lehalnaść zavozu na terytoryju Biełarusi dzikaj žyvioły i toje, jak jana trapiła da čałavieka ź dzikaj pryrody. Hałoŭny dakumient dla hetaha — paśviedčańnie ab rehistracyi.
Śpiavak Dźmitryj Kałdun pakazaŭ svaju minskuju kvateru niedaloka ad Drazdoŭ ŠMAT FOTA16
Kamientary