Hramadstva22

«Mnie ŭžo 68 hadoŭ, nie mahu zvyčkam zdradžvać». Paleski chutaranin raskazaŭ, jak ciapier viadzie svaju haspadarku

Kaniec leta — pačatak vosieni ŭ viaskoŭcaŭ u aharodzie i ŭ poli — haračaja para. Zrešty, pracy ŭ vioscy dastatkova kruhły hod. Viaskoviec-chutaranin z Łuninieckaha rajona (imia na jaho prośbu nie paznačajecca) raskazaŭ vydańniu «Miedyja-Paleśsie», jak jamu ciapier žyviecca dy pracujecca.

Mužčyna maje bolš za paŭtara hiektara ziamli. Častka, jakaja nie pryznačanaja dla absłuhoŭvańnia prysiadzibnaha ŭčastka, uziataja ŭ arendu. Bałazie apłata, na dumku čałavieka, «božaja».

«Raniej, kali karovu trymaŭ, tracinu ŭčastka pad travu advodziŭ, dla vypasu i siena, a ciapier amal stolki ž zaniata bujakami. Na ich pryjšłosia spačatku značna patracicca, u daŭhi ŭleźci. Dy i ciapier vydatki niemałyja dla absłuhoŭvańnia kustoŭ. Ale jahady ŭžo dachod dajuć. Z abaviazkami raźličvajusia», — raspaviadaje viaskoviec.

60 sotak jon zasiejaŭ pšanicaj i aŭsom.

«Kłopatu šmat, jak i vydatkaŭ, na ŭzvorvańnie dy žnivo, a sieju ŭručnuju».

Jašče jon vyroščvaje truskałki, maliny, usie vidy harodniny. Imi zbolšaha žonka zapraŭlaje.

Sad — pad 60 dreŭ i kustoŭ: jabłyni, hrušy, ślivy bujnyja, čarnapłodnaja rabina…

Z žyŭnaści zastalisia tolki ptuški — kury dy kački. Kala sotni hałoŭ razam z maładniačkom. Kormu patrabujecca šmat. Kali kuplać, to i niavyhadna trymać.

Kury niasucca i štodzień dajuć 30, a to i 50 jajek, ale i tut treba znajści rynki zbytu.

«Dačka, a ciapier i ŭnučka šukajuć pakupnikoŭ u internecie, ja ŭ hetym nie raźbirajusia. Najbolšaja cana — 3 rubli za dziasiatak. Ja, praŭda, źnižku ŭ asobnych vypadkach rablu da 2,5 rubla dla tych, chto zdalok jedzie. Mnie kožny pakupnik darahi».

Dapamahajuć baćkam dačka i syn, darosłyja ŭnuki. Dačka pole hradki, kansiervuje harodninu. A sušyć, solić, kvasić i marozić žonka. Syn ź ciažkimi rabotami dapamahaje, sam by nie zdužaŭ.

Praca na chutary ad ciamna da ciamna.

«Tyja ž bujaki patrabujuć vielizarnych vydatkaŭ i prosiać pastajannaj uvahi. Sadžancy, torf, ščepki dy piłavińnie — usio kaštuje hrošaj. A pracy kolki! Idzi dy padsyp łapataj z pryčepčyka motabłoka paŭtary tysiačy kustoŭ. Plus kropielny paliŭ, abrezka.

Zatym jahady treba vybrać, pradać. Taksama namahańni i vydatki niemałyja. Płacić ludziam, heta čałaviek ź piać, za zbor treba pa 5 rubloŭ za hadzinu pracy. Pracavali jany pa 4-5 hadzin na dzień, plus svajaki dapamahali ŭ pieryjad masavaha paśpiavańnia, jaki doŭžyŭsia ad pieršych dzion žniŭnia da siaredziny miesiaca. I ŭsio ž sabie zastałosia niamała».

Samaje cikavaje, što hety haspadar nie karystajecca nijakimi chimikatami. Heta ŭ jaho pryncyp taki. Znachodzić srodki apracoŭki ad chvarob z navakolnaha asiarodździa. Abo vykarystoŭvaje dla harodniny jod, pierakis vadarodu, małočnuju syrovatku i advary traŭ.

Sa škodnikami horš. Ad miadźviedki ratunku nie znajšoŭ, choć i pierasprabavaŭ usie sposaby, jakija «hulajuć» pa internecie. Vyrašyŭ kratoŭ nie prahaniać, jany, akazvajecca, siłkujucca hetymi škodnymi padziemnymi kazurkami. Murašy taksama dapiakajuć, tlu razvodziać, asabliva na nizkarosłaj bujnapłodnaj ślivie i kalinie…

Hety čałaviek apantany, tamu nie adstupicca, pakul nie znojdzie srodak na parazitaŭ.

Da zimy haspadar razam z žonkaj rychtujecca hruntoŭna. Vareńniaŭ, saleńniaŭ, zakatak poŭny sklep. Jašče i ź minułych hadoŭ zastalisia. Sadavinu i jahady sušyć na liście blachi, pad jakim raźmiaščaje vohnišča z droŭ.

Suchafrukty ŭ siamji źmiaščajuć u pałatnianyja miaški, jakija zachoŭvajuć na piečy i vakoł jaje padviešvajuć. I ŭ trochlitrovyja słoiki zakatvajuć. Tak suchafrukty zachoŭvajucca choć i dziesiać hadoŭ ci bolš.

To kali ŭsiaho svajho dastatkova, navat u ciapierašnim nie zusim uradžajnym hodzie, to mo i ŭ kramu chadzić nie treba?

«Da nas aŭtałaŭka pryjazdžaje, niedaloka ad majoj siadziby spyniajecca. Chleb kuplaju, krupy, cukar… A ŭsio astatniaje sapraŭdy svajo. Pryvyk da ŭsiaho naturalnaha. Mnie ŭžo 68 hadoŭ, nie mahu zvyčkam zdradžvać…»

Čytajcie taksama:

«Adsiul ja ŭžo dakładna nikudy nie pajedu». U Voranaŭskim rajonie čałaviek adradziŭ viosku prodkaŭ i razvodzić stronhu pa asablivaj sistemie 

«Praktyčna ŭ kožnaj chacie pakinuŭ štości paśla siabie». 36 kiłamietraŭ pa miaścinach Jazepa Drazdoviča

«Doŭha ŭ horadzie ŭžo nie mahu — nie viedaju, što tam rabić». Jak siamja dobra i pryjemna žyvie ŭ rajskim miescy ŭ hłuchmieni

Kamientary2

  • Chojniki-Briest-Varšava-Taborova-Poznań
    11.08.2023
    vot na takich ludziach i dieržitsia poka ziemla biełarusskaja.... Bravo !
  • vik
    12.08.2023
    Chojniki-Briest-Varšava-Taborova-Poznań, Aha, na takich. Na vopros za koho budietie hołosovať oni vsiehda otviečali: Pajdu siejać.

Ciapier čytajuć

«Ty začapiła maju radzimu — i heta podła». Repierka ź Biełarusi zapisała adkaz Instasamcy. Moładź ciapier masava zdymaje pad jaho tyktoki2

«Ty začapiła maju radzimu — i heta podła». Repierka ź Biełarusi zapisała adkaz Instasamcy. Moładź ciapier masava zdymaje pad jaho tyktoki

Usie naviny →
Usie naviny

Apierataraŭ dronaŭ buduć uzmacniać bajavym ekzaškiletam

Rasija i Ukraina zaviaršyli pieramovy ŭ Stambule. Jany išli kala 40 chvilin2

Suśvietnaja zorka Džejsan Deruła zajechaŭ u Biełaruś. Premjer Turčyn vadziŭ jaho pa Domie ŭrada16

Ministr zamiežnych spraŭ Litvy zastupiŭsia za Ofis Cichanoŭskaj14

Staś Karpaŭ raskazaŭ pra ŭłasnuju traŭmu, źviazanuju z dykam54

«My dumali, što heta nienadoŭha». Što biełarusam treba vynieści z taktoŭnych namiokaŭ litoŭcaŭ pra movu61

U Minsku źjaviłasia aleja aŭtarskich łavak, stvoranaja pa eskizach školnikaŭ ŠMAT FOTAŬ7

«U nas tatalnaje padzieńnie». Pradstaŭnica dyrektarata Bysol prakamientavała skandał sa Stryžakom36

Litoŭskaje telebačańnie padkreśliła, što ni Cichanoŭskaja, ni jaje pres-sakratarka dahetul nie vałodajuć litoŭskaj movaj89

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

«Ty začapiła maju radzimu — i heta podła». Repierka ź Biełarusi zapisała adkaz Instasamcy. Moładź ciapier masava zdymaje pad jaho tyktoki2

«Ty začapiła maju radzimu — i heta podła». Repierka ź Biełarusi zapisała adkaz Instasamcy. Moładź ciapier masava zdymaje pad jaho tyktoki

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić