Vykup Statuta: zastava ŭniesiena! + foty: biełarusy ŭ Maskvie z tym asobnikam
Srodki daŭ pryvatny pradprymalnik z Mahilova.
Dobryja viestki z horada nad Dniaprom: zastava za Statut uniesiena. Ciapier u biełarusaŭ jość dva miesiacy, kab vykupić nacyjanalnuju relikviju. Kali heta zdarycca, heta budzie pieršy aryhinał Statuta na starabiełaruskaj movie ŭ zborach našaj krainy.
Kab unieści zastavu — čatyry z pałovaj tysiačy dalaraŭ — inicyjatary zadumy naviedali antykvarnuju kramu ŭ Maskvie, dzie Statut vystaŭleny na prodaž.
U stalicu Rasii jeździli dyrektar mahiloŭskaha muzieja Alaksiej Baciukoŭ, kalekcyjanier Andrej Radkoŭ, jaki adšukaŭ infarmacyju ab aŭkcyjonie sa Statutam i śpiecyjalist z Nacyjanalnaha histaryčnaha archiva Źmicier Jackievič. Apošni ahledzieŭ relikviju i paćvierdziŭ: heta sapraŭdy aryhinał XVI stahodździa.
«Na siońnia na rachunku sabrałasia 54 miljony rubloŭ, — raskazvaje dyrektar mahiloŭskaha histaryčnaha muzieja. — A 4,5 tysiačy dalaraŭ na zastavu padaryŭ pryvatny pradprymalnik z Mahilova, jaki nie choča, kab jahonaje imia nazyvali».
Zaraz nadyšoŭ samy ciažki etap: jak naźbirać asnoŭnuju častku sumy. Alaksiej Baciukoŭ raźličvaje, što padklučacca banki ci bahatyja pradpryjemstvy.
Nahadajem, što Muziej historyi Mahilova abviaściŭ dabračynnuju akcyju pa zbory srodkaŭ dla vykupu Statuta Vialikaha kniastva Litoŭskaha 1588 hoda, aryhinalnaha vydańnia. Heta važnaja histaryčnaja relikvija — toj vyvierany zakon uzhadavaŭ u biełarusach vyklučnuju zakonapasłuchmianaść, što pieratvaryłasia ŭ nacyjanalnuju rysu.
Statut byŭ vystaŭleny na prodaž na elektronnym aŭkcyjonie ŭładalnikam antykvarnaj kramy ŭ Maskvie. Dadzieny asobnik acenieny na $45 tys.Pry hetym častku hrošaj (10%), pavodle papiaredniaj damoŭlenaści z pradaŭcom, nieabchodna sabrać ciaham dvuch tydniaŭ u jakaści zastavy. Reštu sumy tre budzie pieraličyć ciaham troch miesiacaŭ.
Va ŭsim śviecie naličvajecca kala 60 asobnikaŭ usich troch vydańniaŭ Statuta, ź ich 29 adnosiacca da vydańnia 1594–1595 hadoŭ. Znachodžańnie hetych asobnikaŭ: Vialikabrytanija (1), Litva (6), Polšča (6), Rasija (11), Ukraina (5), a ŭ Biełarusi niama nivodnaha. Jak pryvatnymi asobami, tak i dziaržaŭnymi instytutami krainy ŭžo rabilisia sproby vykupić asobniki Statuta, adnak biespaśpiachova. .
Statut VKŁ — najvyšejšaje dasiahnieńnie starabiełaruskaj pravavoj dumki, asnova ŭsioj jurydyčnaj sistemy VKŁ.Pa sutnaści, heta była siaredniaviečnaja Kanstytucyja, jakaja dziejničała na ŭsich ziemlach sučasnaj Biełarusi i była adnoj z samych prahresiŭnych u Jeŭropie. Statut paŭpłyvaŭ na stanaŭleńnie nacyjanalnaj pravavoj dumki, a taksama na jurydyčnyja tradycyi susiednich krain — Rasii, Polščy, Estonii, Łatvii i inš. Mahčyma, mienavita dziakujučy jamu biełarusy adroźnivajucca vialikaj pavahaj da prava.
Statut 1588 hoda raspracavany padkancleram VKŁ i starastam mahiloŭskim Lvom Sapieham i byŭ vydadzieny za jaho asabistyja srodki ŭ drukarni, zasnavanaj u Vilni Piatrom Mścisłaŭcam na hrošy mahiloŭskich kupcoŭ Mamoničaŭ.U ciapierašni čas viadoma pra try vydańni Statuta — 1588, 1592–1593 i
* * *
Pieraličyć hrošy na hetuju dobruju spravu možna na rachunak muzieja
UK «Muziej historyi Mahilova» 212030 Mahiloŭ, vuł.Leninskaja, 1A
rachunak:
UNP 790203960
Filija 700 MAU AAT «ASB Biełarusbank» MFO 153801536
r/r 3642014673147
Mahiloŭ, vuł. Pieršamajskaja, 71
Meta płaciaža: Na raźvićcio muziejnaj spravy i achovu historyka-kulturnaj spadčyny (dla kupli Statuta VKŁ)
! Buchhałteryja muzieja prosić dakładna i całkam paznačać metu płaciaža.
Kamientary