Грамадства55

Навошта патрэбныя гуманітарыі

Пра перспектывы гуманітарнай адукацыі разважае гісторык Ірына Раманава.

— Ёсць адчуванне, што гуманітарныя веды ў Беларусі цэняцца мала і прынагодна. Нашто вучыцца на гуманітарыя? Што гэта можа даць для кар’еры і асабістага развіцця?

— Гуманітарныя веды цэняцца мала не толькі ў Беларусі. Але менавіта за імі будучыня.

Вядомы філосаф Ханс Ульрых Гумбрэхт расказаў, што ў іх універсітэце, які знаходзіцца ў Сіліконавай даліне і мае найлепшы дэпартамент камп’ютарных навук у свеце, ствараюцца праграмы з падвойным major: з аднаго боку інфарматыка, а з другога — альбо філасофія, альбо літаратура.

І колькасць студэнтаў, што выбіраюць такую праграму, імкліва павялічваецца: яны хочуць вывучаць камп’ютар (пісаць код ці нешта вынаходзіць — яны вельмі прадуктыўныя ў навукова-тэхналагічным плане і зарабляюць вялікія грошы) і, у той жа час, у іх ёсць цікавасць да асаблівага роду мыслення, да складаных паняццяў, якія выводзяць іх да зусім новага экзістэнцыйнага досведу.

Філосаф Гаятры Чакраворці Співак трапна сказала, што гуманітарныя навукі — гэта сістэма аховы здароўя культуры, а гуманітарыі — персанальныя трэнеры ў спартзале розуму.

— Як гуманітарыю ісці ў нагу з часам і якім мусіць быць гуманітарый у сучасным свеце?

— Гуманітарый у сучасным свеце — гэта чалавек, які да ўсяго іншага валодае сучаснымі тэхналогіямі. Чалавек, здольны стварыць свой праект, а тым самым і працоўнае месца.

Вышэйшая адукацыя (а тым больш універсітэцкая) не павінны абмяжоўвацца трансляцыяй прафесійных ведаў. Універсітэт павінен вучыць крытычна і творча пераасэнсоўваць інфармацыю, улічваць гістарычны і сацыяльны кантэкст падзеі, а таксама даваць міждысцыплінарныя навыкі. Гэта тое, што запатрабавана на сучасным глабальным рынку.

На сёняшні дзень запатрабаванасць спецыялістаў-гуманітарыяў, якія здольныя працаваць у інфармацыйным асяроддзі, устойліва расце. І менавіта такі кірунак— «digital humanities», які развіваецца на сутыку гуманітарных навук і інфармацыйных тэхналогій — з’явіцца ў магістарскай праграме «Гістарычная і культурная спадчына» Еўрапейскага гуманітарнага ўніверсітэта.

Гэта новая сфера ў акадэмічным асяродку ў свеце і абсалютна новая для Беларусі.

Студэнты атрымаюць досвед стварэння кантэнту мабільных дадаткаў, віртуальных выстаў, віртуальнай рэканструкцыі аб’ектаў культурнай спадчыны, веды па алічбоўцы баз дадзеных музеяў, бібліятэк, архіваў…

— Ці не можа стаць так, што лічбавая спадчына падменіць сабой сапраўдную? І замест зберажэння рэальнага, якое абсыпаецца і знікае, мы будзем гуляцца з замкамі ў віртуальнай прасторы?

— Не. Прымяненне сучасных тэхналогій не азначае, што мы створым нейкі мульцік ці 3D-мадэль і паспрабуем падмяніць гэтым рэальныя аб’екты спадчыны. Проста аўдыторыя, якая карыстаецца лічбавай спадчынай, расце, таму растуць і патрабаванні да стварэння прадукта, яго якасці.

Пры стварэнні лічбавай версіі мы павінны разумець, што гэта не нейкі сурагат, але спосаб пашырыць наш кантакт з рэальнай спадчынай, з рэальным мінулым пры дапамозе лічбавых тэхналогій.

Бо лічбавыя тэхналогіі, з аднаго боку, узнікаюць у адказ на запатрабаванні грамадства, а з іншага боку — яны самі мяняюць грамадства. Культурная спадчына не існуе сама па сабе, яна існуе праз грамадства і дзеля грамадства. І калі мы працуем для гэтага грамадства, мы павінны быць сучаснымі і цікавымі для яго.

У Віленскім універсітэце на ўсіх праграмах, звязаных са спадчынай, выкладаюцца курсы па Digital Heritage, маюцца лабараторыі. З гэтага году вядомы літоўскі прафесар і спецыяліст-практык Рымвідас Лаўжыкас будзе чытаць на нашай праграме курс па Digital Heritage. Але сам ён падкрэслівае, што валоданне новымі тэхналогіямі не пазбаўляе нас ад неабходнасці быць спецыялістамі найперш у галіне спадчыны.

— Чым вывучэнне гістарычнай спадчыны можа быць цікавым для беларускіх школьнікаў, студэнтаў?

— Сапраўды, абітурыентам падаецца, што больш перспектыўным і цікавым накірункам з’яўляецца, напрыклад, турызм, а не спадчына. Але турызм — гэта пра тое, як дабрацца, як пажыць-паесці. У той час, як спадчына — якраз тое, дзеля чаго людзі і едуць некуды. Кіраваць спадчынай, прасоўваць нашую спадчыну, рабіць яе максімальна прывабнай і цікавай, рабіць яе галоўным турыстычным рэсурсам — тое, чаму мы вучым на праграме «Культурная спадчына і турызм».

Праграма выпускае спецыялістаў, якія валодаюць ведамі ў галіне спадчыны і здольныя прымяніць гэтыя веды на практыцы, у тым ліку ў сферы турызму. Нашы курсы — найперш натуральна, па ахове і інтэрпрэтацыі спадчыны, але таксама ёсць прадметы, звязаныя з развіццём навыкаў крэатыўнасці: прасоўванне культурнай спадчыны, выкарыстанне яе ў камерцыйнай сферы праз турызм. Сёння спецыялісту неабходна валодаць навыкамі манетызацыі спадчыны. Толькі з інвестыцыямі праект па ахове і інтэрпрэтацыі спадчыны будзе даўгавечны, трывалы і прынясе плён.

 

* * *

Абітурыенту, які хоча вывучаць гістарычную спадчыну і турызм у Еўрапейскім гуманітарным універсітэце, неабходна:

  1. Зарэгістравацца і запоўніць анкету (да якой прыкласці копіі дакументаў пра сярэднюю ці вышэйшую адукацыю);
  2. Для абітурыентаў завочнага бакалаўрыяту — прайсці сумоўе, для абітурыентаў магістратуры — падрыхтаваць даследчы праект па цікавай Вам тэме, напісаць анлайн-тэст па англійскай мове і прайсці сумоўе.

Дакументы ў завочны бакалаўрыят і магістратуру ЕГУ прымаюцца да 5 ліпеня.

Сёлета ўпершыню вылучаныя бясплатныя месцы не толькі ў магістратуры, але і на завочным (дыстанцыйным) аддзяленні бакалаўрыяту.

Бясплатныя месцы і зніжкі на навучанне будуць размеркаваныя ў залежнасці ад вынікаў іспытаў і сярэдняга бала атэстата / дыплома. Бясплатныя месцы і зніжкі залежаць ад паспяховасці студэнта і пераразмяркоўваюцца штосеместр. Таксама студэнты ЕГУ могуць падаваць заяўкі і атрымліваць стыпендыі ад універсітэта і яго партнёраў.

Ірына Раманава

гісторык, кандыдат гістарычных навук, прафесар Еўрапейскага гуманітарнага ўніверсітэта. Займаецца гісторыяй Беларусі ХХ ст., спецыялізуецца на ўзаемаадносінах грамадства і савецкай улады, а таксама гісторыі штодзённасці, вуснай гісторыі. Жыве ў Мінску.

Каментары5

Цяпер чытаюць

«Напісалі, як я хачу вярнуцца ў святую Расію». Прапаганда перакруціла жарт беларускі і прыдумала фэйк пра загніваючую Амерыку1

«Напісалі, як я хачу вярнуцца ў святую Расію». Прапаганда перакруціла жарт беларускі і прыдумала фэйк пра загніваючую Амерыку

Усе навіны →
Усе навіны

Марадона падчас свайго візіту ў Беларусь не захацеў сустракацца з Румасам1

Лукашэнка пракаментаваў збіццё сабакі ў Гродне і расказаў пра сваё трапяткое стаўленне да жывёл10

Дроны УСУ ўдарылі па двух расійскіх аб’ектах ВПК

Уладальніца беларускага брэнду жаночага адзення Moshe здзівілася шалёным цэнам канкурэнтаў11

Ізраіль наносіць новы ўдар па Іране3

«Прапанаваў грошы». Беларуска распавяла, як КДБ спрабаваў яе вербаваць1

Іранскія ракеты забілі 5 чалавек у Ізраілі, больш за 80 параненыя. Цэлі былі выпадковыя2

«У наш час у Хрыста была б жоўтая бірка». Былы палітвязень Аляксандр Тарасенка распавёў пра свой досвед за кратамі2

«Уратавалі заторы». Студэнтка спазнілася на фатальны рэйс Air India усяго на 10 хвілін, і яе не пусцілі на борт3

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Напісалі, як я хачу вярнуцца ў святую Расію». Прапаганда перакруціла жарт беларускі і прыдумала фэйк пра загніваючую Амерыку1

«Напісалі, як я хачу вярнуцца ў святую Расію». Прапаганда перакруціла жарт беларускі і прыдумала фэйк пра загніваючую Амерыку

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць