Усяго патроху

Велікодны тыдзень

Працягваецца вялiкае свята. Увесь тыдзень у нашых продкаў велiкодны стол заставаўся поўным, накрытым, гаспадары частавалi ўсiх, хто прыходзiў у хату.
Асаблiвай павагай карысталiся хворыя, немачныя i бяздольныя.

Кожную ранiцу велiкоднага тыдня трэба было есцi толькi свянцонае, «пасля снедання цi абеду свянцонай ежы нельга каштаваць — грэх».

Асаблiва забаранялася любая фiзiчная работа на гэтым тыднi: нельга было ткаць, вязаць, кранаць зямлю, працаваць з гноем i г.д.

Каб не пакутаваць у спякотнае надвор’е, на гэтым тыднi нельга пiць шмат вады.

Паводле меркаванняў старых людзей, агарод цi пасевы, якiя капалi цi засявалi ў велiкодны тыдзень, нiколi не бываюць «добрымi», таму лепш нiчога i не рабiць у гэты час.

Серада на велiкодным тыднi названа Сухой, цi Градавой серадой: «няможна парушаць зямлю ў сераду пасля Вялiкадня i пасля Сёмухi, бо град збожжа выб’е». Такiя серады называюць «градовымi».

З гэтага часу ў вёсках пачынаюцца першыя веснавыя карагоды i гульнi, якiя заканчваюцца на Фамiн тыдзень, а затым наступае так званая «красная горка» — час вяселляў i першага веснавога гуляння на адкрытым паветры.

У гэты дзень не працавалi. Абыходзiлi пасевы з грамнiчнай свечкай. Лiчылася, што такiя дзеяннi будуць ахоўваць палi i агароды ашчадных гаспадароў ад граду ў летнi час.

Таксама лiчылася, што ў таго, «хто будзе пасцiцца ў сераду Святога тыдня, палi град не панiшчыць».

У сераду катэгарычна забаранялася кранаць зерне, падрыхтаванае для веснавога севу.

Чацвер на Велiкодным тыднi, першы пасля Вялiкадня, атрымаў назву Наўскага Вялiкадня, Вялiкадня мёртвых, Наўскай Пасхi, Наўскага чацвярга, Наўскага скрысення, Бабскага Вялiкадня.

Менавiта ў гэты дзень у некаторых рэгiёнах Беларусi ўшаноўвалi памерлых продкаў. Рыхтавалi рытуальную ежу, фарбавалi яйкi i iшлi на могiлкi, каб прыбрацца там, навесцi парадак. Каля ўваходу на могiлкi абавязкова казалi велiкоднае прывiтанне: «Хрыстос уваскрос!», затым на магiле сваякоў малiлiся, пакiдалi яйкi i iншыя пачастункi, раздавалi мiласцiну жабракам.

У некаторых раёнах у гэты дзень варылi столькi белых яек, колькi ў сям’i памерла дзяцей. З’есцi яйкi трэба было на адкрытым месцы, «пакачаўшы па траве», каб дзецi з нябёсаў бачылi i бласлаўлялi сям’ю, якая не забыла iх.

Аксана Катовіч, Янка Крук, Звязда

Каментары

Цяпер чытаюць

Радыёвядучы расказаў пра ўнутраную кухню АНТ — і пра тое, як ператварыўся ў палітвязня1

Радыёвядучы расказаў пра ўнутраную кухню АНТ — і пра тое, як ператварыўся ў палітвязня

Усе навіны →
Усе навіны

Памерла 37-гадовая актрыса Кацярына Арлова

У Турцыі збіраюцца забараніць шведскія сталы ў гатэлях і рэстаранах. Мільёны тон ежы выкідаюцца10

Стала вядома, што за 200 тысяч еўра прапаноўвалі Сяргею Ціханоўскаму «беларускія бізнэсмены»31

«Мы планавалі да 9 мая гэта зрабіць, але кіроўцы пайшлі на Вялікдзень у запой». Кіраўнік СБУ расказаў падрабязнасці пра аперацыю «Павуцінне»4

Кэралайн Лівіт: Магчыма, у будучыні плануецца паездка Трампа ў Расію10

«Не звязана з вайсковымі вучэннямі». Мінтранс Літвы пракаментаваў скасаванне рэйсаў з Беларусі6

Зяленскі паведаміў пра «добрыя навіны» і расказаў, што адбылося каля Дабраполля2

«Змеі паслядоўна ўціраюцца ў давер». Азаронак не пакінуў каменя на камні ад знакавых прарасійскіх актывістаў16

«Не выпускае Літва». Чаму перавозчыкі масава адмянілі аўтобусы паміж Мінскам і Вільняй?5

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Радыёвядучы расказаў пра ўнутраную кухню АНТ — і пра тое, як ператварыўся ў палітвязня1

Радыёвядучы расказаў пра ўнутраную кухню АНТ — і пра тое, як ператварыўся ў палітвязня

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць