Прыгожа, але вельмі дорага. Беларуска год пражыла ў Харватыі па візе лічбавага качэўніка

Усё пачалося з мары. А дакладней — з падарожжа. У 2014 годзе я паехала ў аўтобусны тур у Чарнагорыю. Па дарозе мы праязджалі праз некалькі краін, і сярод іх была Харватыя.

Я была ў захапленні ад прыгажосці прыроды. Здавалася, у краіне ёсць усё — мора, горы, лясы, азёры і рэкі. І ўсё вельмі маляўнічае. А фарбы! Якія там колеры незвычайныя! Хто быў у Харватыі, той ведае, якое там бірузовае мора. Такога я не бачыла больш нідзе.

Тады і пасялілася думка з'ездзіць у Харватыю на больш доўгі час, разведаць яе славутасці і атрымаць асалоду ад гэтай прыгажосці. 

Раскажу, як робіцца віза, колькі каштуе жыллё і жыццё, якія гарады лепш выбіраць і чаму, нягледзячы на ўсю любоў да Харватыі, я ўсё ж вярнулася дадому.

2021 год, кавід у разгары. І я пачула пра новы від віз — digital nomad, або віза лічбавага вандроўніка. Харватыя была адной з першых краін у Еўропе, якая ўвяла такую візу. Дзіўна, але ЕПАМ сам пачаў расказваць пра гэтую магчымасць, праводзіць вебінары. Верагодна, у будучыні планаваўся офіс там, вось і прыцягвалі ў краіну супрацоўнікаў.

На той момант я яшчэ працавала ў ЕПАМ кіраўніком лабараторыі па падрыхтоўцы тэсціроўшчыкаў. Праца была аддаленай, але часам у офіс прыязджаць трэба было. 

Я схадзіла на такі вебінар летам 2021 года і загарэлася пераездам. Але мой тагачасны менеджар не ўзгадніў маю рэлакацыю. Потым у мяне памянялася кіраўніцтва, якое ўжо пайшло мне насустрач. 

Я сама збірала дакументы — кампанія ніяк не дапамагала. На той момант у Харватыі былі даволі лайтавыя ўмовы:

• даведка аб несудзімасці з апастылем
• працоўная дамова, дзе прапісана, што праца дыстанцыйная (ЕПАМ якраз выпусціў дадатковае пагадненне, бо мы ўсе перайшлі на аддаленку да таго часу)
• даведка аб заробку на той момант ён павінен быў быць мінімум 2500 еўра. 

Усе дакументы трэба было перакласці на харвацкую мову (я скарысталася паслугамі агенцтва). Харвацкая віза лічбавага вандроўніка — не эміграцыйная, даецца толькі адзін раз. Я атрымала на 12 месяцаў, зараз жа яна выдаецца на 18 месяцаў. Якія зараз умовы для праграмы вы можаце прачытаць на сайце харвацкага МУС. 

Я прыязджала ў Харватыю па шэнгене і атрымала візу вандроўніка ўжо на месцы (чакала некалькі месяцаў). ІП таксама не трэба было адкрываць. 

Кватэра каля мора, але без ацяплення

Мне было вельмі важна жыць на моры (я ж з Беларусі!), каб гэта быў адносна вялікі горад і ўдала размешчаны — недалёка ад іншых краін. Сталіца і самы вялікі горад Заграб не падышоў, бо там няма мора. Спліт — занадта турыстычны і далёкі ад цікавых мне лакацый. У выніку я спынілася на Рыецы — партовы горад, блізка Славенія і Італія, даволі вялікі па харвацкіх мерках, там жыве каля 130 тысяч чалавек. 

Прыехаць, жыць у гатэлі і шукаць кватэру — было лагічна, але я не хацела траціць шмат грошай на часовае жыллё. Таму я яшчэ ў Мінску звязалася з агенцтвамі нерухомасці і папрасіла дапамагчы знайсці мне здымнае жыллё на год. З пяці агенцтваў адказала толькі адно. Я прыехала ў чацвер увечары, у пятніцу паглядзела кватэру, і ўжо ў панядзелак у яе пераехала. 

Мне было важна жыць недалёка ад цэнтра, каб была мэбля і працоўны стол. Ну і хацела ўмясціцца ў 500 еўра. Яшчэ 500 еўра — дэпазіт гаспадару, і 500 еўра ўзяло агенцтва за свае паслугі. 

Адзінае, што не збылося — від на мора, але яно было ў хвіліне хады. Вялікі мінус харвацкага жылля, тут мяне зразумеюць тыя, хто жыве ў паўднёвых краінах — там няма цэнтральнага ацяплення. А ў мяне кватэра была ў старадаўнім доме, сцены нібы і тоўстыя, але зімой холад. А летам — горача. Дарагая электрычнасць, гарачая вада з бойлера на 30 літраў. У ванне нават электрычнай рушнікасушылкі няма. Дакладней, яна ёсць, але зламаная. Ад гэтага яшчэ больш крыўдна. 

Не адчувала сябе мігранткай

Мне вельмі пашанцавала з гаспадаром. Гэта ўжо пажылы чалавек, бізнесмен па жыцці, які прадаў свой бар, купіў некалькі кватэр і здаваў іх пасуткава ў сезон. А мне здаў адну з іх на доўгі тэрмін. Больш за тое мы пасябравалі з ім і яго жонкай, яны запрашалі мяне ў рэстараны, задарылі падарункамі на развітанне. 

І ў цэлым адзначу, што харваты — вельмі добрыя людзі. Заўсёды гатовыя дапамагчы, падказаць. Як паўднёвыя людзі нікуды не спяшаюцца, атрымліваюць асалоду ад жыцця. Я таксама там запаволілася, навучылася піць каву ў кавярні па гадзіны дзве, проста назіраючы за людзьмі і морам. Адзіны мінус — шмат кураць, нават у кафэ. Гэта было ўжо вельмі нязвыкла. 

З мовай таксама праблем не было. Па-першае, 90% насельніцтва там ведаюць англійскую — краіна турыстычная, і яшчэ там паказваюць фільмы з субцітрамі, не ў дубляжы. 

Па-другое, харвацкая — славянская мова. Даволі падобная на беларускую. Харваты вельмі любяць, калі гавораць на іх мове і падтрымліваюць замежнікаў. «Брава» за мае фразы па-харвацку я чула перыядычна. Ну і за год жыцця нахапалася фраз — «Хвала» (дзякуй), «Може каву?» (ці ёсць кава?). Я нават вырашыла павучыць харвацкую ў маладзёжным цэнтры. Акрамя мяне ў групе была дзяўчынка з Тайланда і Палесціны (яны выйшлі замуж за мясцовых). Вядома, мне было нашмат лягчэй, чым ім.

Я адразу ведала, што еду на год, таму не адчувала сябе мігранткай. Не было нават тыповых для мігрантаў стадый адаптацыі. 

Цэны ў Харватыі — усё дорага

Я не люблю задумвацца пра грошы, таму слаба памятаю канкрэтныя цэны. Тым больш тады ў Харватыі хадзілі яшчэ куны, а не еўра. У цэлым, краіна нятанная. Памятаю, што мяне непрыемна здзівіла цана морапрадуктаў. Рыба каштавала даражэй, чым свініна ці курыца. І праезд у транспарце таксама даволі дарагі. Але зарплаты не занадта высокія, я шмат думала, як жывуць мясцовыя. 

Дарэчы, у Рыецы праблема была менавіта з кавярнямі, складана знайсці месца, каб з'есці салат, пра суп увогуле маўчу. 

Затое ў горадзе было некалькі кавярняў. «Какао» — лепшая кавярня з цудоўнымі дэсертамі, такой больш у краіне няма. А рэстараны з мясцовай ежай, морапрадуктамі — гэта заўсёды цэны вышэй сярэдняга.

Мора, замкі, прырода — што наведаць у Харватыі

У Харватыі складана вылучыць адно месца, у гэтай краіне трэба бачыць усё! Але паспрабую. Раю паўвостраў Істрыя і самы вялікі горад там — Пула. Там знаходзіцца трэці па памеры Калізей у свеце. Яшчэ ў Істрыі вельмі мілыя прыбярэжныя гарады: Ровінь, Порэч. На паўднёвым узбярэжжы — Задар, Шыбенік, Трогір, Спліт і выдатны курорт Макарска. Вядома, Дуброўнік — must-visit, але ён знаходзіцца далёка на поўдні краіны. 

Абавязкова наведайце Плітвіцкія азёры, такой прыгажосці вы не ўбачыце нідзе. Гэта проста чараўніцтва. 

Яшчэ мне спадабалася ў Крапінске-Топліц — гэта маленькі гарадок-курорт (не марскі) з гаючай вадой.

Застацца ці з'ехаць?

Ці была ў мяне думка застацца жыць у Харватыі? Вядома, так. Нягледзячы на тое, што віза лічбавага вандроўніка там — не эміграцыйная, я задумвалася папрасіць EPAM аб паўнавартаснай рэлакацыі. Нават абмеркавала гэта са сваім менеджарам.

Але мне сказалі, што падымуць заробак максімум на 15%, а падаткі ў Харватыі — каля 40%. Я бы моцна страціла ў заробку. У дадатак, у Мінску я жыву ў сваёй кватэры, а ў Харватыі мне прыйшлося б здымаць жыллё. Так што я вырашыла вярнуцца назад, у тым ліку, з-за эканамічных прычын. 

ІТ-кампаній у Харватыі няшмат, так што з працай на мясцовым рынку таксама няпроста. 

Але гэты год у Харватыі дазволіў мне запаволіцца, зазямліцца. Я навучылася атрымліваць асалоду ад простых радасцей, напрыклад, проста выпіць кавы. І ўсвядоміла, што магу знаходзіць новых сяброў і размаўляць у новых кампаніях, што я цікавы чалавек, які ўмее сябраваць. 

• 13
• 2
• 3
• 2
• 1
• 0
• 0
• 0