Pryhoža, ale vielmi doraha. Biełaruska hod pražyła ŭ Charvatyi pa vizie ličbavaha kačeŭnika
Jaje historyju raspaviadaje devby.io.

Usio pačałosia z mary. A dakładniej — z padarožža. U 2014 hodzie ja pajechała ŭ aŭtobusny tur u Čarnahoryju. Pa darozie my prajazdžali praź niekalki krain, i siarod ich była Charvatyja.
Ja była ŭ zachapleńni ad pryhažości pryrody. Zdavałasia, u krainie jość usio — mora, hory, lasy, aziory i reki. I ŭsio vielmi malaŭničaje. A farby! Jakija tam kolery niezvyčajnyja! Chto byŭ u Charvatyi, toj viedaje, jakoje tam biruzovaje mora. Takoha ja nie bačyła bolš nidzie.
Tady i pasialiłasia dumka źjeździć u Charvatyju na bolš doŭhi čas, raźviedać jaje słavutaści i atrymać asałodu ad hetaj pryhažości.
Raskažu, jak robicca viza, kolki kaštuje žyllo i žyćcio, jakija harady lepš vybirać i čamu, niahledziačy na ŭsiu luboŭ da Charvatyi, ja ŭsio ž viarnułasia dadomu.
2021 hod, kavid u razhary. I ja pačuła pra novy vid viz — digital nomad, abo viza ličbavaha vandroŭnika. Charvatyja była adnoj ź pieršych krain u Jeŭropie, jakaja ŭviała takuju vizu. Dziŭna, ale JEPAM sam pačaŭ raskazvać pra hetuju mahčymaść, pravodzić viebinary. Vierahodna, u budučyni płanavaŭsia ofis tam, voś i pryciahvali ŭ krainu supracoŭnikaŭ.
Na toj momant ja jašče pracavała ŭ JEPAM kiraŭnikom łabaratoryi pa padrychtoŭcy teściroŭščykaŭ. Praca była addalenaj, ale časam u ofis pryjazdžać treba było.
Ja schadziła na taki viebinar letam 2021 hoda i zaharełasia pierajezdam. Ale moj tahačasny mieniedžar nie ŭzhadniŭ maju rełakacyju. Potym u mianie pamianiałasia kiraŭnictva, jakoje ŭžo pajšło mnie nasustrač.
Ja sama źbirała dakumienty — kampanija nijak nie dapamahała. Na toj momant u Charvatyi byli davoli łajtavyja ŭmovy:
- daviedka ab niesudzimaści z apastylem
- pracoŭnaja damova, dzie prapisana, što praca dystancyjnaja (JEPAM jakraz vypuściŭ dadatkovaje pahadnieńnie, bo my ŭsie pierajšli na addalenku da taho času)
- daviedka ab zarobku na toj momant jon pavinien byŭ być minimum 2500 jeŭra.
Usie dakumienty treba było pierakłaści na charvackuju movu (ja skarystałasia pasłuhami ahienctva). Charvackaja viza ličbavaha vandroŭnika — nie emihracyjnaja, dajecca tolki adzin raz. Ja atrymała na 12 miesiacaŭ, zaraz ža jana vydajecca na 18 miesiacaŭ. Jakija zaraz umovy dla prahramy vy možacie pračytać na sajcie charvackaha MUS.
Ja pryjazdžała ŭ Charvatyju pa šenhienie i atrymała vizu vandroŭnika ŭžo na miescy (čakała niekalki miesiacaŭ). IP taksama nie treba było adkryvać.
Kvatera kala mora, ale biez aciapleńnia
Mnie było vielmi važna žyć na mory (ja ž ź Biełarusi!), kab heta byŭ adnosna vialiki horad i ŭdała raźmieščany — niedaloka ad inšych krain. Stalica i samy vialiki horad Zahrab nie padyšoŭ, bo tam niama mora. Split — zanadta turystyčny i daloki ad cikavych mnie łakacyj. U vyniku ja spyniłasia na Ryjecy — partovy horad, blizka Słavienija i Italija, davoli vialiki pa-charvackich mierkach, tam žyvie kala 130 tysiač čałaviek.
Pryjechać, žyć u hateli i šukać kvateru — było łahična, ale ja nie chacieła tracić šmat hrošaj na časovaje žyllo. Tamu ja jašče ŭ Minsku źviazałasia z ahienctvami nieruchomaści i paprasiła dapamahčy znajści mnie zdymnaje žyllo na hod. Ź piaci ahienctvaŭ adkazała tolki adno. Ja pryjechała ŭ čaćvier uviečary, u piatnicu pahladzieła kvateru, i ŭžo ŭ paniadziełak u jaje pierajechała.
Mnie było važna žyć niedaloka ad centra, kab była mebla i pracoŭny stoł. Nu i chacieła ŭmiaścicca ŭ 500 jeŭra. Jašče 500 jeŭra — depazit haspadaru, i 500 jeŭra ŭziało ahienctva za svaje pasłuhi.
Adzinaje, što nie zbyłosia — vid na mora, ale jano było ŭ chvilinie chady. Vialiki minus charvackaha žylla, tut mianie zrazumiejuć tyja, chto žyvie ŭ paŭdniovych krainach — tam niama centralnaha aciapleńnia. A ŭ mianie kvatera była ŭ staradaŭnim domie, ścieny niby i toŭstyja, ale zimoj choład. A letam — horača. Darahaja elektryčnaść, haračaja vada z bojlera na 30 litraŭ. U vańnie navat elektryčnaj rušnikasušyłki niama. Dakładniej, jana jość, ale złamanaja. Ad hetaha jašče bolš kryŭdna.
Nie adčuvała siabie mihrantkaj
Mnie vielmi pašancavała z haspadarom. Heta ŭžo pažyły čałaviek, biźniesmien pa žyćci, jaki pradaŭ svoj bar, kupiŭ niekalki kvater i zdavaŭ ich pasutkava ŭ siezon. A mnie zdaŭ adnu ź ich na doŭhi termin. Bolš za toje my pasiabravali ź im i jaho žonkaj, jany zaprašali mianie ŭ restarany, zadaryli padarunkami na raźvitańnie.
I ŭ cełym adznaču, što charvaty — vielmi dobryja ludzi. Zaŭsiody hatovyja dapamahčy, padkazać. Jak paŭdniovyja ludzi nikudy nie śpiašajucca, atrymlivajuć asałodu ad žyćcia. Ja taksama tam zapavoliłasia, navučyłasia pić kavu ŭ kaviarni pa hadziny dźvie, prosta nazirajučy za ludźmi i moram. Adziny minus — šmat kurać, navat u kafe. Heta było ŭžo vielmi niazvykła.
Z movaj taksama prablem nie było. Pa-pieršaje, 90% nasielnictva tam viedajuć anhlijskuju — kraina turystyčnaja, i jašče tam pakazvajuć filmy z subcitrami, nie ŭ dublažy.
Pa-druhoje, charvackaja — słavianskaja mova. Davoli padobnaja na biełaruskuju. Charvaty vielmi lubiać, kali havorać na ich movie i padtrymlivajuć zamiežnikaŭ. «Brava» za maje frazy pa-charvacku ja čuła pieryjadyčna. Nu i za hod žyćcia nachapałasia fraz — «Chvała» (dziakuj), «Možie kavu?» (ci jość kava?). Ja navat vyrašyła pavučyć charvackuju ŭ maładziožnym centry. Akramia mianie ŭ hrupie była dziaŭčynka z Tajłanda i Paleściny (jany vyjšli zamuž za miascovych). Viadoma, mnie było našmat lahčej, čym im.
Ja adrazu viedała, što jedu na hod, tamu nie adčuvała siabie mihrantkaj. Nie było navat typovych dla mihrantaŭ stadyj adaptacyi.
Ceny ŭ Charvatyi — usio doraha
Ja nie lublu zadumvacca pra hrošy, tamu słaba pamiataju kankretnyja ceny. Tym bolš tady ŭ Charvatyi chadzili jašče kuny, a nie jeŭra. U cełym, kraina niatannaja. Pamiataju, što mianie niepryjemna ździviła cana morapraduktaŭ. Ryba kaštavała daražej, čym śvinina ci kuryca. I prajezd u transparcie taksama davoli darahi. Ale zarpłaty nie zanadta vysokija, ja šmat dumała, jak žyvuć miascovyja.
Darečy, u Ryjecy prablema była mienavita z kaviarniami, składana znajści miesca, kab źjeści sałat, pra sup uvohule maŭču.
Zatoje ŭ horadzie było niekalki kaviarniaŭ. «Kakao» — lepšaja kaviarnia z cudoŭnymi desiertami, takoj bolš u krainie niama. A restarany ź miascovaj ježaj, morapraduktami — heta zaŭsiody ceny vyšej siaredniaha.
Mora, zamki, pryroda — što naviedać u Charvatyi
U Charvatyi składana vyłučyć adno miesca, u hetaj krainie treba bačyć usio! Ale pasprabuju. Raju paŭvostraŭ Istryja i samy vialiki horad tam — Puła. Tam znachodzicca treci pa pamiery Kaliziej u śviecie. Jašče ŭ Istryi vielmi miłyja prybiarežnyja harady: Roviń, Poreč. Na paŭdniovym uźbiarežžy — Zadar, Šybienik, Trohir, Split i vydatny kurort Makarska. Viadoma, Dubroŭnik — must-visit, ale jon znachodzicca daloka na poŭdni krainy.
Abaviazkova naviedajcie Plitvickija aziory, takoj pryhažości vy nie ŭbačycie nidzie. Heta prosta čaraŭnictva.
Jašče mnie spadabałasia ŭ Krapinskie-Toplic — heta maleńki haradok-kurort (nie marski) z hajučaj vadoj.
Zastacca ci źjechać?
Ci była ŭ mianie dumka zastacca žyć u Charvatyi? Viadoma, tak. Niahledziačy na toje, što viza ličbavaha vandroŭnika tam — nie emihracyjnaja, ja zadumvałasia paprasić EPAM ab paŭnavartasnaj rełakacyi. Navat abmierkavała heta sa svaim mieniedžaram.
Ale mnie skazali, što padymuć zarobak maksimum na 15%, a padatki ŭ Charvatyi — kala 40%. Ja by mocna straciła ŭ zarobku. U dadatak, u Minsku ja žyvu ŭ svajoj kvatery, a ŭ Charvatyi mnie pryjšłosia b zdymać žyllo. Tak što ja vyrašyła viarnucca nazad, u tym liku, z-za ekanamičnych pryčyn.
IT-kampanij u Charvatyi niašmat, tak što z pracaj na miascovym rynku taksama niaprosta.
Ale hety hod u Charvatyi dazvoliŭ mnie zapavolicca, zaziamlicca. Ja navučyłasia atrymlivać asałodu ad prostych radaściej, naprykład, prosta vypić kavy. I ŭśviadomiła, što mahu znachodzić novych siabroŭ i razmaŭlać u novych kampanijach, što ja cikavy čałaviek, jaki ŭmieje siabravać.
Ciapier čytajuć
«Kab Biełaruś nie addali Pucinu ŭ jakaści suciašalnaha pryza». Cichanoŭskaja zaklikaje ŭklučyć biełaruskaje pytańnie ŭ mirnyja pieramovy Ukrainy i Rasii
Kamientary
Adiekvatnyje ludi prinimajut vo vnimanije cieny i kačiestvo žilja i produktov, dostupnoje i kačiestviennoje zdravoochranienije