З Масквы. Блог Алеся Чайчыца11

Якая еўрапейская інтэграцыя патрэбна Беларусі?

Дзеля забеспячэння палітычнай незалежнасці Беларусі было б больш мэтазгодна імкнуцца да сяброўства ў НАТО, а не ЕЗ. Геапалітычныя рэаліі, аднак, дыктуюць іншыя ўмовы.

Напісаў тэкст для сайта «Новай Еўропы» з нагоды нядаўняга візіта ў Беларусь еўракамісара Штэфана Фюле. Прыкра штораз глядзець, як літоўцы ці чэхі, якія быццам яшчэ ўчора былі з намі ў адной сацыялістычнай турме, цяпер прыяжджаюць у Беларусь на правах «еўрапейцаў», што наведваюць нейкую «суседнюю з Еўропай» сацыяльна-палітычна і эканамічна адсталую краіну. Але ў гэтым, на жаль, віна толькі і выключна саміх беларусаў.

«Дарожная карта» рэформаў для Беларусі, «палітычныя рэформы ў абмен на размарозку еўрапейскай інтэграцыі» — чарговы шанец для краіны. Вельмі не хацелася б, каб гэты шанец зноў быў уладамі растранжыраны.

Еўрапейскі Звяз — рэч малапрыемная не толькі для рэжыма А. Лукашэнкі. Беларускім уладам не падабаецца тамтэйшая дэмакратыя і высокія патрабаванні што да правоў чалавека, а асабіста мне не падабаецца сацыяльная сістэма, якая кандаламі вісіць на прыватным прадпрымальніцтве і вырошчвае ў людзях тыпова сацыялістычную непрадуктыўную паразітарную цяплічную ментальнасць. Сучасная Заходняя Еўропа — гэта стагнацыя і павольнае выміранне.

Але

для Беларусі рэальны геапалітычны выбар стаіць, на жаль, паміж інтэграцыяй у Еўразвяз і інтэграцыяй з карумпаванымі еўразійскімі дыктатурамі. Захаванне нейкага «нейтралітэта» ў гэтых умовах — гэта наіўная ілюзія. І якім бы непрывабным ні быў ЕЗ, нацыянальныя інтарэсы Беларусі дыктуюць толькі адзін магчымы прыярытэтны вектар для Беларусі — на Захад.

Беларускія ўлады маюць чарговы шанец зрабіць першы крок у гэтым кірунку.

Але як бы хацелася, каб Беларусь была выспай у Ціхім акіяне ці знаходзілася паміж ЗША і Канадай, а не між ЕЗ і Еўразіяй…


Візіт камісара па пытаннях пашырэння ЕЗ і Еўрапейскай палітыкі добрасуседства Штэфана Фюле і навіна пра дарожную карту рэформ, якая рыхтуецца для Беларусі, натхнілі задумацца над тым, якой хацелася б у ідэале бачыць еўрапейскую інтэграцыю Беларусі. Еўрапейская інтэграцыя, пераадоленне ізаляванасці краіны ад астатняга кантыненту — не толькі модны рэкламны слоган апазіцыі, але сапраўды актуальная патрэба, пытанне аб задавальненні якой адразу паўстане перад уладай пасля адстаўкі А. Лукашэнкі дый пачынае паўставаць і перад ім самім.

(…)

Нягледзячы на вонкавы шык, сённяшні ЕЗ — гэта павольна выміраючая бюракратычная канструкцыя
ў стагнацыі, канструкцыя, якая, калі будзе працягваць развівацца па-сённяшняму, праз якіх 50 гадоў саступіць пазіцыі краінам паўднёва-ўсходняй Азіі, а сама ператворыцца ў найлепшым выпадку ў турыстычны край з футболам, замкамі і віном. Сучасны ЕЗ можа вабіць толькі стандартамі што да правоў чалавека і патэнцыйнай магчымасцю прысмактацца да грошай нямецкіх падаткаплацельшчыкаў — прычым апошняя рэч робіцца ўсё праблематычнейшаю.

Інстытуцыянальна і светапоглядна Еўрапейскаму Звязу самому бракуе шэрагу ключавых рэчаў, якія неабходныя Беларусі для рашучага рыўка наперад.
Індывідуальная свабода і адказнасць, прыватная прадпрымальніцкая ініцыятыва ды інаватыўнасць — гэтым рэчам куды лепей можна і трэба вучыцца ў ЗША ці нават саакашвілеўскай Грузіі, чым у разбэшчанай сацыяльнай абаронай сучаснай Заходняй Еўропы.

У прынцыпе, з палітычных разважанняў,

дзеля забеспячэння палітычнай незалежнасці Беларусі было б больш мэтазгодна імкнуцца да сяброўства ў НАТО, а не ЕЗ.
Ёсць падставы меркаваць, што ідэальная канфігурацыя еўраінтэграванасці Беларусі складалася б з сяброўства ў Паўночнаатлантычным альянсе, асобных пагадненнях ЕЗ (прыкладам, у Шэнгенскім) і асабліва ўдзелу ў агульным еўрапейскім рынку, што ўключае краіны ЕЗ, Нарвегію, Ісландыю і Ліхтэнштэйн. Нарвежская мадэль дачыненняў з ЕЗ была б аптымальнай для Беларусі.

Пра ўдзел у агульным еўрапейскім рынку сказаў Фюле падчас свайго візіту, і гэта для Беларусі найбольш важнае, і да гэтага рэальна было б імкнуцца, калі найважнейшай здачай зрабілася дыверсіфікацыя рынкаў для беларускага экспарту.

Геапалітычныя рэаліі, аднак, такія, што сяброўства Беларусі ў НАТО ў агляднай будучыні, на жаль, ёсць ледзьве магчымым з-за ірацыянальнага непрыняцця пашырэння НАТО на ўсход з боку Расіі. Гэта азначае, што,

як ні прыкра, галоўнай мэтай хутчэй за ўсё давядзецца ставіць паўнавартаснае сяброўства Беларусі менавіта ў Еўрапейскім Звязе — проста каб не заставацца сам-насам з постсавецкімі еўразійскімі аўтакратыямі
(пагроза чаго не стаіць перад Нарвегіяй), якія, канечне ж, горшая альтэрнатыва нават у параўнанні з брусельскім чынавенствам.

Цікава, што імавернаму сяброўству Беларусі ў ЕЗ, між іншым, на словах не пярэчыць нават Расія: «Против вступления (…) даже Белоруссии в Европейский Союз трудно что-либо возразить» — у нядаўнім артыкуле напісаў Канстанцін Касачоў, адна з цэнтральных асобаў у расійскай замежнай палітыцы.

ЕЗ мае прыадчыніць дзверы для беларускага ўраду, якому даецца чарговы шанец штось зрабіць у адпаведнасці з беларускімі нацыянальнымі інтарэсамі, а менавіта праводзіць канкрэтныя пакрокавыя дэмакратычныя пераўтварэнні ў абмен на канкрэтныя крокі ў набліжэнні да еўрапейскага рынку. Надзея на тое, што ўрад павядзе сябе ў адпаведнасці з нацыянальнымі інтарэсамі, як і ў мінулыя разы, памрэ апошняю.

Каментары1

Цяпер чытаюць

Да «Дня народнага адзінства» памілавалі 25 чалавек4

Да «Дня народнага адзінства» памілавалі 25 чалавек

Усе навіны →
Усе навіны

Расійская турыстка стала паводзіць сябе як трохгадовае дзіця: яна курыць расчоску і п'е ласьён4

Ала Пугачова высока адазвалася пра Джахара Дудаева. Кадыраў бушуе18

Дастаўка ежы Rebox.by часова спыніла дзейнасць

Топавую юрыстку з Мінска асудзілі па «народным» 342-м артыкуле6

ДТЗ на Міншчыне: восем чалавек шпіталізаваныя

Генконсульства Іспаніі ў Маскве аднавіла прыём заяў на візы

Археолагі знайшлі ў Смаленску княжацкі хорам XII стагоддзя. Такія ж знаходзілі ў Полацку і Гродне1

Адна з лідарак апазіцыі Грузіі затрыманая за надпіс «Расійская мара» на перадвыбарчым банеры кіроўнай партыі1

Ізраіль пачаў наступ на горад Газа

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Да «Дня народнага адзінства» памілавалі 25 чалавек4

Да «Дня народнага адзінства» памілавалі 25 чалавек

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць