«Chopić karmić…»: jakija biełaruskija rehijony atrymlivajuć najbolš datacyj?

U luboj krainie śvietu rehijony raźvivajucca nieraŭnamierna. Dzieści paščaściła z karysnymi vykapniami, a niedzie ničoha, aproč hor, i nie ŭbačyš. Žychary bolš bahatych narakajuć na biadniejšych, maŭlaŭ, davodzicca ŭtrymlivać ich za svoj košt. Ale vypłata datacyj — praktyka, pryniataja ŭ bolšaści krain śvietu.

Naprykład, u susiedniaj Ukrainie letaś na samaakupaści byli tolki šeść abłaściej z 24. Astatnija, u tym liku, darečy, i Danieckaja, isnujuć za košt dapamohi bolš bahatych rehijonaŭ.

U Rasii prablema jašče bolš abvostranaja. Niekalki hadoŭ tamu vydatki ź biudžetu na adnaho žychara Čačni pieravyšali vydatki na astatnich hramadzian u dzieviać razoŭ!

Ci isnuje padobnaja situacyja ŭ Biełarusi? Dla analizu my ŭziali letašni respublikanski biudžet. Jon pierahladaŭsia niekalki razoŭ, kab usio ž źvieści prybytki z vydatkami. U dakumiencie prapisany pamier datacyj, jakija vydzialajucca kožnaj z abłaściej.

Ahułam heta $3,5 miljarda — bolš za čverć usiaho biudžetu krainy. Jak ich dzielać? Padrabiazny adkaz na pytańnie treba šukać u abłasnych biudžetach. Možna kanstatavać, što biez pramych ulivańniaŭ abychodziacca tolki try rajony — Minski, Hrodzienski i Salihorski.

Adnak isnujuć i inšyja vidy respublikanskaj dapamohi, tak zvanyja subviencyi. Heta metavyja subsidyi. Naprykład, $350 miljonaŭ vydzialajucca na pieraadolvańnie nastupstvaŭ čarnobylskaj katastrofy. Dźvie traciny ad hetaj sumy zabiraje sabie Homielščyna.

Asobnym artykułam idzie raźmierkavańnie srodkaŭ na kampiensacyju padaražańnia kalijnych uhnajeńniaŭ. Aproč taho, hrošy vydzialajucca na budaŭnictva žylla pa čekach, hazifikacyju, dapamohu sielskaj haspadarcy…

U biudžetach bolšaści abłaściej nie ŭdakładniajecca, jak raźmiarkoŭvajucca hetyja drobnyja vydatki pa kankretnych rajonach. Tamu my ŭličyli pramyja datacyi, čarnobylskuju dapamohu, kalijnuju «kampiensacyju» i nadzvyčaj lubimyja čynoŭnikami «inšyja płaciažy».

Ale vykarystoŭvać absalutnyja ličby niekarektna — paŭpustuju Rasonščynu składana paraŭnać sa ščylna zasielenym Minskim rajonam. Tamu my paraŭnoŭvajem ahulny abjom datacyj u pieraliku na adnaho žychara.

Najbolšuju dapamohu atrymlivajuć małyja rajony Mahiloŭščyny i Homielščyny. U Drybinskim rajonie — rekardsmienie — datacyi z subviencyjami dasiahajuć $1209 na čałavieka za hod.

U Brahinskim i Krasnapolskim rajonach dapamoha faktyčna takaja samaja. Z rehijonaŭ Zachodniaj Biełarusi na biudžetnaj «ihle» letaś apynulisia tolki Śvisłacki (103-je miesca) i Lachavicki (113-je) rajony.

Najmienšuju ahulnuju dapamohu atrymlivajuć rajony Minščyny.

Z top-7 pazicyj u rejtynhu vyklučeńniem vyhladaje tolki Hrodzienski rajon (razam z Harodniaj). Astatnija miescy raźmierkavalisia pamiž rehijonami Minskaj vobłaści. Maładziečanski, Smalavicki (razam z Žodzina), Barysaŭski, Dziaržynski, Salihorski i Minski rajony biaruć ź biudžetu najmienš.

A što ž stalica? Minski biudžet pramych datacyj źvierchu nie atrymlivaje, astatniaja dapamoha nievialikaja. Niešta za Čarnobyl, niešta na budaŭnictva transpartnaj infrastruktury — ahułam $35 miljonaŭ. Ale pry hetym stalica jašče i sama achviaruje ŭ respublikanski biudžet. Letaś, naprykład, u Minska «paprasili» pakłaści ŭ ahulnuju kasu kala $605 miljonaŭ.

Datacyi pa rajonach Biełarusi*

* * *

Adkul hrošy?

Jak farmirujucca abłasnyja biudžety? Kala 70-75% — heta biazvypłatnyja pastupleńni «źvierchu», z respublikanskaha biudžetu. Trochi mienš za 30% — padatkovyja dachody. A reštu dajuć niepadatkovyja dachody — srodki, atrymanyja ad zdačy ŭ arendu dziaržaŭnaj majomaści, prodaž nieruchomaści, štrafy…

Kudy iduć padatki?

Padatak na dadanuju vartaść — 70% u respublikanski biudžet, 30% u abłasnyja i staličny biudžet (doli vyznačanyja zahadzia).

Padatak na prybytak dziaržaŭnych kampanij — 50% u respublikanski biudžet, 50% u adpaviedny abłasny biudžet.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0