Karoŭ u Hiermanii vučać chadzić u tualet: heta dapamoža źnizić parnikovy efiekt
Navukoŭcy Instytuta bijałohii chatnich žyvioł u Dumiersdorfie dakazali, što karoŭ možna navučyć karystacca adviedzienym dla ich tualetam. Heta budzie surjoznym układam u baraćbu z hłabalnym paciapleńniem, ličać aŭtary ekśpierymientu. Pra dośled niamieckich fiermieraŭ piša Bi-bi-si.
Kali karovy spraŭlajuć patrebu aby-dzie, amonij, jaki ŭtrymlivajecca ŭ ich mačy, ustupaje ŭ reakcyju z hruntam i ŭtvaraje hazapadobny zakis azotu, jaki vałodaje parnikovym dziejańniem.
Kala 10% usich hazaŭ, jakija traplajuć u atmaśfieru dziakujučy dziejnaści čałavieka i spryjajuć hłabalnamu paciapleńniu, prypadajuć na dolu mienavita skaciny, jakaja razvodzicca na fiermach.
U ekśpierymiencie ŭdzielničali 16 karoŭ, dla jakich na doślednaj fiermie, jakaja naležyć instytutu, abstalavali tualet, nazvany MooLoo, ź jakoha mača adpraŭlałasia na pierapracoŭku (loo pa-anhlijsku — prybiralnia).
Karoŭ pa čarzie pryvodzili ŭ tualet i davali łasunak, kali jany pamočacca, a potym sačyli za ich dalejšymi pavodzinami.
Kali karova adpraŭlałasia pa patrebie ŭ prybiralniu, jana znoŭ atrymlivała łasunak, a kali rabiła heta ŭ inšym miescy, na praciahu troch siekund jaje ablivali vadoj. Na apošniaj stadyi dośledu adlehłaść ad zahonu da tualeta była pavialičana.
Paśla dziesiacidzionnych trenirovak 11 z 16 karoŭ stali ŭ 75% vypadkaŭ chadzić u tualet samastojna.
«Jany asvojvalisia vielmi chutka, paśla 15-20 močaspuskańniaŭ», — kaža novaziełandski bijołah Lindsej Mećjuz z Oklendskaha ŭniviersiteta, jaki ŭdzielničaŭ u daśledavańni.
Pavodle acenki navukoŭcaŭ, masavaje ŭkaranieńnie takich prybiralniaŭ dapamoža źbirać da 80% karovinaj mačy i źnizić pastupleńnie amijaku ŭ atmaśfieru na 56%, nie kažučy ŭžo pra toje, što sami žyvioły buduć lepš adčuvać siabie ŭ čystych stojłach.
Maksim Znak naviedaŭ śpiektakl «Zekamieron», pastaŭleny pa jahonaj knizie, napisanaj u SIZA4
Kamientary