Kultura

Vitaŭtu Kipielu — 95 hadoŭ

Siońnia śviatkuje jubilej patryjarch biełaruskaj emihracyi, baćka biełaruskaha emihracyjaznaŭstva Vitaŭt Kipiel.

Jon naradziŭsia 30 maja 1927 hoda ŭ siamji Jaŭchima i Maryi Kipielaŭ. Paśla aryštu baćki maci z małym synam vyjechała śledam za im u Rasiju ŭ vysyłku (Nalinsk, Kiraŭ, Aroł).

Kipieli zmahli viarnucca ŭ Minsk tolki ŭ 1942 hodzie. A ŭ 1944 hodzie znoŭ siamja była vymušanaja była jechać u vyhnańnie, hetym razam na Zachad. Takim čynam u Biełarusi Vitaŭt Kipiel pražyŭ tolki vosiem hadoŭ svajho žyćcia.

U paślavajennaj Niamieččynie Vitaŭt Kipiel skončyŭ Biełaruskuju himnaziju imia Ja. Kupały ŭ Rehiensburhu, vučyŭsia va ŭniviersitecie ŭ Ciubinhienie. U Lovienskim katalickim univiersitecie ŭ Bielhii zdabyŭ stupień doktara minierałohii. U siaredzinie 1950-ch pierabraŭsia ŭ ZŠA. U Ńju-Jorku jon ažaniŭsia z Zoraj Savionak, što stała viernaj spadarožnicaj žyćcia i adnadumcaj.

Razam Kipieli sabrali i sistematyzavali najbahaciejšuju kalekcyju emihracyjnaj biełaruskaj pieryjodyki i druku, vydadzienych na Zachadzie.

171 skrynia kaštoŭnych materyjałaŭ była pieradadzienaja na zachavańnie ŭ Ńju-Jorskuju publičnuju biblijateku. Hety zbor staŭ asnovaj fundamientalnaj pracy «Biełaruski j biełarusaviedny druk na Zachadzie» — nastolnaj knihi historykaŭ emihracyi i ŭsich zacikaŭlenych biełarusistykaj.

Sam Vitaŭt Kipiel doŭhi čas byŭ vykanaŭčym dyrektaram Daśledčaha centra navuki i technałohii Ńju-jorskaj publičnaj biblijateki.

Z 1982 hoda dziejač zajmaje pasadu staršyni adnoj z najbolš upłyvovych biełaruskich navukovych ustanoŭ zamiežža —Biełaruskaha instytuta navuki i mastactva ŭ Ńju-Jorku.

Jon byŭ stvaralnikam i dyrektaram biełaruskich fiestyvalaŭ u Ńju-Džersi, na praciahu 1960—1980-ch stała supracoŭničaŭ ź biełaruskaj redakcyjaj «Radyjo Svaboda».

U 1972—1982 hh. jon zajmaŭ pasadu staršyni Fiederacyi biełaruskich respublikanskich kłubaŭ, a ŭ 1974 hodzie byŭ abrany staršynioj Respublikanskaj fiederacyi etničnych kłubaŭ štata Ńju-Džersi. U 1978—1982 hadach doktar Kipiel byŭ staršyniom Etničnaj rady štata Ńju-Džersi.

Adnym z najvažniejšych akademičnych unioskaŭ Vitaŭta Kipiela źjaŭlajecca praca «Biełarusy ŭ ZŠA», nadrukavanaja pa-biełarusku ŭ 1993 hodzie i pa-anhlijsku ŭ 1999 hodzie. Aŭtar skrupulozna źbiraŭ infarmacyju pra biełarusaŭ pa kožnym amierykanskim štacie. U 2018 i 2020 hh. kniha była surjozna dapracavanaja i pieravydadzienaja ŭ Minsku.

Vitaŭt Kipiel — aŭtar knihi ŭspaminaŭ «Žyć i dzieić», jakaja pabačyła śviet u Minsku ŭ 2015 hodzie i dzie adlustravanyja pierypietyi žyćcia biełarusaŭ u XX st., šlachi zachavańnia nacyjanalnaj samaśviadomaści i pašyreńnia biełaruščyny.

My vinšujem Vitaŭta Kipiela z 95-hodździem i zyčym jamu zdaroŭja i jašče doŭhich hadoŭ žyćcia i pracy na biełaruskaj nivie!

Kamientary

Ciapier čytajuć

«Niemahčyma vyjhrać vajnu, nie atakujučy zachopnika». Tramp abvinavaciŭ Bajdena ŭ tym, što jon zabaraniaŭ Ukrainie bić pa Rasii12

«Niemahčyma vyjhrać vajnu, nie atakujučy zachopnika». Tramp abvinavaciŭ Bajdena ŭ tym, što jon zabaraniaŭ Ukrainie bić pa Rasii

Usie naviny →
Usie naviny

Padčas masiravanaha ŭdaru pa Ukrainie rasijskaja rakieta trapiła pa amierykanskaj kampanii5

«Takoha ŭ Minsku bolš niama». Za prava kupić kvateru ŭ hetym domie ludzi zapłacili 7 tysiač rubloŭ6

U Hiermanii asudžany nieanacyst źmianiŭ poł. Ciapier jaho pavinny adpravić u žanočuju turmu — niemcy ŭ šoku14

Kačanava: Z zadavalnieńniem pačytała Zachara Prylepina. A ź lubimaha — Puškin, Tałstoj i pravasłaŭnaja litaratura24

Biełaruskija błohiery-miljońniki, ź jakimi zmahajecca Bondarava, dali kancert u akupavanym Krymie14

Drony ŭdaryli pa rasijskich rehijonach: pažar na NPZ u Navašachcinsku i paškodžańni enierhasistemy ŭ Varoniežskaj vobłaści

Rasija naniesła masiravany ŭdar pa Ukrainie3

«Jon kazaŭ, što zołata z saboj nie zabiareš, lepiej zrabić niešta dla inšych». Dačka biznesmiena Kalina raskazała, jak razam z bratam čakaje jaho z kałonii1

Izrailskaja armija pačała apieracyju pa akružeńni Hazy5

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

«Niemahčyma vyjhrać vajnu, nie atakujučy zachopnika». Tramp abvinavaciŭ Bajdena ŭ tym, što jon zabaraniaŭ Ukrainie bić pa Rasii12

«Niemahčyma vyjhrać vajnu, nie atakujučy zachopnika». Tramp abvinavaciŭ Bajdena ŭ tym, što jon zabaraniaŭ Ukrainie bić pa Rasii

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić