Hramadstva

Urahan złamaŭ unikalnaje dreva ŭ Žamysłaŭskim parku. Što ciapier ź im budzie?

Lipieńskija kataklizmy nanieśli vialikuju škodu pryrodnym pomnikam, jakaja dahetul nie padličana. Siarod abjektaŭ, jakija mocna paciarpieli, akazaŭsia i park pry adnoj z samych paznavalnych siadzib Biełarusi.

Dniami stała viadoma, što ŭ vyniku ŭrahannych viatroŭ byŭ złamany 130-hadovy jasień na terytoryi siadziby Umiastoŭskich u vioscy Žamysłaŭl Iŭjeŭskaha rajona. Pra heta paviedamiŭ telehram-kanał «Spadčyna». 

Hetaje dreva było ŭnikalnaje tym, što jano najredkaja dla Biełarusi forma jasienia piensilvanskaha aŭkubalistaha (Fraxinus pennsylvanica 'Aucubaefolia') z žoŭta-plamistym liściem, jakoje padobnaje da liścia piarestaj aŭkuby japonskaj, papularnaj chatniaj raśliny.

Złamany 130-hadovy jasień u Žamysłaŭskim parku. Fota: telehram-kanał «Spadčyna»
Achoŭny anšłah kala jasieniu. Fota: telehram-kanał «Spadčyna»

Jašče ŭ 1972 hodzie jaho ŭziali pad achovu jak bataničny pomnik pryrody respublikanskaha značeńnia.

Siadziba sfarmiravałasia na levaj vysokaj terasie raki Haŭi ŭ XIX stahodździ. U jaje budaŭnictvie nazirałasia viartańnie da formaŭ kłasicyzmu. Park byŭ pabudavany pa prajekcie francuzskaha sadoŭniki Jamajsa, jaki ŭ farmiravańni paradnaj častki addaŭ pieravahu paradna-vosievamu vyrašeńniu. Centram kampazicyi źjaŭlajecca dvuchpaviarchovy muravany pałac ź bielviederam, pabudavany ŭ 1870-1880-ja hady pa padabienstvie z karaleŭskim pałacam u Łazienkach. 

Jasień piensilvanski aŭkubalisty «Žamysłaŭski» da ŭrahanu. Fota: Minpryrody

Unikalny jasień byŭ častkaj žyvapisnaha afarmleńnia paradnaj častki parku, jakaja adkryvałasia pierad pałacam, i, miarkujučy pa jahonym uzroście, byŭ adnym z tych pieršych drevaŭ, vysadžanych jašče francuzam Jamajsam.

Apošni ŭładalnik Uładzisłaŭ Umiastoŭski addaŭ siadzibu pad navukovuju bazu z pryrodaznaŭčaj i sielskahaspadarčaj śpiecyjalizacyjaj Vilenskaha ŭniviersiteta. U časy Pieršaj suśvietnaj vajny tut byŭ niamiecki vajenny sanatoryj, paśla Druhoj suśvietnaj — upraŭleńnie kałhasu, pošta, kłub, biblijateka. Budynak pustavaŭ z 2006 hoda.

Napaŭzrujnavany pałac Umiastoŭskich u Žamysłaŭli. Fota: Citydog.by

U 2012 hodzie pałac hareŭ, ahoń źniščyŭ častku dachu. U 2015 hodzie kompleks kupiŭ biznesoviec ź Iardanii, ale źnik, ničoha nie zrabiŭšy. U 2017 siadzibu kupiŭ biełaruski biznesoviec Michaił Hlinski, jaki pachodzić ź miescaŭ niepadalok ad Žamysłaŭla. Jon pačaŭ pracy ŭ budynku, rasčyściŭ park pobač z pałacam. Ale dalej pakul spravy pa adnaŭleńni siadziby nie zrušylisia.

Paśla taho, jak dreva było złamanaje, było praviedziena abśledavańnie stanu bataničnaha pomnika pryrody, jakoje pakazała, što pryrodny abjekt stračany. 

Stvoł paražony stryžniovaj hnillu. Fota: Instytut ekśpierymientalnaj bataniki NAN Biełarusi

U vyniku ŭrahannaha vietru była adłamanaja bakavaja halina z častkaj draŭniny asnoŭnaha stvała, a ŭ miescy razłomu, pa ŭsioj daŭžyni stvała dreva paražonaje stryžniovaj hnillu. Pa vynikach abśledavańnia kamisija vyrašyła źniać achoŭny status z dreva, paviedamlaje Instytut ekśpierymientalnaj bataniki NAN Biełarusi.

Źniščeńnie ŭrahanam unikalnaha dreva vyhladaje vypadkovaściu, ale jašče ŭ 2019 hodzie novy ŭłaśnik kazaŭ žurnalistam SB, što dreva patrabuje lačeńnia, ale hetaha nie dajuć zrabić: 

«Jon achoŭvajecca dziaržavaj. Pahladzicie, u jakim jon stanie. Dreva hinie. Ale lačyć jaho nie dazvalaje achova pryrody», — škadavaŭ Michaił Hlinski.

«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny

PADTRYMAĆ

Kamientary

Ciapier čytajuć

U Minsku i vakolicach hrad z paŭjajka i vialiki patop VIDEA1

U Minsku i vakolicach hrad z paŭjajka i vialiki patop VIDEA

Usie naviny →
Usie naviny

Kiełah: Ukrainie patrebny novy «Płan Maršała»4

Nie tolki «kitajcy». Jakija biudžetnyja novyja aŭto prapanuje biełaruski rynak6

Kijeŭ zaznaŭ masiravanuju ataku dronami i balistykaj

Niepahadź učora nabiedakuryła ŭ Mahilovie2

Usie hrošy eks-palitźniavolenaj Natalli Dulinaj sabrali za ličanyja hadziny2

Barbi z cukrovym dyjabietam. Kampanija Mattel prezientavała novuju lalku

«Łahistyka padvodzić». Kali biełarusak pačnuć biaspłatna pryščaplać ad virusa papiłomy čałavieka?

Bałansy na kartkach troch bankaŭ adnoŭlenyja

Wargaming prypyniŭ pracu ofisa ŭ Kijevie

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

U Minsku i vakolicach hrad z paŭjajka i vialiki patop VIDEA1

U Minsku i vakolicach hrad z paŭjajka i vialiki patop VIDEA

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić