Raźvitalisia, ale nie pachavali: kremacyju Maryi Zajcavaj spynili ŭ apošni momant

24-hadovaja Maryja Zajcava zahinuła na froncie na nastupny dzień paśla svajho čarhovaha dnia naradžeńnia. Dziaŭčyna pakinuła svaje piśmovyja pažadańni nakont taho, jak pavinna adbycca pachavańnie, Kryścinie Šyjanok, byłoj kaardynatarcy miedycynska-humanitarnaj prahramy Medevac i dyrektarcy Ofisa demakratyčnych sił Biełarusi ŭ Čechii.

Siarod pryncypovych momantaŭ było toje, što Maryja nie chacieła, kab u vypadku jaje śmierci cieła kremiravali. Biełaruska žadała być pachavanaj pobač z pabracimam.

Ale zrabić heta było davoli składana. Da samaha apošniaha momantu płanavałasia ŭsio ž kremacyja. Navat na aficyjnaje raźvitańnie z Maryjaj usich zaprasili ŭ Kijeŭski krematoryj.

Pavialičyć

— Pieršasna jaje vajskovaja čaść zamoviła kremacyju. Ale sama Maryja raniej pisała, što jana za kłasičnaje pachavańnie i suprać kremacyi. Tamu my da apošniaha momantu nie tracili nadziei źmianić situacyju. Litaralna za dźvie hadziny da raźvitańnia Śviatłana Cichanoŭskaja z asabistym listom źviarnułasia da kijeŭskaj administracyi z prośbaj znajści miesca dla pachavańnia mienavita ŭ ziamli na tych mohiłkach, dzie Maryja chacieła być pachavanaj.

Kryścina tłumačyć, što na tych samym mohiłkach jość abmiežavańni, i siońnia tam mahčyma pachavańnie tolki urny.

— Administracyja Kijeva vielmi chutka adreahavała. Potym jašče adbyŭsia asabisty zvanok i telefonnaja razmova. Ułady Kijeva aficyjna dali zhodu na toje, kab u vypadku Maryi Zajcavaj, pieršaj biełaruski, jakaja zahinuła, abaraniajučy Ukrainu i budučuju svabodu Biełarusi, było zroblena dadatkovaje pachavańnie mienavita ŭ tym miescy, dzie jana chacieła i takim čynam, jak jana chacieła.

Situacyja atrymałasia maksimalna dramatyčnaj. Zhodu atrymali ŭ toj samy momant, kali skončyłasia raźvitańnie i trunu pavinny byli adpravić u pieč. Cyrymoniju spynili.

— Na siońnia cieła Maryi viarnuli ŭ morh. Ciapier idzie padrychtoŭka mahiły na tych mohiłkach, dzie jana chacieła — mienavita pobač z pabracimam. Heta vielmi hodnaje miesca. Miesca, dzie pamiać pra jaje budzie zachoŭvacca jak ukrainskim bokam, tak i biełaruskim. Maryja zasłuhoŭvaje być pachavanaj tam.

Pavialičyć

Datu, kali mienavita adbudziecca pachavańnie, nie ahučvajuć z met biaśpieki. Dadatkovaj cyrymonii raźvitańnia nie budzie.

— Aficyjnaja cyrymonija raźvitańnia adbyłasia ŭčora. U raźvitańni ŭziali ŭdzieł nie tolki vajskovyja, ale pradstaŭniki biełaruskaj supolnaści Ukrainy i Čechii, a taksama sakratar češskaha pasolstva ŭ Kijevie. Pramovili jaje były i ciapierašni kamandziry, a taksama ja.

Truna była pakrytaja dvuma ściahami — ukrainskim i biełaruskim. Biełaruski ściah Kryścinie pieradaŭ adzin z udzielnikaŭ miedycynska-humanitarnaj prahramy Medevac, jakoha evakuiravali ŭ Čechiju razam z Maryjaj, chacia jany z roznych haradoŭ. Na ściahu napisana ad ruki «Prabač». Ściah budzie pakul zachoŭvacca ŭ Ofisie demakratyčnych sił Biełarusi ŭ Čechii ź pierśpiektyvaj pieradačy ŭ muziej.

Kryścina vykanała prośbu baćkoŭ Maryi — pakłała joj u trunu nievialičkuju vyjavu Maci Božaj (mama nazvała Mašu ŭ jaje honar) i doŭhija biełyja ružy, usio pravaruč.

— Carkoŭnaj słužby nie płanujecca, bo Maryja ličyła siabie ateistkaj. My sprabujem ciapier zrabić tak, kab było vykanana i samaje apošniaje žadańnie — kab na mahile nie było kryža, i jana była abaznačanaja niejkim inšym čynam.

Kryścina padziakavała ŭładam Kijeva za razumieńnie i dadała, što ŭsio adbyvajecca ŭ kaardynacyi z ukrainskim bokam.

«Toje, što Maryja Zajcava ŭ vyniku budzie pachavanaja kłasičnym sposabam — heta vializnaja palohka dla mianie, jak čałavieka, jaki niasie maralnuju adkaznaść za vykanańnie jaje apošniaj voli».

Maryja stała pieršaj biełaruskaj vajarkaj, jakaja zahinuła, abaraniajučy Ukrainu.

• 49
• 0
• 5
• 9
• 0
• 75
• 0
• 24