Usiaho patrochu33

«Chutka ŭsio źjaduć». Rybałovy skardziacca, što ad hetaj ptuški niama paratunku

Vialiki bakłan — vid, jaki jašče niadaŭna byŭ redkaściu, — za niekalki dziesiacihodździaŭ staŭ sapraŭdnaj prablemaj dla pryrody i ekanomiki Biełarusi. Latajučyja «brakańjery» — tak prazvali ich rybałovy.

vialiki bakłan Phalacrocorax carbo bolšoj bakłan
Vialiki bakłan. Fota: Woody L. Chu / Getty Images

Paciapleńnie klimatu pastupova ŭpłyvaje na fłoru i faŭnu Biełarusi. Z adnaho boku, dačniki radujucca tamu, što vinahrad i kavuny ŭžo možna vyroščvać na poŭnač ad Minska, z druhoha boku, rybaki bjuć tryvohu — reki i aziory zasialajuć invaziŭnyja vidy ryby. Adzin ź ich, amierykanski somik (Ameiurus nebulosus), staŭ sapraŭdnym niaščaściem dla raki Muchaviec i mnohich azior Bresckaj vobłaści.

Rybałovy iranizujuć, što z somikam paśpiachova spraviacca bakłany — latajučyja «brakańjery», — jakich u apošnija dziesiacihodździ istotna pabolšała na terytoryi Biełarusi. U sacsietkach paviedamlajuć, što bakłany sustrakajucca na Prypiaci, Sažy, Brasłaŭskich aziorach. Dziaržaŭnyja ŚMI zhadvajuć pra ich prysutnaść na voziery Biełym u Hrodzienskim rajonie i na Niomanie.

vialiki bakłan Phalacrocorax carbo bolšoj bakłan

Čym niebiaśpiečnaja hetaja ptuška?

Jak adznačajuć vučonyja Navukova-praktyčnaha centra pa bijaresursach NAN Biełarusi, vialiki bakłan (Phalacrocorax carbo) byŭ viadomy na terytoryi krainy jak redki zalotny vid až da pačatku 1980-ch hadoŭ. Paźniej ptušku možna było rehularna nazirać pieravažna na poŭdni krainy.

Pavodle acenak śpiecyjalistaŭ, ekanamičny ŭron, jaki nanosicca bakłanam rybnaj haspadarcy, moža składać na rybavodnych sažałkach i štučna zaryblenych vadajomach 20—50% abjomaŭ pradukcyi, a ŭ niekatorych vypadkach, asabliva dla karpavych haspadarak, dachodzić da poŭnych strat rybnaha statka na asobnych sažałkach. Adna ptuška za sutki moža źjeści 3-5 kiłahramaŭ ryby.

vialiki bakłan Phalacrocorax carbo bolšoj bakłan
Bakłany na Brasłaŭskich aziorach. Fota: braslavpark / Instagram

Niebiaśpiečny bakłan i dla navakolnaha asiarodździa

Pa-pieršaje, kałonii bakłanaŭ mohuć całkam źniščać miascovyja arnitakompleksy, vyciaśniajučy inšych ptušak, što hniazdujucca pobač. Ich masavaja prysutnaść stvaraje prablemy navat dla takich žyvučych vidaŭ, takich jak šeraja čapla ci čajka.

Pa-druhoje, huana (ptušyny pamiot), jaki ŭ vialikaj kolkaści nazapašvajecca pad kałonijami bakłanaŭ, radykalna źmianiaje chimičny skład hleby. Heta viadzie da hibieli dreŭ i ŭsiaho raślinnaha pokryvu. U vyniku navat adnosna stabilnyja łandšafty — astraŭki na aziorach ci nizinnyja bałoty — pieratvarajucca ŭ «miortvyja zony».

U rybhasach Biełarusi ź vialikim bakłanam zmahajucca adstrełam, razbureńniem hniozdaŭ, vysiakańniem dreŭ, hukavym i vizualnym adpužvańniem. Ptušak pałochajuć hazavymi harmatami, pudziłami i bliskučymi pradmietami, naciahvajuć nad vadajomami lesku i sietki. Tym časam rybaki praciahvajuć skardzicca na «latajučych brakańjeraŭ».

Kamientary3

  • Fd
    15.04.2025
    Hałoŭny bakłan u drazdach, haŭna ad jaho nie mieńš.
  • Čieł
    15.04.2025
    Tak eto i jesť evolucija. Odni vymirajut, druhije rasprostraniajutsia. Riešili boroťsia s jestiestviennym raźvitijem?
  • jack
    16.04.2025
    Voj, baklany jaduc`, jak nie ū siabie! Heta dakladna...

    Pamiataju, niekali bylo, pryliacieū adzin baklan da nas. Nie taki, nie "suchaputny", sapraūdny, marski baklan pryliacieū. A na palubie ryby bylo niazmieranna, toļki tral vybrali, i jon da jaje padsieū dy pačaū chapac` dy hlytac`, chapac` dy hlytac`...

    Nahlytaūsia tak, što ūzliaciec` užo nia moh, alie ūsio jašče chapaū tuju rybu. Kruhly zrabiūsia, zob pa palubie ciahaū, bo padniac` šyju ūžo nia moh...

    Tak i siadzieū za tralavaj liabiodkaj paūtydnia, pieratraūlivaū... Zasraū usio, i tady ūžo paliacieū...
 
Naciskańnie knopki «Dadać kamientar» aznačaje zhodu z rekamiendacyjami pa abmierkavańni.

Ciapier čytajuć

Tramp: Rasija maje tolki 10 dzion, kab spynić vajnu suprać Ukrainy. Jany pačynajucca siońnia1

Tramp: Rasija maje tolki 10 dzion, kab spynić vajnu suprać Ukrainy. Jany pačynajucca siońnia

Usie naviny →
Usie naviny

Na vulicy Matusieviča ŭ Minsku pobač ź dziciačym sadkom upaŭ bieśpiłotnik38

Kamandarm Litvy: Moža być i tak, što nijaki abjekt u Litvu ź Biełarusi i nie zalataŭ4

U achoŭnika Pucina zaŭvažyli ŭ rukach nieviadomuju pryładu. Ekśpierty vyznačyli jaho jak dron-pierachopnik4

Rasija ŭdaryła pa kałonii ŭ Zaparožskaj vobłaści. Zahinuli 16 čałaviek

«Fantastyčnaja čaćviorka: Pieršyja kroki» — novy błakbastar z supierhierojami i Piedra Paskalem. Tam zhadvajecca i Minsk3

Jak źmianilisia biełarusy paśla 2020 hoda? Cikavaje nazirańnie byłoha palitviaźnia8

Ukrainskija bieśpiłotniki atakavali bujny čyhunačny vuzieł u Rastoŭskaj vobłaści2

«Dzieci rastuć z adčuvańniem, što być biełarusam pačesna, jak vypusknikom Harvarda». U Batumi dziejničaje biełaruskamoŭnaja škoła — voś jak heta pracuje8

Stralba ŭ chmaračosie na Manchetanie: zabityja čatyry čałavieki, strałok zastreliŭsia

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Tramp: Rasija maje tolki 10 dzion, kab spynić vajnu suprać Ukrainy. Jany pačynajucca siońnia1

Tramp: Rasija maje tolki 10 dzion, kab spynić vajnu suprać Ukrainy. Jany pačynajucca siońnia

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić