«A čaho mnie bajacca?» Pamiaci Viktara Adzinočanki, jaki natchniaŭ
Jon vykładaŭ u mianie va ŭniviersitecie, piša žurnalistka i režysiorka z Homiela Maryja Bułavinskaja. Pierad tym jak u nas pačalisia ŭ jaho pary, studenty ź inšych kursaŭ zapałochvali, što hety vykładčyk vielmi patrabavalny. Što zaliki jamu zdajuć pa niekalki razoŭ. I što jon uvohule vielmi składany čałaviek: «Nu, nie taki jak usie».
Jak ža mianie raźviesialili hetyja napałochanyja kamientary, kali ja zrazumieła, chto taki nasamreč Viktar Adzinočanka. U jaho da studentaŭ nasamreč było tolki adno hałoŭnaje patrabavańnie — nie być abyjakavymi (da prafiesii, da intelektualnaha raźvićcia i h.d.). Nie chaču chvalicca, ale mnie było ź im vielmi lohka, ja adčuvała, što, napeŭna, ja taksama «nie takaja, jak usie».
Viedaju, što va ŭniviersitecie siarod takich, jak usie, navat chadzili čutki, što mabyć Viktar Adzinočanka niedzie tam supracoŭničaje z uładami: «Bo nie moža čałaviek i va ŭniviersitecie pracavać, i mieć aktyŭnuju hramadskuju pazicyju». Adnojčy ja naŭprost zapytałasia, jak u jaho heta atrymlivajecca, ci nie baicca, što zvolniać z pracy. Na što jon adkazaŭ niešta kštałtu: «A čaho mnie bajacca? A za što mianie zvalniać? Ja ničoha nie parušaju. A kali b maje pravy parušyli, to ja b abskardžvaŭ heta».
Viktar Adzinočanka pryniaŭ mianie u Biełaruski Chielsinski kamitet u ciažkim 2017 hodzie. Taksama jon mnie adnojčy padkazaŭ viasioły videarolik na 200 tysiač prahladaŭ. Heta adbyłosia padčas zboru podpisaŭ za kandydataŭ na prezidenckija vybary ŭ 2020 hodzie.
Spadara Viktara možna było sustreć na palityčnych i hramadska značnych mierapryjemstvach. U dobrym humory časami na rovary padjazdžaŭ jak niezaležny naziralnik-pravaabaronca.
Adna z našych apošnich sustreč adbyłasia padčas pikieta pa zbory podpisaŭ za Łukašenku ŭ 2020 hodzie. Tak, jon i na takoje mierapryjemstva pryjšoŭ, bo zamiest zboru podpisaŭ tam adbyvałasia paŭnavartasnaja ahitacyja, što zabaraniaje zakon. U toj momant tam nikoha bolš nie było siarod pravaabaroncaŭ i niezaležnych žurnalistaŭ, u asnoŭnym tolki čynoŭniki i dziaržsłužboŭcy. Jak zaŭsiody enerhična i z ułaścivaj jamu ironijaj Viktar Adzinočanka prakamientavaŭ na kamieru ŭsie parušeńni, jakija pabačyŭ na svaje vočy.
Taksama jon nie abyšoŭ uvahaj i padziei 2022 hoda, kali na fonie vajny va Ukrainie ŭ Biełarusi adbyvaŭsia refierendum. Jon taksama naziraŭ za im, publična paviedamlaŭ pra parušeńni pravoŭ hramadzianaŭ, jakija vykazvalisia suprać vajny.
Tak, jon nikoli nie bajaŭsia davać kamientary niezaležnym ŚMI, niahledziačy na pracu va ŭniviersitecie. A jon byŭ dacent, kandydat fiłasofskich navuk, u apošni čas pracavaŭ nad abaronaj doktarskaj dysiertacyi.
Mianie jaho prykład zaŭsiody natchniaŭ. Było važna bačyć takoha čałavieka, jaki hodna pracuje ŭ sistemie adukacyi. Jaho prykład uražvaŭ i studentaŭ.
Voś ja pryhadvaju takuju situacyju. U 2011 hodzie Viktara Adzinočanku zatrymali na «Narodnym schodzie» ŭ Homieli. A rovar, na jakim jon pryjechaŭ, prosta zapichali ŭ busik. Navat byli fotazdymki ŭ miedyja. Bo dakładna hetuju padzieju žvava abmiarkoŭvali studenty: «O, kruta! A ty bačyŭ, ź vielikam zapichali!» Tady Adzinočanka staŭ aŭtarytetam navat dla tych, kamu było ŭsio roŭna.
Vielmi sumna, syšoŭ mocny i nieabyjakavy čałaviek.
Ciapier čytajuć
«U kapciuroch HPU». Stahodździe niebiaśpiečnaj naiŭnaści i daremnych maraŭ biełaruskaj emihracyi6
Kamientary