Centr biełaruskaj kultury ŭ Biełastoku paviedamiŭ pra śmierć vybitnaha movaznaŭcy, dyjalektołaha i daśledčyka biełaruska-polskaha pamiežža, prafiesara Michasia Kandraciuka, žyćcio i spadčyna jakoha nazaŭsiody zastanucca častkaj kulturnaha bahaćcia Padlašša. Jamu byŭ 91 hod.
Prafiesar Michaś Kandraciuk naradziŭsia ŭ Dubičach Hajnaŭskaha pavieta i z pačatku svajoj navukovaj karjery byŭ źviazany z daśledavańniami ŭschodniesłavianskich havorak. Jon aŭtar bolš čym 200 navukovych prac — słoŭnikaŭ, manahrafij i artykułaŭ, a taksama saaŭtar pry stvareńni manumientalnaha «Atłasa ŭschodniesłavianskich havorak Biełastoččyny».
Jahonyja daśledavańni achoplivali nie tolki linhvistyku, ale i historyju pasialeńniaŭ, materyjalnuju i duchoŭnuju kulturu vioski, etnahrafiju i ananimiku.
Adnym z najvažniejšych dasiahnieńniaŭ prafiesara źjaŭlajecca kniha «Materyjalnaja kultura biełastockaj vioski i jaje źmieny ŭ śviatle narodnych havorak XX stahodździa» (2021), jakaja stała sapraŭdnym daviednikam pa kultury i movie rehijona.
Dakumientujučy štodzionnaje žyćcio, pradmiety sialanskaha pobytu, a hałoŭnaje — bahaćcie hutarkovaj leksiki, prafiesar uratavaŭ ad zabyćcia śviet, jaki siońnia isnuje ŭžo tolki ŭ pamiaci i ŭ navukovych zapisach.
U svajoj pracy prafiesar Kandratiuk zaŭsiody padkreślivaŭ značeńnie biełaruskaj movy i biełaruskich havorak dla śviadomaści biełaruskaj mienšaści, jakaja spakon viakoŭ žyvie na svajoj ziamli ŭ Polščy. Jon vieryŭ, što mova — heta asnova identyčnaści i kulturnych karanioŭ, a jaje źniknieńnie viadzie da straty pamiaci pra prodkaŭ. Havorka, pavodle jaho, — heta nie nahoda dla soramu, a skarb i žyvy pomnik historyi biełaruskich siemjaŭ.
Prafiesar Kandraciuk byŭ nie tolki vučonym, ale i papularyzataram viedaŭ. Razam z Darotaj Naŭmyčyk jon stvaryŭ cykł u vydańni Gazeta Współczesna, dzie dastupna tłumačyŭ pachodžańnie proźviščaŭ i nazvaŭ viosak. Dziakujučy jamu sotni ludziej zmahli adkryć historyi svaich prodkaŭ i zrazumieć, što ich karani hłyboka ŭkaranionyja ŭ ziamli Padlašša.
Prafiesar Michaś Kandratiuk pracavaŭ ź vialikaj addanaściu, spałučajučy strohuju navuku ź luboŭju da rodnych miaścin i kłopatam pra zachavańnie spadčyny biełaruskaj mienšaści ŭ Polščy. Jon taksama vychavaŭ mnohich studentaŭ i maładych daśledčykaŭ, jakim pieradavaŭ nie tolki viedy, ale i pavahu da movy i kultury pamiežža.
Cpadčyna Michasia Kandraciuka zastaniecca nieacennym śviedčańniem bahaćcia Padlašša i tryvałym pomnikam biełaruskaj movy ŭ Polščy.
Ciapier čytajuć
«Kałaŭra my nie pakryŭdzili»: stała viadoma pra novaje miesca pracy byłoha staršyni Nacbanka3
Kamientary