«Viarnuli jak bydła». Vyzvalenych rasijskich pałonnych adrazu adpraŭlajuć nazad na vajnu

Svajaki Hrabieńnikava skardziacca, što dadomu jaho nie adpuścili navat na dzień. A jahonyja kalehi, jakija vyzvalilisia z pałonu, raskazvajuć, što na front viartajuć ich usich. Bolšaść ź ich ciažka paranienyja, a paśla viartańnia z pałonu ŭsie pisali raparty na admovu ad kantraktu.

Pavialičyć

«Ich u kajdankach viazuć»

37‑hadovy Ivan Hrabieńnikaŭ u pałonie prabyŭ 10 miesiacaŭ — ź lipienia 2024 hoda. Na vajnu suprać Ukrainy hazazvarščyk z Ałtajskaha kraju zavierbavaŭsia z kałonii ŭ krasaviku 2024 hoda.

Pavialičyć

«U jaho dačce 4 hady, jon dziela jaje chacieŭ vybracca [z kałonii], dumaŭ, paŭhoda pavajuje, jak vahnieraŭcy, i hatova — na voli z rodnymi, — kaža svajačka Ivana Natalla (imia źmienienaje na jaje prośbu). — U vyniku jaho try miesiacy tam [na froncie] trymali, potym jašče ŭ pałonie 10 miesiacaŭ. A ciapier, kali, narešcie, abmianiali — navat dadomu nie davieźli, viarnuli, jak bydła, nazad. Choć nichto ź ich nie choča vajavać. Tam nie toje, kab nie pytajucca — mnohija biehčy hatovyja, ich u kajdankach viazuć».

Raniej niekalki vajskoŭcaŭ sapraŭdy zapisvali videa, jak na šturm ich pieravoziać u kajdankach, pryšpilenych da siadzieńniaŭ. Pa słovach samoha Ivana, nie prykavanyja byli tolki takija ž ciažka paranienyja, jak jon — ź pierałamanymi rukami i kaleki na mylicach.

«Nie robiać VUK (vajskova-ŭračebnaja kamisija), nijakaj miedkamisii, u ciele kula, ruka pierałamanaja. Dadomu nie adpuskajuć», — kaža Hrabieńnikaŭ na kamieru, kali jaho ŭ składzie 35‑j asobnaj hvardziejskaj motastrałkovaj bryhady (v/č 41659) viazuć razam ź inšymi pałonnymi paśla abmienu ŭ Danieck.

Da hetaha Hrabieńnikaŭ zapisvaŭ videa, jak jaho za admovu viartacca na front pasadzili ŭ kamieru ŭ jahonaj vajskovaj častcy.

Zhodna ź mieddakumientam Hrabieńnikava, 30 červienia 2025 hoda doktar-nieŭrołah pravioŭ ahlad i pastaviŭ dyjahnaz, paznačyŭšy katehoryju prydatnaści da vajskovaj słužby — «D» (całkam nie prydatny). Nieŭrołah daŭ nakiravańnie Hrabieńnikavu ŭ Branku (horad u Łuhanskaj vobłaści Ukrainy) dla «lačeńnia, prachodžańnia vajskova-miedycynskaj kamisii i aficyjnaha vyznačeńnia katehoryi prydatnaści».

Adnak usie pryznačeńni doktara kamandavańnie praihnaravała — Hrabieńnikava i inšych paranienych, viernutych paśla pałonu, siłkom adpravili na front.

Pavialičyć

«Nam zdavałasia, što paśla viartańnia z pałonu nas choć by lačyć buduć. Kudy tam — nam nachabna pamianiali katehoryi na falšyvyja — mnie, naprykład, maju «D» zamianili na «B» (prydatny da słužby ź niaznačnymi abmiežavańniami), choć u mianie pravaja ruka jak była ŭ niekalkich miescach pierabitaja — tak i visić. U mianie dahetul kula ŭ ciele — navat nie apieravali, — kaža Ivan. — I nas takich vielmi šmat — na mylicach, u hipsie. Im prosta po**j, viazuć na daniecki kirunak kalek».

Pa słovach Hrabieńnikava, u vajskovym bilecie jamu zamianili nie tolki katehoryju prydatnaści, ale i zvańnie: zamiest małodšaha siaržanta ŭpisali — radavy.

Svajaki Hrabieńnikava kažuć, što pisali ŭ Minabarony i vajskovuju prakuraturu. Adkazu nie atrymali. Naadvarot, paśla ich zajaŭ Hrabieńnikava ekstranna adpravili ŭ Danieck, admoviŭšy ŭ naležnaj jamu pracedury VUK.

«Minabarony — čornaja dzirka, adtul naohuł nie adkazvajuć, — kaža Natalla. — Z prakuratury pryjšła adpiska, što nibyta «ŭsio pa zakonie» ź Ivanam robiać. A jak pa zakonie možna paranienaha paśla pałonu biez reabilitacyi i navat lačeńnia, biez zhody (!) nazad kidać na pieršuju liniju?! Što jon tam navajuje biez pravaj ruki?! Jon ni aŭtamat trymać nie moža, ni mašynaj kiravać, navat paranienaha kalehu vyciahnuć nie zmoža. Ja prosta nie razumieju, navošta im cełaja rota (a ź Ivanam viazuć takich ža paranienych) invalidaŭ na froncie? Dla ptušački? Kamu jany hetuju ptušačku pakazać pavinny? Ich ža tam pry pieršym nastupnym abstrele ŭsich dabjuć — kamu patrebna ich śmierć?!»

Ivan kaža, što vajavać nie choča — choča ŭbačyć dačku, viarnucca da pracy hazazvarščykam. Adnak raparty ab admovie ad udziełu ŭ bajavych dziejańniach, napisanyja im i jaho kalehami paśla viartańnia z pałonu, nichto nie razhladaje.

«Nijakaha paćviardžeńnia, što ich naohuł pieradali navierch, u nas niama, — kaža Valeryj z toj ža v/č №41659. — Naadvarot, zamiest kamisij abo demabilizacyi nas zhruzili ŭsich u aŭtobusy — chto lohka paranieny, pryšpilili kajdankami, invalidaŭ — tak zakinuli, i pavieźli na daniecki kirunak. Nie, u tyle nie pakinuć, paviazuć da pieršaj linii. Zdochniem tam, viadoma. Usim na ŭsich po**j».

«Mabilizacyja, pałon, reabilitacyja, zahinuŭ»

U žniŭni 2025 hoda va Ułan-Ude prajšło pachavańnie staršaha praparščyka Dźmitryja Piatrova.

«Jon rodam ź siała Bičura, ale vyras u vioscy Buj, tam my i škołu skončyli, — kaža jahony adnakłaśnik Siarhiej (imia źmienienaje dla jahonaj biaśpieki). — U vojska taksama razam nas zabirali, tolki jon u Maskvie słužyŭ, a ja ŭ nas, u Buracii. Ja paśla terminovaj słužby adrazu zvaliŭ [z vojska], a jon dasłužyŭsia da praparščyka. Ale potym zvolniŭsia, u 2003 hodzie. Ja amal adrazu pierajechaŭ va Ułan-Ude, a Dzima jašče žyŭ ź siamjoj u Bui i tolki ŭ 2022 hodzie pierabraŭsia siudy. Mabilizavali jaho ŭ tym ža vieraśni. Bo jon byŭ na kantrakcie ŭ minułym, chaj i niadoŭha, jon nie ździviŭsia. Nakont chacieŭ — nie chacieŭ. Nu, u jaho byŭ vybar, ci što? Sami jak dumajecie? U jaho dačka i syn maleńkija. Dumaŭ, što admovicca nie maje prava».

U vieraśni 2022 hoda Piatrova mabilizavali ŭ 37‑iu motastrałkovuju bryhadu, u lutym 2023 hoda jon trapiŭ u pałon, a ŭžo ŭ krasaviku 2023 hoda byŭ vyzvaleny.

Pavialičyć

«Jon prychodziŭ u adpačynak. Ale ja nie pamiataju, kab jaho naohuł vypuskali paśla abmienu adrazu. Jon byŭ na reabilitacyi niekalki tydniaŭ, potym u Kiachcie, dzie čaść. Ale potym jaho adpravili znoŭ na front. Nie pytajučysia, viadoma. U červieni jaho ŭznaharodzili navat,a ŭ lipieni [2025 hoda] zahinuŭ. Voś kažuć, što raz pieražyŭ pałon, nibyta ščaśliŭčyk — kula nie voźmie. **jnia heta ŭsio», — kaža Siarhiej.

Pa słovach surazmoŭcy, u Piatrova zastałasia vialikaja siamja — pažyły baćka, brat, žonka, syn i dačka.

«Byccam by žonka, Volha, jaho prasiła nie chadzić [na vajnu]. Tam i rany pra siabie davali znać i ŭ cełym stan byŭ nie vielmi, ale ŭ studzieni, kali jaho znoŭ zabrali, užo nie pytalisia, chočaš — nie chočaš, mocna paranieny ci nie. Užo byŭ na vajnie — pojdzieš jašče, vajavać bolš niama kamu», — kaža siabar zahinułaha.

Pravaabaroncy adznačajuć, što, niahledziačy na toje, što 117‑y artykuł Ženieŭskaj kanviencyi zabaraniaje pakidać vajennapałonnych na vajskovaj słužbie paśla viartańnia, rasijskija ŭłady jaho nie vykonvajuć.

«De-fakta ŭsie kantrakty ź Minabarony RF ciapier biesterminovyja. I ŭ rasijskim zakanadaŭstvie jość ščylina, zhodna ź jakoj, pakolki ciapier aktyŭnyja vajennyja dziejańni, a nie pieramirje — to i pałonnyja zastajucca ŭ statusie vajskoŭcaŭ. Heta značyć z— za praciahu vajny pałon — nie padstava dla zvalnieńnia z vojska, — kaža pravaabaronca Alaksiej (poŭnaje imia surazmoŭcy nie nazyvajecca dla jaho biaśpieki). — Kali pałonny paranieny, to ŭ teoryi jon moža patrabavać vajskova-miedycynskaj kamisii. Ale na praktycy arhanizavać jaje składana, kali ty nie na «hraždancy»».

• 0
• 0
• 10
• 1
• 1
• 1
• 2
• 0