Грамадства11

Мяжа растала. Швейцарыя і Італія перакройваюць карту з-за леднікоў, што адступілі

Швейцарыя і Італія былі вымушаныя перанесці ўчастак мяжы паміж дзвюма дзяржавамі ў Альпах, бо змены глабальнага клімату прыводзяць да раставання леднікоў і змены формы горных хрыбтоў, па якіх гэты ўчастак пралягае, піша Бі-бі-сі.

Пік Матэрхорн. Фота: Jamey Keaten / AP

Частка тэрыторыі, якую закранулі змены, праходзіць па схілах і ля падножжа Матэрхорна — аднаго з самых высокіх пікаў Еўропы, дзе размешчаны адзін з самых вядомых гарналыжных курортаў.

Мяжа паміж гэтымі дзвюма краінамі ў значнай ступені вызначаецца ледавіковымі хрыбтамі або ўчасткамі снегу, але рэзкае скарачэнне памераў леднікоў у апошнія гады прывяло да таго, што гэтыя натуральныя межы пачалі перамяшчацца. Змены адлюстроўваюць ужо рэальныя геаграфічныя перамены.

Праект двухбаковага пагаднення аб пераносе межаў падрыхтавала ў маі 2023 года сумесная швейцарска-італьянская рабочая група.

Швейцарыя афіцыйна ўхваліла пагадненне аб змене мяжы на мінулым тыдні, у пятніцу. Італіі зрабіць гэта яшчэ трэба.

Па даных апошніх вымярэнняў, апублікаваных у верасні мінулага года, у 2023 годзе ледавікі Швейцарыі страцілі 4% свайго аб'ёму. І гэта яшчэ не рэкордны паказчык: годам раней, за 2022-ы, ледавік «ужаўся» яшчэ ў паўтары разы больш (6%).

Швейцарская сетка маніторынгу леднікоў (Glamos) штогод публікуе справаздачу, у якой рэкордныя страты тлумачацца доўгім гарачым летам 2022 года разам з нізкім узроўнем ападкаў (гэта значыць снегу) наступнай зімой.

У пятніцу Швейцарыя заявіла, што перагляд межаў адпавядае эканамічным інтарэсам абедзвюх краін, паколькі дапаможа ім дамаўляцца аб тым, хто з іх нясе адказнасць за ўтрыманне той ці іншай канкрэтнай прыроднай тэрыторыі.

Навукоўцы папярэджваюць: калі на планеце стане яшчэ цяплей, раставанне леднікоў па ўсім свеце непазбежна паскорыцца.

У мінулым годзе Glamos ужо папярэджваў, што некаторыя швейцарскія ледавікі растаюць так хутка, што іх наўрад ці ўдасца выратаваць, нават калі павышэнне глабальных тэмператур утрымаецца ў межах 1,5C, прадугледжаных Парыжскім кліматычным пагадненнем.

Мадэляванне паказвае, што без спынення выкідаў парніковых газаў вялікія ледавікі (такія як размешчаны ў Альпах далей ад мяжы Алецкі) могуць цалкам знікнуць ужо праз пакаленне.

На расталых у апошнія гады швейцарскіх ледніках было зроблена мноства знаходак.

У ліпені мінулага года тэсты пацвердзілі, што чалавечыя парэшткі, знойдзеныя непадалёк ад Матэрхорна, належаць нямецкаму альпіністу, які прапаў без вестак яшчэ ў 1986 годзе. Альпіністы, якія ішлі па ледавіку Тэадуль (над Цэрматам), заўважылі турыстычныя чаравікі, якія тырчаць з лёду і «кіпцюры» скалалаза.

У 2022 годзе на Алецкім ледніку агаліліся абломкі самалёта, які разбіўся там у 1968 годзе.

У 2014 годзе пілот грузавога верталёта заўважыў на ледніку дзіўную пляму. Пазней у гэтым месцы знайшлі цела зніклага брытанскага альпініста Джанатана Конвіла.

Каментары1

  • Noize MC
    02.10.2024
    Ледники растают — восполнится Иордан
    О, все помирятся, Shalom aleichem, Wa alaykumu s-salam
    Ледники растают — восполнится Иордан
    О, все помирятся, Shalom aleichem, Wa alaykumu s-salam
 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

Учора Мінск зноў затапіла. Чаму сталіца не гатовая да дажджоў?4

Учора Мінск зноў затапіла. Чаму сталіца не гатовая да дажджоў?

Усе навіны →
Усе навіны

«Заказаў больш, чым машын на лініі». Кіраўнік «А1 таксі» — пра цэны і беларускую мову ў дадатку2

Як самыя небяспечныя наркакартэлі свету захопліваюць Еўропу10

Багацце Ілана Маска за адзін дзень скарацілася на $34 млрд пасля сваркі з Трампам4

Намесніца рэдактара «Мінск-Навін» расказала, як змянілася яе жыццё пасля шлюбу з мусульманінам з Сірыі15

У Кіеве пад расійскім ударам загінулі трое ратавальнікаў

«Гісторыя не выклікае даверу». Польшча перадала Літве справу аб міжнароднай абароне беларускі, якая часта ездзіла ў камандзіроўкі7

«Я ведаю, што на гэтай вайне я здохну. Але хачу стварыць нармальны штуршок руху»: выйшла другая частка фільма «Волат. Жыццё на нулі»9

У Казахстане патлумачылі загадкавыя агні ноччу над краінай

Ціханоўская пра высылку з Беларусі ў жніўні 2020: Мне далі на зборы 20 хвілін43

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Учора Мінск зноў затапіла. Чаму сталіца не гатовая да дажджоў?4

Учора Мінск зноў затапіла. Чаму сталіца не гатовая да дажджоў?

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць