Аляксандар Старыкевіч
Кубінскія казакі
Упершыню імя Лукашэнкі на Кубе пачулі гадоў пяць таму. У той час на «Востраве Свабоды» гасьціла група журналістаў зь Беларусі. Гэтая каманда наладзіла несанкцыянаваную дэманстрацыю па вуліцах знакамітага курорту Варадэра. Пад трапічнай залевай на арандаваным джыпе ехалі чацьвёра мужчын у адных плаўках і скандзіравалі: «Жыве Беларусь! Далоў Лукашэнку!» Відовішча, як сьведчылі тыя, хто бачыў яго на свае вочы, было экзатычнае нават па кубінскіх стандартах.
І вось нарэшце на Кубу ступіла нага беларускага сябра, хаўрусьніка і амаль што брата. Дзіўна, што дзьве такія сацыяльна блізкія асобы, як Лукашэнка з Кастрам, не сустрэліся значна раней. У новым сусьветным парадку абодва яны выглядаюць як апошнія прадстаўнікі своеасаблівай Запароскай Сечы, толькі ролю турэцкага султана ў гэтым выпадку адыгрывае амэрыканскі імпэрыялізм. Хоць гэтая вольніца гістарычна асуджаная і ейны час паступова сыходзіць, пакуль што яшчэ можна пацешыць сябе гарачымі пацалункамі «а-ля Брэжнеў», ордэнамі «за ўмацаваньне сувязяў паміж народамі» ды іншымі атавізмамі сацыялістычнай эпохі.
Кажуць, беларускага госьця бянтэжыла тое, што на фоне смуглявага рэвалюцыйнага камандантэ ён будзе выглядаць бледна ва ўсіх сэнсах. Так і адбылося, бо Кастра, як бы да яго ні ставіцца, постаць значна больш выбітная, чым сьціплы дырэктар саўгасу, якім Лукашэнка па вялікім рахунку застаўся дагэтуль. Істотная розьніца паміж імі палягае яшчэ і ў тым, што кубінскі лідэр усё ж такі бароніць незалежнасьць сваёй краіны, а не гандлюе ёй дзеля ўласнай выгоды. Лукашэнка падобны да Фідэля, як шашок да тыгра, і хутчэй стварае ўражаньне дрэннай пародыі, асабліва калі зьяўляецца на людзях у камуфляжцы.
Абмяркоўваць усур’ёз вынікі візыту Лукашэнкі на Кубу не выпадае з прычыны іх поўнай адсутнасьці. Заявы пра «рэзкую інтэнсыфікацыю» эканамічных сувязяў зьяўляюцца звычайнай пратакольнай лузгой. Папросту Кастра і Лукашэнка добра разумелі, што хоць іх і запрасілі на «саміт тысячагодзьдзя», на гэтым сьвяце яны будуць чужынцамі і таму напярэдадні наладзілі сваё асабістае — у сямейным коле.
Як і чакалася, «горад жоўтага д’ябла» сустрэў Кастра і Лукашэнку ня надта ласкава. Мэр Джуліяні без асаблівых цырымоніяў заявіў: «Удзельнікаў саміту будуць ахоўваць лепш, чым у любой іншай кропцы сьвету, аднак, па маім асабістым меркаваньні, некаторыя зь іх зьяўляюцца агіднымі жахлівымі істотамі, і пра гэта варта нагадваць ім кожны раз, калі ёсьць магчымасьць». Вашынгтонская адміністрацыя з гэтым цалкам пагадзілася і не запрасіла Лукашэнку на ўрачысты прыём. Але гэта здарылася не ў апошні момант, як падалі некаторыя сродкі масавай інфармацыі, а было вядома ўжо досыць даўно. Менавіта таму візыт Лукашэнкі ў Амэрыку быў сплянаваны такім кароткатэрміновым: трэ было адляцець у Менск як мага хутчэй, каб потым заявіць, што гэта ня Клінтан мяне адмовіўся частаваць, а я сам не пажадаў зь ім за адным сталом сядзець.
Сумясьціўшы паездку ў Вашынгтон з наведваньнем Кубы, Лукашэнка міжволі выразна акрэсьліў уласнае месца ў сучасным сьвеце. Крыўдзіцца тут няма на каго: Лукашэнка сам сябе загнаў у палітычнае гета, намаляваўшы чырвоную зорку на ілбе. Добра, што яшчэ хоць не распранулі дагала ў аэрапорце, як паўночных карэйцаў...
Каментары