У студзені 2003 г. у Пецярбургу ў Пушкінскім Доме (Інстытут расейскай літаратуры) была абаронена дысэртацыя, прысьвечаная Кірылу Тураўскаму. Дысэртантка з Паўднёвай Карэі Со Сон Джонг разгледзела Жыцьцяпіс (Жыціе) Кірылы Тураўскага з кнігі «Пралог».
Гэткія «пралогі» складалі манахі, зьбіраючы пад адной вокладкай творы розных «айцоў царквы». Таксама яна разгледзела ўсе «Словы» сьв.Кірылы, зьмест і тэмы якіх суадносяцца з тэкстамі таго «Пралогу». Такіх «Словаў» тры: «Прытча пра сьляпога і кульгавага», «Слова пра нядбайнага цара і разумнага дарадцу» (альбо «Аповесьць аб беларызцу») і «Слова на сабор сьвятых айцоў 318-ці» (на Нікейскі першы сабор сабраліся 318 айцоў).
Сам Кірыла шмат разоў пісаў, што стварае тэксты на падставе сьвятых кнігаў. Ён амаль цалкам запазычыў для сваіх «Словаў» асноўны сюжэт з прытчаў «Пралогу». Аднак у Кірылы, які быў вялікім знаўцам Сьвятога Пісьма і богаслужбовых тэкстаў, кожны праложны сюжэт робіцца шматзначным. Так, у «Аповесьці аб беларызцу», цалкам уводзячы ў свой тэкст сюжэт з «Пралогу», Кірыла Тураўскі ўзбагачае яго вобразамі, якіх няма ў праложным тэксьце: па-мужчынску разумная дачка, нейкі прыгожы і высокі чалавек, што стаіць на цьвёрдым камені, бунт у горадзе.
Грунтуючыся на гэтым, Со Сон Джонг абвяргае гіпотэзу Е.Фет аб тым, што Кірыла Тураўскі быў складальнікам другой рэдакцыі «Пралогу». Матэрыялам для дасьледаваньня сталі 120 рукапісаў Пралогу XIII—XVII ст., а таксама сьпісы вышэйназваных твораў.
МН, Пецярбург
Каментары