Z Maskvy. Błoh Alesia Čajčyca1919

Ulublonyja słovy ŭ biełaruskaj movie: Hazprom, Rośniefť, Śbierbank

Mnohija navat nacyjanalna śviadomyja biełarusy na mientalnym uzroŭnie siabie nie adździalajuć ad rasijcaŭ. I heta prajaŭlajecca na piśmie.

Uvohule,

ja nie liču, što dziaržava pavinna zakonadaŭča rehulavać movu.
Ahulnapryniataść moŭnaha standartu, pravapisu, pavinna vyznačacca nie rašeńniem dziaržaŭnaha orhana, a kansensusam karystalnikaŭ movy. Tak — «pryniata», tak — «nie pryniata». Normy etykieta ci dobraha husta albo (papraŭcie, kali pamylajusia) notnaja sistema dla zapisu muzyki taksama nie zaćviardžajucca ŭ dziaržaŭnych instytucyjach, tak ža ž?

Biełarusy časta skardziacca na toje, što rasijcy niedaaceńvajuć admietnaść biełarusaŭ i adroźnieńni pamiž biełaruskaściu i rasijskaściu. Miž tym, mnohija navat nacyjanalna śviadomyja biełarusy na mientalnym uzroŭnie sami nie adździalajuć siabie ad rasijcaŭ. I heta časta prajaŭlajecca na piśmie, kali ludzi pierakładajuć rasijskija ŭłasnyja imiony i nazvy na biełaruskuju movu, jak by absurdna heta ni hučała.

Mnohija biełarusy padśviadoma nie razumiejuć, što rasijskaja mova — heta zamiežnaja mova. Ci, prynamsi, inšaja mova ad biełaruskaj. I imiony rasijskija — inšyja ad biełaruskich, jak hetaksama inšymi jość imiony polskija, kitajskija ci partuhalskija. A ŭłasnyja imiony nie pierakładajucca nikoli.

Džordža Buša my nie nazyvajem «Jurjem» (a heta i jość biełaruski ekvivalent anhielskaha George), a Johana Sebastyjana Bacha nie nazyvajem «Jankaj Savaścianam» ci jak tam. Navat hieraičnaha biełaruskaha žurnalista Pačobuta mnohija na zamiežny maner nazyvajuć «Andžej» u adpaviednaści z tym, jak siabie nazyvaje jon sam.

A značyć i

Jelena Bonner — nijakaja nie «Alena», Jaŭhienij Jeŭtušenka — nijaki nie «Jaŭhien», Arkadzij Hajdar — nijaki nie «Arkadź», a Dźmitryj Miadźviedzieŭ — nijaki nie «Dźmitry» biez «j» (tym bolš nie «Źmicier»).

Karystalnikam taraškievicy taksama treba advučacca nazyvać Pucina «Ŭładzimieram» praz «je». Cikava, što Nadzieždu Krupskuju ŭ biełaruskaj tradycyi, padobna, što tak i nie stała pryniata pamyłkova nazyvać «Nadziejaj».

Dalej. Biełaruskamoŭnaja žurnalistyka mała piša na temy ekanomiki. Tamu stylistyčnyja standarty biznesovaj žurnalistyki nie vypracavanyja i ludzi časta kirujucca archaičnymi akademičnymi BSSRaŭskimi praviłami, jakija čym dalej, tym u sučasnym śviecie hledziacca bolš nierelevantnymi.

Što b ni kazali sučasnyja «akademičnyja praviły» biełaruskaj movy,

u Rasii niama takoha banka, jak «Aščadbank», i niama takich kampanij, jak «Hazpram» ci, asabliva, «Rasnafta».

«Śbierbank», «Hazprom» i «Rośniefť» — zarehistravanyja brendy, jakija:

a) daŭno nie rasšyfroŭvajucca jak «Śbieriehatielnyj bank» i nikoli aficyjna nie byli skarotami ad «Hazovaja promyšlennosť»(?) abo «Rośsijskaja niefť» (?). Raskryju sakret — kampanija BP daŭno taksama nie nazyvajecca British Petroleum.

b) pierakładajucca na ŭsie biez vyklučeńnia movy jak, adpaviedna, Sberbank, Gazprom albo Rosneft, i nijak inačaj. Pa-biełarusku heta — «Śbierbank», «Hazprom» i «Rośniefť»

Pierakładać hetyja nazvy na svaju movu — heta prajava miestačkoŭstva i varta śmiechu,
skažu ščyra.

Najlepšyja rasijskija hazety «Kommiersant'» i «Viedomosti» ŭvohule nie pierakładajuć na rasijski ałfavit nazvy zachodnich kampanij ci zachodnija brendy, tak i pakidajučy ich łacinkaj.

Hetaksama ŭ biełaruskamoŭnych tekstach varta pakidać bieź pierakładu bolšaść łacinkavych i rasijskich nazvaŭ. Ci ž vy nie dumajecie, što ŭ Biełarusi zastałosia šmat biełaruskamoŭnych čytačoŭ (pahatoŭ karystalnikaŭ internetu), jakija nie vałodajuć łacinskim ałfavitam albo rasijskaj movaju i nie zdolejuć hetyja nazvy pračytać?

Kamientary19

Ciapier čytajuć

Polšča pryznała Alaksandra Mašenskaha niepažadanaj asobaj5

Polšča pryznała Alaksandra Mašenskaha niepažadanaj asobaj

Usie naviny →
Usie naviny

U Rasii chłopiec na «Leksusie» efiektna vylataŭ na nabiarežnuju dziela pryhožaha videa. Zahinuŭ sam i dźvie siabroŭki14

«Vitajem na radzimie». Biełarus raspavioŭ pra zatrymańnie na miažy za łajk i sapsavany adpačynak10

U Italii znajšli cieła 18-hadovaj ukrainskaj studentki. U dzień śmierci joj admovili ŭ praciahu stažyroŭki

Načalnik suviazi 8-j armii zahinuŭ u vyniku ŭdaru ŭkrainskimi rakietami

Tolki adzin vypusknik zdavaŭ centralizavany ekzamien pa hetym pradmiecie3

Natalla Piatkievič praciahvaje vyhulvać amierykanski harderob16

Kinołah raskazała pra prosty test na vychavanaść sabaki1

Tramp abiacaŭ Pucinu razbambić Maskvu k čortavaj maciery, kali Rasija napadzie na Ukrainu6

«Vahnier» zavierbavaŭ ludziej u Łondanie, kab tyja vykrali rasijskaha biznesmiena Čyčvarkina. Adzin ź ich pierapisvaŭsia z «Minsk KGB»6

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Polšča pryznała Alaksandra Mašenskaha niepažadanaj asobaj5

Polšča pryznała Alaksandra Mašenskaha niepažadanaj asobaj

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić