Kultura

Nobeleŭskuju premiju miru atrymaŭ Marci Achcisaary

Premija jamu «dajecca za tryccacihadovuju dziejnaść pa ŭrehulavańni kanfliktaŭ u roznych krainach śvietu». Achcisaary miryŭ Namibiju i PAR, Indaneziju i ruch Ačechu, raźviazvaŭ kanflikty pamiž IRA i Brytanijaj, u Bośnii, Kosava. U 1994-2000 hh. jon byŭ prezydentam Finlandyi.

Premija jamu dajecca za tryccacihadovuju dziejnaść pa ŭrehulavańni kanfliktaŭ u roznych krainach śvietu. Achcisaary miryŭ Namibiju i PAR, Indaneziju i separatyscki ruch Ačech, raźviazvaŭ kanflikty pamiž IRA i Brytanijaj, pracavaŭ u Bośnii j Kosava, byŭ prezydentam Finlandyi.

Pra heta siońnia abviaścili ŭ Osła a 12-j pavodle mienskaha času. Premija budzie ŭračysta ŭručana ŭ śniežni, u stalicy Narvehii.

* * *

Marci Ojva Kalevi Achcisaary (Martti Oiva Kalevi Ahtisaari) naradziŭsia 23 červienia 1937 h. u karelskim horadzie Vijpury, što tady byŭ u składzie Finlandyi (ad 1940 h. heta Vybarh, Rasieja).

Z 1965 h. jon staŭ pracavać u adździele pa akazańni dapamohi krainam treciaha śvietu MZS Finlandyi.

U 1973 h. Marci Achcisaary byŭ pryznačany nadzvyčajnym i paŭnamocnym pasłom u Tanzanii, a ŭ 1975 h. uznačaliŭ, pa sumiaščalnictvie, finlandzkuju dypmisiju ŭ Zambii, Samali, Mazambiku.

U 1977—1984 hh. upaŭnavažany AAN pa vyrašeńni kanfliktu ŭ Namibii.

U 1984 h. viarnuŭsia ŭ Finlandyju, pracavaŭ u Ministerstvie zamiežnych spraŭ.

U 1987 h. Achcisaary staŭ namieśnikam hieneralnaha sakratara AAN pa haspadarčych i administracyjnych pytańniach. U 1989—1990 hh. kiravaŭ u Namibii UNTAG (United Nations Transition Assistance Group) – vaśmitysiačnym vajennym i cyvilnym kantynhientam AAN, jaki zajmaŭsia padrychtoŭkaj demakratyčnych vybaraŭ.

Z 1991 h. – ministar zamiežnych Finlandyi. U 1992—1993 hh – staršynia rabočaj hrupy pa ŭrehulavańni kanfliktu ŭ Bośnii.

U 1994—2000 hadach prezydent Finlandyi.

Uviesnu 1999 hodu staŭ adnym z pasiarednikaŭ padčas vajny ŭ Juhasłavii, prapanavaŭ tady mirny plan vyrašeńnia kanłfiktu ŭ Kosava, ź jakim pahadziŭsia Białhrad.

U 2000 h. zasnavaŭ niaŭradavuju arhanizacyju "Inicyjatyva pa pieraadoleńni kryzysaŭ».

U 2000-2001 hadach inspektavaŭ składy ŭzbrajeńnia Irłdiandzkaj respublikanskaj armii.

U 2005 hodzie pry pasiarednictvie Achcisaary byŭ padpisany mirny dahavor, jaki pakłaŭ kaniec tryccacihadovaj vajnie pamiž uradam Indanezii i separatysckim rucham u pravincyi Ačech.

U 2005 h. pryznačany specyjalnym pasłańnikam hieneralnaha sakratara AAN pa kiravaŭnictvie pracesam vyznačeńnia budučyni Kosava.

U 2007 hodzie padrychtavaŭ plan mirnaha urehulavańnia kanfliktu, jaki praz pazycyiju Rasiei i Kitaju byŭ adkinuty AAN.

Achcisaary žanaty, maje syna.

Kamientary

 
Naciskańnie knopki «Dadać kamientar» aznačaje zhodu z rekamiendacyjami pa abmierkavańni.

Ciapier čytajuć

Tehieran haryć. Izrailskija źniščalniki praciahvajuć udary, pakul SPA Irana biaśsilnaja16

Tehieran haryć. Izrailskija źniščalniki praciahvajuć udary, pakul SPA Irana biaśsilnaja

Usie naviny →
Usie naviny

Tramp vymušana spyniaje rejdy suprać imihrantaŭ u sielskaj haspadarcy i hatelnym biznesie3

Navukoŭcy znajšli prosty sposab paspryjać rostu raślin — muzyka, ale nie kožnaja20

Ryanair budzie štrafavać pasažyraŭ, jakija parušajuć paradak1

U Homieli 7 hadoŭ tamu pabudavali prybiralniu ledź nie za miljon dalaraŭ. Jak u joj ciapier?4

U Dubai zahareŭsia 67-paviarchovy chmaračos3

Što moža čakać tych, kaho buduć sudzić pa spravie «Biełaruskaha Hajuna»?

Łukašenka parekamiendavaŭ biełarusam nie nalahać na bulbu13

Izrailcianam prychodziać špijonskija paviedamleńni ad karespandentki ANT10

Usploski zakazaŭ picy kala Pientahona mahli śviedčyć pra budučuju ataku na Iran9

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Tehieran haryć. Izrailskija źniščalniki praciahvajuć udary, pakul SPA Irana biaśsilnaja16

Tehieran haryć. Izrailskija źniščalniki praciahvajuć udary, pakul SPA Irana biaśsilnaja

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić