Культура

Нобэлеўскую прэмію міру атрымаў Марці Ахцісаары

Прэмія яму «даецца за трыццацігадовую дзейнасьць па ўрэгуляваньні канфліктаў у розных краінах сьвету». Ахцісаары мірыў Намібію і ПАР, Інданэзію і рух Ачэху, разьвязваў канфлікты паміж ІРА і Брытаніяй, у Босьніі, Косава. У 1994-2000 гг. ён быў прэзыдэнтам Фінляндыі.

Прэмія яму даецца за трыццацігадовую дзейнасьць па ўрэгуляваньні канфліктаў у розных краінах сьвету. Ахцісаары мірыў Намібію і ПАР, Інданэзію і сэпаратысцкі рух Ачэх, разьвязваў канфлікты паміж ІРА і Брытаніяй, працаваў у Босьніі й Косава, быў прэзыдэнтам Фінляндыі.

Пра гэта сёньня абвясьцілі ў Осла а 12-й паводле менскага часу. Прэмія будзе ўрачыста ўручана ў сьнежні, у сталіцы Нарвэгіі.

* * *

Марці Ойва Калеві Ахцісаары (Martti Oiva Kalevi Ahtisaari) нарадзіўся 23 чэрвеня 1937 г. у карэльскім горадзе Війпуры, што тады быў у складзе Фінляндыі (ад 1940 г. гэта Выбарг, Расея).

З 1965 г. ён стаў працаваць у аддзеле па аказаньні дапамогі краінам трэцяга сьвету МЗС Фінляндыі.

У 1973 г. Марці Ахцісаары быў прызначаны надзвычайным і паўнамоцным паслом у Танзаніі, а ў 1975 г. узначаліў, па сумяшчальніцтве, фінляндзкую дыпмісію ў Замбіі, Самалі, Мазамбіку.

У 1977—1984 гг. упаўнаважаны ААН па вырашэньні канфлікту ў Намібіі.

У 1984 г. вярнуўся ў Фінляндыю, працаваў у Міністэрстве замежных спраў.

У 1987 г. Ахцісаары стаў намесьнікам генэральнага сакратара ААН па гаспадарчых і адміністрацыйных пытаньнях. У 1989—1990 гг. кіраваў у Намібіі UNTAG (United Nations Transition Assistance Group) – васьмітысячным ваенным і цывільным кантынгентам ААН, які займаўся падрыхтоўкай дэмакратычных выбараў.

З 1991 г. – міністар замежных Фінляндыі. У 1992—1993 гг – старшыня рабочай групы па ўрэгуляваньні канфлікту ў Босьніі.

У 1994—2000 гадах прэзыдэнт Фінляндыі.

Увесну 1999 году стаў адным з пасярэднікаў падчас вайны ў Югаславіі, прапанаваў тады мірны плян вырашэньня канлфікту ў Косава, зь якім пагадзіўся Бялград.

У 2000 г. заснаваў няўрадавую арганізацыю "Ініцыятыва па пераадоленьні крызысаў».

У 2000-2001 гадах інспэктаваў склады ўзбраеньня Ірлдяндзкай рэспубліканскай арміі.

У 2005 годзе пры пасярэдніцтве Ахцісаары быў падпісаны мірны дагавор, які паклаў канец трыццацігадовай вайне паміж урадам Інданэзіі і сэпаратысцкім рухам у правінцыі Ачэх.

У 2005 г. прызначаны спэцыяльным пасланьнікам генэральнага сакратара ААН па кіраваўніцтве працэсам вызначэньня будучыні Косава.

У 2007 годзе падрыхтаваў плян мірнага урэгуляваньня канфлікту, які праз пазыцыію Расеі і Кітаю быў адкінуты ААН.

Ахцісаары жанаты, мае сына.

Каментары

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

Азаронкі 1930-х: як склаўся іх лёс14

Азаронкі 1930-х: як склаўся іх лёс

Усе навіны →
Усе навіны

ПВК «Вагнер» пакідае Малі3

Том Круз трапіў у Кнігу рэкордаў Гінэса за трук у апошнім фільме «Місія невыканальная»

Вынаходніцтва ў Беларусі скацілася да шматгадовага мінімуму2

У Азербайджане суддзя спрабаваў згвалціць асла і памёр — новы фэйк4

Міністр інфармацыі Маркаў хоча пастрожыць рэгуляванне рэкламы3

У Акадэміі навук прыдумалі малочную гарэлку5

Беларус запусціў дабрачынны флэшмоб у падтрымку дзяўчынкі з Беластока1

«Я наведаў самую ізаляваную краіну Еўропы». Амерыканскі блогер расказаў, як прыязджаў у Беларусь у 2020-м і 2024-м5

Дачка Пуціна жыве ў Парыжы і працуе ў галерэі, дзе выстаўляюць антываеннае мастацтва12

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Азаронкі 1930-х: як склаўся іх лёс14

Азаронкі 1930-х: як склаўся іх лёс

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць