«Niama źviestak». Hrodzienski harvykankam adkazaŭ na pietycyju pra źnikły pomnik paŭstancam 1863 hoda
Hrodzienski harvykankam nie maje źviestak pra pamiatny znak paŭstancam 1863−64 hadoŭ, jaki ŭ lipieni źnik sa ściany čyhunačnaha vakzała. Taki adkaz dała namieśnica staršyni Zoja Kuleša na pietycyju hrodziencaŭ. U joj haradžanie prasili rastłumačyć, chto vyrašyŭ demantavać pomnik i jaki jaho los, piša hrodna.life.
Što zdaryłasia?
20 lipienia stała viadoma, što z budynka čyhunačnaha vakzała ŭ Hrodnie źnik pamiatny znak paŭstancam 1863 hoda. Zamiest jaho źjaviłasia šylda, pryśviečanaja savieckim padpolščykam časoŭ Druhoj suśvietnaj vajny. Znak pravisieŭ na ścianie vakzała kala 30 hadoŭ, jaho aŭtar — hrodzienski skulptar Uładzimir Pancialejeŭ.
Pietycyju padpisali 72 čałavieki. U joj prasili rastłumačyć:
- Ź jakoj pryčyny byŭ demantavany pamiatny znak paŭstancam 1863 hoda?
- Dzie znak znachodzicca ciapier?
- Jaki jaho los, dzie i kali jon budzie ŭstalavany ŭ vyniku?
- Pakolki ŭsie dakumienty pa pamiatnych doškach i pomnikach pa zakonie pavinny prachodzić praź Ministerstva kultury, zhodna jakomu rašeńniu ministerstva byŭ demantavany pamiatny znak paŭstancam 1863 hoda?
Znak maje vialikuju kaštoŭnaść jak častka turystyčnych maršrutaŭ pa Hrodnie, śćviardžajuć aŭtary pietycyi. Tym bolš, budynak čyhunačnaha vakzała — adzin z samych vialikich budynkaŭ Hrodna, kala jaho jość płošča i skvier, tak što całkam realna raźmiaścić na prylehłaj terytoryi abodva pamiatnyja znaki — i ŭ honar padpolščykaŭ-antyfašystaŭ, u i honar hierojaŭ-paŭstancaŭ.
Niama źviestak — značyć, vykrali?
Takija adkazy z harvykankama pryjšli i inšym nieabyjakavym biełarusam, jakija sprabavali daviedacca los znaka.
«Spačatku Hrodzienski harvykankam «nie viedaŭ», što pamiatny znak u honar paŭstancaŭ 1863 hoda, jaki raźmiaščaŭsia na terytoryi čyhunačnaha vakzała, źjaŭlajecca tvoram dekaratyŭna-manumientalnaha mastactva. Kali im pakazali kankretny punkt, to vyśvietliłasia, što jany ničoha nie viedajuć ni pra znak, ni pra toje, što ź im stała. Aha. Nu tady daviadziecca pisać zajavu na vykradańnie tvora mastactva», — napisaŭ telehram-kanał «Spadčyna».
Pa viersii telehram-kanała Hrodna 11:27, da źniknieńnia znaka moža być datyčnaja praŭładnaja aktyvistka Volha Bondarava, jakaja vielmi krytyčna stavicca da antyrasijskich paŭstańniaŭ 18−19 stahodździaŭ. Jana ŭžo pachvaliła Zoju Kulešu za padobnyja adkazy.
Ciapier čytajuć
«Z tatam vyrašyli: naśpieŭ čas vučycca pa-biełarusku». Žančyna raskazała, jak u 80-ja hady jeździła za 20 kiłamietraŭ ad Minska dziela adukacyi na rodnaj movie11
Kamientary