Nieviadomyja vyjavy Połacku vyjaviŭ architektar-restaŭratar Vadzim Hlińnik. Staradaŭnija freski mohuć źmianić ujaŭleńnie pra biełaruskuju historyju, bo pakazvajuć horad zusim inšym, čym jaho ŭjaŭlali historyki.
Nieviadomyja vyjavy Połacku vyjaviŭ architektar-restaŭratar Vadzim Hlińnik. Staradaŭnija freski mohuć źmianić ujaŭleńnie pra biełaruskuju historyju, bo pakazvajuć horad zusim inšym, čym jaho ŭjaŭlali historyki.
– Kali ja byŭ u Vilni, moj siabra, litoŭski architektar Piatraŭs Kaniavičus zavioŭ mianie ŭ kaścioł Francyska i Bernardyna. Jany jaho akurat restaŭravali i vypadkova, pad słajami farby, znajšli freski XVI stahodździa, dzie
pakazany Połacak, - raspavioŭ «Kamsamołcy» Vadzim HLIŃNIK. – Dla letuvisaŭ tam niama ničoha cikavaha, ale dla biełaruskaj historyi heta vialikaja kaštoŭnaść i navat sensacyja. Naprykład, vyjavaŭ Miensku XVI stahodździa ŭvohule niama. Ja sfatahrafavaŭ freski i kala hodu vyvučaŭ ich.
Pryniata ličyć, što ŭ toj čas Safijski sabor byŭ hatyčny. Ale na frescy jon namalavany z kupałami-cybulinami, absalutna nietypovymi dla biełaruskaj carkoŭnaj architektury taho času. Navat u Rasiei hety styl pačaŭ raźvivacca na paŭstahodździa paźniej. Ja maju versiju, što sabor byŭ pierabudavany Ivanam Žachlivym padčas 16-hadovaj akupacyi horadu. Ale hetuju versiju jašče treba daśledavać. Bo šmat jakija vyjavy tady byli čysta symbaličnymi. Naprykład, niamieckija hraviury asady Połacku Žachlivym pakazvajuć horad kopijaj Niurnberhu z kamiennymi kaściołami.
Viadomyja malunki Połacku pakazvajuć horad z boku napadnikaŭ. Hetaja freska – vid z boku Vilni. Tamu ja miarkuju, što mastak byŭ dobra znajomy z horadam.
Vadzim Hlińnik taksama miarkuje, što na frescy namalavany kompleks bernardynskaha klaštaru, u jakim vučyŭsia Francysk Skaryna. Heta adzinaja vyjava škoły biełaruskaha pieršadrukara. Mienavita tam jon navučyŭsia łacinskaj movie. Inšaj škoły ŭ horadzie prosta nie było. Paśla bernardyncy vypravili jaho ŭ svaje ŭniversytety ŭ Eŭropie.
«Komsomolskaja pravda» v Biełoruśsii»
Kamientary