Madernaja historyja krainy nijak nie adužaje cykł biaspamiactva — Andrej Katlarčuk
Aktualny artykuł u «Našaj Nivie» pra źniščeńnie Stalinym i čekistami biełaruskaj elity pakazvaje, miž inšym, jak mała my viedajem pra vołataŭ biełaruskaha ruchu XX stahodździa, piša ŭ fejsbuku historyk Andrej Katlarčuk, prodki jakoha pachodziać z Turava, a sam jon užo šmat hadoŭ žyvie dy pracuje ŭ Šviecyi.
Voka začapiłasia za proźviščy z «niapoŭnaha śpisa» achviaraŭ pa spravie «Biełaruskaha nacyjanalnaha centra»: «Jaŭhien Makoŭski, inžynier z Turava». Pasprabavaŭ znajści bolš infarmacyi.
Biełarus z vyšejšaj adukacyjaj — asoba redkaja na toj čas, dy jašče vilančuk, z byłoj stalicy Kniastva. Mahčyma, z hetaj siamji pachodziŭ taksama vilančuk Viačasłaŭ Makoŭski, namieśnik sakratara CK BSRH. U 1928 hodzie jon byŭ aryštavany i pasadžany ŭ Łukiški, dzie ŭ chutkim časie zachvareŭ na suchoty. U 1929-m vyzvaleny z turmy pad zakład i praź niekalki dzion pamior. Z krynic tych časoŭ viadoma taksama pra biełaruskaha ksiandza Makoŭskaha.
Turaŭski lespramhas — viadomaje turaŭcam pradpryjemstva. Dzied Vasil kazaŭ, što na pačatku 1930-ch heta była samaja prestyžnaja kantora ŭ miastečku. Lespramhasaŭcy zarablali realnyja hrošy i, što było jašče važniej, mieli ŭłasnuju prafiesijnuju «łaŭku», dzie pradavalisia dobryja pradukty i pramtavary.
U lespramhasie pracavała bahata chłopcaŭ z Zachodniaj Biełarusi, jakija ŭciakli ad pieraśledu polskich uładaŭ, bałazie miaža, što prachodziła pad Turavam, pamiž Małym i Vialikim Malešavym, achoŭvałasia da 1930-ch hadoŭ słaba.
Jaŭhien Makoŭski rabiŭ inžynieram-taksataram. Heta duža adkaznaja pasada. Inžynier-taksatar arhanizoŭvaje mierapryjemstvy pa taksacyi lesu, vyznačaje lasnyja zapasy, maksimalnyja abjomy lesanarychtoŭki, arhanizoŭvaje pasadku novych drevaŭ.
Bolš ničoha pra Jaŭhiena znajści nie ŭdałosia. Nieviadoma, ci byli ŭ jaho žonka i dzieci. Fota Makoŭskaha ŭ adkrytych krynicach niama.
U žniŭni 1956 hoda rašeńniem vajskovaha trybunała sprava Biełaruskaha nacyjanalnaha centra była spyniena «za adsutnaściu składu złačynstva». Asabistaja sprava Makoŭskaha pavodle zakonaŭ Biełarusi moža być vydadziena tolki svajakam zabitaha biełarusa. Ale dzie znajści tych svajakoŭ?
U Niaśvižy ŭstanoŭleny biust dziejača VKŁ Tamaša Makoŭskaha. A pomnika Jaŭhienu Makoŭskamu ŭ Turavie niama. Madernaja historyja krainy nijak nie adužaje cykł biaspamiactva.
Čytajcie taksama:
Kamientary