Śviet

Pamior architektar sučasnaha Jeŭrasajuza i baćka jeŭra Žak Dełor

Žak Dełor byŭ adnym sa stvaralnikaŭ adzinaha rynku, jaki zabiaśpiečvaje svabodnaje pieramiaščeńnie ludziej, tavaraŭ i pasłuh unutry Jeŭrasajuza.

Žak Dełor. Fota: Virginia Mayo / AP

Były staršynia Jeŭrapiejskaj kamisii Žak Dełor, jakoha nazyvajuć architektaram sučasnaha ES, pamior va ŭzroście 98 hadoŭ, piša Bi-bi-si.

Dačka Dełora Marcina Abry paviedamiła, što jon pamior u śnie ŭ sieradu ranicaj u svaim domie ŭ Paryžy.

Z 1985 pa 1995 hod Žak Dełor taksama zakłaŭ asnovu dla zapusku adzinaj jeŭrapiejskaj valuty — jeŭra.

Prezident Emanuel Makron nazvaŭ Dełora, jaki zajmaŭ pasadu ministra finansaŭ Francyi ŭ 1981—84 hadach, «niastomnym budaŭnikom našaj Jeŭropy».

«Jaho prychilnaść ideałam, jaho praviednaść zaŭsiody budzie natchniać nas», — skazaŭ jon.

Žak Dełor prabyŭ na pasadzie staršyni Jeŭrapiejskaj kamisii try terminy — daŭžej, čym chto-niebudź inšy.

Ursuła fon der Lajen, jakaja ŭ ciapierašni čas zajmaje hetuju pasadu, skazała, što jon byŭ «prazorcam, jaki zrabiŭ našu Jeŭropu macniejšaj».

Prezident Jeŭrapiejskaj rady Šarl Mišel nazvaŭ jaho «vialikim francuzam i vialikim jeŭrapiejcam», jaki «ŭvajšoŭ u historyju jak adzin sa stvaralnikaŭ našaj Jeŭropy».

Junactva Dełora pryjšłosia na hady Druhoj suśvietnaj vajny, i jon hłyboka vieryŭ u toje, što Jeŭropa, kab paźbiehnuć paŭtareńnia takoj katastrofy, pavinna być adzinaj.

Akramia stvareńnia adzinaha rynku i padrychtoŭki da ŭviadzieńnia jeŭra, pry im jak staršyni Jeŭrakamisii było padpisana Šenhienskaje pahadnieńnie ab admienie pamiežnaha kantrolu pamiž krainami ES i zapuščana prahrama abmienu studentami Erasmus.

Pakinuŭšy svaju pasadu ŭ 1995 hodzie, Dełor admoviŭsia bałatavacca na pasadu prezidenta Francyi, choć lidziravaŭ u apytańniach ź vielizarnym adryvam.

Jon da kanca zastaŭsia vierny svaim ideałam Jeŭropy jak Fiederacyi. Nie tak daŭno jon vystupiŭ ź pieraściarohaj ab niebiaśpiecy papulizmu ŭ Jeŭropie i zaklikaŭ da rašučych i śmiełych krokaŭ u bok dalejšaj intehracyi Jeŭropy paśla vychadu Vialikabrytanii.

Na nažach z Tetčar i Brytanijaj

Z brytanskimi palitykami, jakija supraciŭlalisia fiederalizacyi Jeŭrasajuza i pazbaŭleńnia nacyjanalnych parłamientaŭ i ŭradaŭ častki ich paŭnamoctvaŭ, u Dełora byli napružanyja adnosiny. Pierš za ŭsio heta tyčyłasia premjer-ministarki Marharet Tetčer.

U 1989 hodzie Dełor vypuściŭ dakład, u jakim zaklikaŭ da stvareńnia ciesnaha ekanamičnaha i manietarnaha sajuza, i Tetčar nazvała hety zaklik nieprymalnaj dla Brytanii sprobaj pazbavić jaje parłamient ekanamičnaj ułady.

«Nasamreč Žak Dełor i Marharet Tetčer hłyboka niedalublivali adno adnaho, jany nienavidzieli adno adnaho z asabistych i palityčnych pryčyn», — skazaŭ były ministr va ŭradzie Tetčar Kien Kłark, ciapier łord Kłark Notynhiemski.

Sam Kłark, pavodle jaho słoŭ, padtrymlivaŭ Dełora ŭ častcy stvareńnia adzinaha rynku, ale byŭ suprać pieratvareńnia ES u palityčny sajuz.

Brytanija ŭ vyniku nie ŭvajšła ni ŭ Šenhien, ni ŭ zonu jeŭra.

Kamientary

«Viedajecie, jak kamientuje vaša zatrymańnie apazicyja? «Aryštavany pamahaty režymu». Turemnaja spoviedź lidara prafsajuzaŭ Jarašuka2

«Viedajecie, jak kamientuje vaša zatrymańnie apazicyja? «Aryštavany pamahaty režymu». Turemnaja spoviedź lidara prafsajuzaŭ Jarašuka

Usie naviny →
Usie naviny

Na aŭkcyjonie karcinu Šahała pradali za 3 miljony dalaraŭ3

79‑hadovuju piensijanierku ŭ Stolinskim rajonie šukali 4 dni i znajšli žyvoj5

U Kitai praciahvajucca žorstkija čystki ŭ armii: palacieła hałava druhoha čałavieka ŭ vojsku3

«Ja dumaju, Pucin choča zaviaršyć vajnu». Tramp sustreŭsia ŭ Biełym domie ź Zialenskim23

Fiłosaf Mackievič prapanuje stvaryć varyjant biełaruskaj ruskaj movy, kab zblizić jaje ź biełaruskaj131

Polski sud admoviŭsia vydavać Hiermanii abvinavačanaha ŭ padryvie «Paŭnočnaha patoka»4

Alaksandr Azaraŭ zakryvaje fond Bypol4

U «Biełarusnafcie» raskazali, jak vyrašajuć prablemu čerhaŭ na AZS6

U minskaj Kamaroŭki źjaviŭsia kankurent. Jakija ceny na hetym «sakretnym» rynku?5

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

«Viedajecie, jak kamientuje vaša zatrymańnie apazicyja? «Aryštavany pamahaty režymu». Turemnaja spoviedź lidara prafsajuzaŭ Jarašuka2

«Viedajecie, jak kamientuje vaša zatrymańnie apazicyja? «Aryštavany pamahaty režymu». Turemnaja spoviedź lidara prafsajuzaŭ Jarašuka

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić